HABER MERKEZİ – Berlin’de yapılacak olan Libya Konferansı öncesi Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmede Erdoğan, Libya’da siyasi sürecin ve çözümün diğer evrelerinin uygulanabilmesi için ‘Hafter’in saldırgan tutumunun sona ermesi gerektiğini’ söylerken, Putin ise çatışmayı bitirmek istediklerini belirterek, ‘ortak bildiriyi her iki taraf imzalamasa da ümitli olduklarını’ ifade etti.
Almanya’nın başkenti Berlin’de Libya Konferansı düzenleniyor.
Aile fotoğrafının çekilmesinin ardından konferans başladı.
Konferans başlamadan önce AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile hem İdlib hem de Libya’daki ateşkes süreçlerini görüşmek üzere bir araya geldi.
Erdoğan, 13 Ocak’ta Moskova’da yapılan Libya toplantısında kalıcı ateşkes sağlanması için Rusya’nın gösterdiği çabadan dolayı teşekkür etti ve kendisine destek veren Rusya’nın talebine rağmen ateşkes anlaşmasını imzalamayan Hafter’i eleştirdi:
“Biz de Sayın Sarraj’ı ikna etmek için çok çaba gösterdik ve çok teşekkür ediyoruz ki kabul ettiler ve Moskova zirvesinde de üzerine düşen görevi yerine getirdi. Metni imzalamayan Hafter ise siyasi çözümden değil askeri çözümden yana olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Berlin zirvesinde ateşkesin ve siyasi sürece dönüşün kabulü temin edilmelidir. Hafter’in saldırgan tutumu sona ermeli.”
Putin ise Libya’daki “tarafların Moskova’ya gelmesi bile başarı” dedi ve ekledi:
“Moskova’da büyük çaba sarf ettik. Tarafların Moskova’ya gelmesi, kendi aralarında görüşmeleri bile bence bir başarı. Bildiriyi taraflardan biri imzalamasa bile biz ümidimizi kesmiyoruz. Birlikte çalışmaya devam edeceğiz ve Libya’daki bu sorunu çözeceğiz.”
Görüşmede Erdoğan’a Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, MİT Başkanı Hakan Fidan, Libya Özel Temsilcisi Emrullah İşler, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve İletişim Başkanı Fahrettin Altun eşlik etti.
Libya Konferansı
Berlin’deki Libya Konferansı’na Erdoğan, Putin ve Almanya Başbakanı Angela Merkel’in yanı sıra Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Çin Başbakanı Li Kıçiang, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo,.Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed El Nahyan, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Afrika Birliği’nde önemli konumu olan Kongo Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi, Libya’nın batıdaki komşusu Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, Birleşmiş Milletler’in Libya Temsilcisi Ghassan Salame ile AB, Afrika Birliği ve Arap Ligi temsilcilerinin katılmaları bekleniyor.
General Halife Hafter’in en büyük destekçisi Mısır’ın Doğu Akdeniz’deki enerji kaynaklarıyla ilgili olarak, Türkiye’nin tepki gösterdiği anlaşmaları imzaladığı Güney Kıbrıs ve Yunanistan ise konferansa davet edilmedi.
Hafter, 17 Ocak günü Yunanistan’a giderek konferansa davet edilmeyen ancak Doğu Akdeniz’de işbirliği yaptığı Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’le görüşmüştü.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Berlin’e gitmeden önce havalimanında yaptığı basın toplantısında Trablus hükümetiyle imzalanan deniz yetki alanlarının Yunanistan’da tepkiyle karşılandığını hatırlatarak, Miçotakis’in de Hafter’le birlikte hareket etmeye çalıştığını söylemişti.
Katar’dan açıklama
Katar Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise, “Ülke halkının servetleri Libya halkının mülküdür. Hiçbir tarafın bunun geleceğiyle oynamaya ya da bir baskı unsuru olarak kullanmaya hakkı yoktur” ifadeleri kullandı.
Hafter güçlerinin Trablus’taki Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne düzenlenen saldırının “Devletin meşruiyetine karşı çıkan silahlı gruplar”ın açtığı bir savaş olarak tanımlandığı açıklamada, çatışmalar nedeniyle yurtlarından ayrılmak zorunda kalarak göç edenlerin suçsuz insanlar olduğu vurgulandı.
Açıklamada, uluslararası toplum ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine Libya’da kanuna karşı çıkan silahlı grupların tümünün kontrol edilmesi ve cezalandırılması konusunda sorumluluklarını yerine getirmesi çağrısı yapılarak, “Libya’da çözümün başlangıcı, siyasi sürece dönüş ve ulusal muvafakat yoluyla devletin askeri ve sivil kurumların oluşturulması yönünde çalışmayla mümkün olur” denildi.
Libya’da ateşkes belirsizliği sürüyor.
Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne bağlı güçler ile ülkenin doğusu dahil büyük bölümünü kontrol eden Hafter komutasındaki güçler arasında yaklaşık dokuz ay süren çatışmalar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ortak çağrısı üzerine 12 Ocak itibarıyla sonlandırılmıştı.
Bunun üzerine savaşın tarafları olan Trablus hükümeti ile Hafter, Rusya’nın başkenti Moskova’da yapılan kalıcı ateşkes müzakerelerine katılmıştı.
Ancak Birleşmiş Milletler’in tanıdığı, Türkiye’den de destek alan Fayez el Sarraj tarafı kalıcı ateşkes metnini imzalasa da, Hafter önce süre istemiş ardından da Moskova’yı terk etmişti.
Hafter’in, sunulan anlaşmada Türkiye’yi de yakından ilgilendiren birçok maddeye karşı çıktığı belirtilmişti.
El Arabiya kanalı da Hafter’in Moskova’yı terk ederken, “Taslak anlaşmada Ulusal Ordu’nun talepleri göz ardı ediliyor” dediğini duyurmuştu.
Son olarak Hafter yanlısı Temsilciler Meclisi, “ateşkesin sona erdiğini ve savaşın devam edeceğini” duyurmuştu.
