Düzce depremiyle birlikte tekrar alınması gerekenler önlemler konuşulmaya başlandı. Deprem öncesi, sırası ve sorasında yapılması gerekenler neler?
Deprem öncesi alınacak önlemler neler?
- Kaygan ve gevşek toprağı olan araziler ile dik boğazlarda ve vadilerde herhangi bir yapılaşmaya gidilmemesi.
- Yıllık kar yoğunluğunun fazla olduğu ve çığ tehlikesi olan yamaçlarda bina yapılmaması.
- Yapıların inşaat yönetmeliğine uygun ve depreme karşı dayanıklı şekilde inşa edilmesi.
- İmar planında bina için ayrılmış bölge dışında inşaat yapılmaması ve yapılan inşaatın belirlenen sınırların dışına taşacak şekilde genişletilmemesi.
- Önceden inşa edilmiş yapıların deprem dayanıklılıklarının artırılması.
- Dolap gibi devrilebilecek büyük eşyalar ile soba gibi ısıtıcı eşyalar duvara sabitlenebilir.
- Dolapların üzerine konulan eşyalar deprem sırasında kaymamaları için plastik tutucu malzemelerle sabitlenebilir.
- Dolap kapaklarına mekanik kilitler takılarak içlerindeki eşyaların dışarı fırlaması önlenebilir.
- Binadan acil çıkış için kullanılacak yollarda eşya bulundurulmamalı ve buralar her daim aydınlık olmalıdır.
- Raflarda bulunan küçük nesneler deprem anında birbirlerine çarpmayacak şekilde kutulara yerleştirilebilir.
- Tezgah üzerinde bulunan eşyaların kayması yine plastik tutucularla sabitlenerek önlenebilir.
- Kimlik, pasaport, sağlık belgeleri vb. önemli evrakların birer kopyası alınarak başka bir noktada bulundurulabilir. Belgelerin orijinalleri de su geçirmeyen bir dosya içinde muhafaza edilmelidir.
Deprem öncesi yapılacak şeyler bu sayılanlarla sınırlı olmayıp deprem anında izlenecek yolla ilgili planlar önceden belirlenmeli ve belli aralıklarla herkesin katıldığı tatbikatlar yapılmalı.
Ayrıca deprem anında bir arada olunmaması durumuna karşı aile bireyleri bir toplanma yeri belirlemeli.
Kısaca bahsetmek gerekirse deprem çantasında su, kıyafet, ilaç ve battaniye gibi temel malzemelerin bulundurulması önemli.
Depremden önce okullarda ne gibi önlemler alınmalı?
Depreme karşı hazırlıklı olmak okul gibi kalabalık ve çocukların olduğu alanlarda da oldukça önemli. Peki okullarda yapılabilecek deprem öncesi hazırlıklar nelerdir?
Eşyalarla ilgili yukarıda saydığımız önlemler aynı şekilde okullarda da uygulanabilir. Okul yöneticileri ile öğretmenler deprem anında yapılması gerekenlerle ilgili çocuklara eğitimler vermeli ve bu konuda sık sık tatbikatlar yapmalı.
Deprem sırasında yapılması gerekenler
- Deprem sırasında alınması gereken önlemler arasında en önemlisi panik yapmamaktır. Panikle merdivenlere ve çıkışlara koşmak en sık yapılan hatalardır.
- Deprem anında balkona çıkılmamalı.
- Deprem anında asansörler kesinlikle kullanılmamalı.
- Elektrik düğmelerine dokunulmamalı. Yangın riski olabilir.
- Pencerelerden ve camlı mobilyalardan uzak durulmalı.
- Sabitlenmemiş dolaplardan ve raflardan uzak durulmalı.
- Sağlam masaların veya büyük kanepe gibi koruyucu eşyaların yanında diz üstü çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalı. Ellerle ense ve baş korunmalı, sarsıntı geçene kadar bu şekilde beklenmeli.
Dışarıda deprem sırasında yapılması gereken şeyler nelerdir?
- Duvar diplerinden ve binalardan uzak durulmalı.
- Enerji hatlarına ve direklere yaklaşılmamalı.
- Toprak kayması olabilecek yerler ile taş ve kayaların düşebileceği yerlerden uzak durulmalıdır.
- Deniz kıyısına gidilmemeli.
- Mümkün olduğunca açıklık alanlara gidilmeli.
Depreme araç içerisinde yakalanılırsa aracı yol kenarına çekerek pencereler kapatılmalı ve sarsıntı geçene kadar beklenmeli.
Fakat binaların arası gibi tehlikeli bir noktada olunması halinde aracı orada bırakarak güvenli bir noktaya gidilmeli.
Otopark veya tünel gibi kapalı bir ortamda ise araç dışına çıkılarak tıpkı ev içinde olduğu gibi aracın yanına çömelmeli ve hayat üçgeni oluşturulmalı.
Deprem sonrasında yapılması gerekenler
- Her şeyden önce güvenlikten emin olunmalı, fiziksel olarak bir zarar görülüp görülmediği kontrol edilmeli.
- Etrafta yardıma ihtiyaç duyan birileri olup olmadığından emin olunmalı.
- Kapalı yerde olunması durumunda gaz vanaları kapatılmalı, pencereler açılmalı ve ortam terk edilmelidir.
- Deprem çantası alınmalı.
- Artçı deprem riski nedeniyle hasarlı binalara kesinlikle girilmemeli.
- Açık alanda hasarlı binalardan uzak durulmalı.