Doktorlar, afet bölgesinde ortaya çıkacak sağlık problemlerinin özellikle kadınları etkileyeceğini belirtti. Sahadaki gönüllü doktorların dikkat çektiği sorunlar ise şunlar: Hamile kadınların sağlık hizmetine erişimleri, hijyen malzemelerinin eksikliği ve enfeksiyonel hastalık.
Depremin bölgesi Adıyaman’da çalışma yürüten İstanbul Tabipler Odası’na bağlı gönüllü doktorlar, bölgedeki sağlık hizmetindeki aksaklıkları Gazete Karınca’ya değerlendirdi.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Özge Yılmaz ile İşyeri Hekimi Çağdaş Çetin, özellikle enkaz altından çıkarılan kadınlarda ortaya çıkan olası sağlık sorunlarıyla nasıl baş etmeye çalıştıklarını aktardı.
‘Artan ihtiyacı karşılayacak sağlık gücü yok’
İstanbul Tabip Odası ile gönüllü olarak gelen Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Özge Yılmaz, ‘‘Deprem gibi afetlerde öncelik travma mağduru ve travmadan kaynaklanan problemlerden dolayı yaşanan sağlık problemlerine müdahale olduğu için diğer sağlık hizmetleri geri planda kalıyor. İhtiyaç artıyor ama bu ihtiyacı karşılayacak sağlık gücü maalesef sahada yok. Kadınlar bu anlamda mağdur oluyorlar’’ dedi.
‘Aldığımız bilgiler sahadaki gerçekleri yansıtmıyor’
Depremin yaşandığı ilk günlerde Adıyaman’a, Afet Koordinasyon Merkezi’nden Devlet Hastanesi’ne bir kardiyolog, bir kadın doğum uzmanı ile birlikte gittiklerini söyleyen İşyeri Hekimi Çağdaş Çetin, süreci şöyle anlattı:
Aldığımız bilgilerin sahadaki gerçekleri yansıtmadığını aksine çok daha kötü koşullar olduğunu öğrendik. O sırada dinlediğimiz şeyler, “Her şey çok güzel, her şey yolunda” gibiyken, sahaya indiğimizde tam tersi bir durum var. Sahra hastanesindeki kurulmuş olan eczaneler ve acil servis çadırları çok yetersiz, personel çok yorgun, bitkin ve üşüyor.
‘Gebelik ertelenebilir bir durum değil’
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Özge Yılmaz, bazı ertelenebilir sağlık problemlerinin olduğunu ama kadın sağlığı açısından durumun böyle olmadığını şu sözlerle açıkladı:
Sahada aktif çalışan bir hekim olarak özellikle gebelikle ilgili ertelenemez durumlar için şu an sahada yeterince hizmet olduğunu düşünmüyorum. Tüm deprem bölgesinde şu anda gebelik takiplerinin aksadığını bundan dolayı komplikasyonların yaşanacağını düşünüyorum.
Yılmaz, kadınlarda var olan sağlık problemlerinin yanında, ‘‘Afet gibi durumlarda stres hormonları artarak erken doğumun tetiklenmesine, tansiyon yüksekliklerine ve buna bağlı bir takım gebelik komplikasyonlara neden olabiliyor’’ dedi.
Şehirde karavanla sağlık hizmeti
İşyeri Hekimi Çağdaş Çetin de ‘‘Bize söylenen sahra hastanesinde 3 kadın uzman doktor olduğu, orada doğum yaptırıldığı, her türlü tedavilerin yapıldığı iken sahada hiçbirinin olmadığını’’ ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü:
İnsanlar sağlık hizmetine ulaşmak için çok uzun yollar kat ederek, kurulan merkezlere gitmek zorundalar, gitseler de sanırım çare bulamıyorlar. Bugün ilk kez (Pazar) elektriğimiz geldi, dün jeneratörle çalışmaya çalıştık. Bir ultrason temin edildi. Kadın uzman doktorumuz civarda gebe takibine başladı. Sahayı karavanla turlamaya başladık.
Ortaya çıkabilecek olumsuz durumlar
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Özge Yılmaz, doğum sürecinin uygun şekilde olmaması durumunda açığa çıkaracağı sorunları şöyle sıraladı:
Sevk edilen gebenin yaşayabileceği hem sosyal hem ekonomik hem fiziksel sorunlar var. Gebelik ve lohusalık özel bir süreç. Duygusal desteğin arttığı bir süreç. Evinden, yurdundan uzak bilmediği yerde doğum yapmak zorunda kalmak kadınları bu anlamda da etkileyebiliyor. Anne sütünü vermeyi olumsuz etkileyebilir. Hiç tanımadığı bir hekim tarafından hiç tanımadığı bir yerde doğurtulmak güvensizlik yaratarak sürecin olumsuz yürümesine neden olabilir.
‘Kadın sağlığı ikinci planda kalıyor’
Yine depremden sonra akla gelmeyen ihtiyaçların, kadın sağlığını daha fazla etkilediğine dikkat çeken Yılmaz, açığa çıkabilecek sağlık sorunlarını anlattı:
Şu anda sahada kadın pedi erişime güç. Kadın pedini bırakın kadın iç çamaşırı soruldu bize. Yıkanmak sorun, tuvalet sorun. Birtakım jinekolojik enfeksiyonlar, vajinal enfeksiyonlar olabilecek. İdrar yolu enfeksiyonları olabilir. Bir noktadan sonra bulaşıcı hastalıklar başlayacak. Tüm bunların hepsi depremzede kadınları etkileyecek. Ve tabi kadınlar, kadın sağlığı hep ikinci planda kaldığı için, kadınlar mağdur olacaklar.
