Gönül isterdi, ‘4 yılın sultanı gelmiş, hoş gelmiş’ diyebilmek ama ev sahibi Katar’ın kraliyet ailesi hariç herkesin tarihin en tartışmalısı olduğunda hemfikir olduğu 2022 FIFA Dünya Kupası, tam geri sayımdayken bir de şike iddiasıyla sarsıldı.
Katar’a gidecek taraftarların ötesinde, ekran başına oturacak futbolseverler ile çevrimiçi bahis severlerin bile azap çekeceğinin işareti, ilk düdüğün çalmasına 72 saat kala geldi. Kupa geleneği uyarınca, açılış maçında ev sahibinin rakibi olma piyangosunun çıktığı Ekvador’dan 8 futbolcuya maçı kaybetmeleri için Katar’ın 7.4 milyon dolar rüşvet verdiği iddiası dün akşam patlak verdi.
Ekvador’un ilk yarıyı 0-0 bitirdikten sonra ikinci yarı tek gol yiyerek sahadan yenilgiyle ayrılması senaryosu için rüşvet iddiasını, Twitter’da 400 binden fazla takipçisi bulunan Bahreyn merkezli Britanya Ortadoğu Araştırma ve Çalışmaları Merkezi’nin Bölge Direktörü Amjad Taha duyurdu.
Attığı tweette “Meseleyle alakalı 5 Katarlı ve Ekvadorlu bunu doğruladı” diyen Taha, “Umarız yanlıştır. Umarız bu paylaşım sonuca etki eder. Dünya FIFA yolsuzluğuna karşı çıkmalıdır” temennisinde bulundu.
Exclusive: Qatar bribed eight Ecuadorian players $7.4 million to lose the opener(1-0 ⚽️ 2nd half). Five Qatari and #Ecadour insiders confirmed this.We hope it's false. We hope sharing this will affect the outcome.The world should oppose FIFA corruption.@MailSport #WorldCup2022
— Amjad Taha أمجد طه (@amjadt25) November 17, 2022
‘Güvenilmez kaynaktan kasıtlı dezenformasyon’
Taha’nın sosyal medyayı sallayan iddiasına, Katar’daki Haman Bin Halife Üniversitesi’nden Doç. Marc Owen Jones’dan itiraz gecikmedi. Doç. Jones, Taha’nın güvenilmez bir kaynak olduğunu, kasıtlı olarak dezenformasyon yaydığını, bu iddiayı Daily Mail’de yayımlanmış gibi göstermesinde doğruluk payı olmadığını söyleyerek önceki yanlış yönlendirmelerinden örnekler verdi.
Just a heads up if anyone sees a story about Qatar bribing Ecuador 7.4 million to lose the opening game – it started here from a well-known disinformation account who is somehow also the main source in the story @amjadt25 . It's already got thousands of RTs though pic.twitter.com/2EjjvqEbBV
— Marc Owen Jones (@marcowenjones) November 17, 2022
‘Böyle bir şey olsaydı, oyuncu başına 7.5 milyon verirlerdi’
Türkiye’nin en tanınan bahis uzmanlarından Genco Boran da iddiayı inandırıcı bulmadığını belirtti: “Bu haberi ben de okudum. 2 şey bana doğru gelmedi. 1.si bu kadar bilgi sahibi ama rüşveti teklif eden Katarlılar kim söylemiyorsun? Daha da yalan olduğunu düşündüren olay ise böyle bir şey olsa adamlar oyuncu başına 7.5 milyon verir. Bu rakam onlar için sadaka!”
Bu haberi ben de okudum.2 şey bana doğru gelmedi. https://t.co/gIMqbjQRJc bu kadar bilgi sahibi ama rüşveti teklif eden Katarlılar kim söylemiyorsun? Daha da yalan olduğunu düşündüren olay ise böyle bir şey olsa adamlar oyuncu başına 7.5 milyon verir. Bu rakam onlar için sadaka! https://t.co/6j3pOnrI2W
— Genco Boran (@GencoBorann) November 17, 2022
Dünya Kupası için 100 milyar doların üzerinde bahis oynanacak
Suudi bloku-Katar çekişmesinden kaynaklanma ihtimali bulunan Taha’nın iddiasını doğrulayan çıkmadı. Ancak futbolseverlerin teskin olması için Katar kraliyet ailesi ve FIFA’nın çok net yalanlamasına ihtiyaç var. Şimdilik FIFA’nın şikeyle ilgili önlemlerini artırdığı, bu önlemlerin uygulanmasında ABD’nin Federal Soruşturma Bürosu (FBI) ile işbirliği yapılacağı haberleri servis edildi. Dile kolay, 2022 Dünya Kupası için 100 milyar doların üzerinde bahis oynanmasını bekleniyor.
Tüm futbolseverlerin üzerine çöken kara bulutlar
Her halükarda 2022 FIFA Dünya Kupası’na çöken kara bulutlar daha da ağırlaştı. Katar’daki bir Dünya Kupası’nın, katılımcı her ülkeden taraftarların akın edip, özgün renkleriyle çılgınca eğlendiği küresel bir futbol festivalinin uzağından bile geçmeyeceği başından belliydi.
Buna rağmen ev sahipliği bir futbol ülkesi olmayan Katar’a verildi; balık baştan kokmuştu. Şikeyle mücadele etmesi beklenen FIFA’nın Katar’dan rüşvet aldığı iddiaları epeydir ayyuka çıkmış vaziyette.
‘Fransa Katar’a 14.6 milyar dolara savaş uçağı satacak diye’
2010’daki Katar kararı alındığında FIFA Başkanı olan Sepp Blatter de 10 gün önce çıkıp “Kötü karardı, hata yaptık” itirafında bulundu. Hakkındaki yolsuzluk suçlamalarından aklandıktan sonra, ilk röportajını İsviçre’nin Tages Anzeiger gazetesine veren Blatter, “Dünya Kupası’nın 2018’de Rusya’da, 2022’de ABD’de düzenlenmesini istemiştim. Ancak UEFA’nın Başkanı Michael Platini ve yöneticileri verdikleri oylarla Katar’ın kazanmasını sağladı. Platini o günlerde bana dönemin Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin isteğini geri çeviremeyeceğini söyledi” diyerek ekledi:
FIFA Kongresi’nden sadece 6 ay sonra Katar, Fransa’dan 14.6 milyar dolara savaş uçağı satın aldı.
‘Futbol asla sadece futbol değildir’
Çünkü Simon Kuper’in meşhur kitabına Türkçe’de verilen isimle “Futbol asla sadece futbol değildir.” Dolayısıyla Katar’ın stadyum inşaatları dahil olmak üzere ölümüne köle işçi çalıştırmasının başını çektiği insan hakları ihlallerinden, konuklarını evrensel insan hakları değil, şeriat düzeni çerçevesinde ağırlayacak olmasına dek, maçlarda teselli arayan futbolseverlerin omuzlarına binen çok yük var.
Katar Çalışma Bakanı: Neden sadece Katar hedef tahtasında?
Katar Çalışma Bakanı Ali Bin Semih el Marri ise Avrupa Parlamentosu oturumunda soruları yanıtlarken, insan hakları örgütlerinin ve bazı siyasilerin boykot çağrılarına “Daha önce hiçbir Dünya Kupası organizasyonunu boykot ettiniz mi? Neden şimdi sadece Katar’da düzenlenen organizasyona odaklanıyorsunuz” tepkisini gösterdi. Eşcinsellere yönelik muamele sorulduğunda “Kimsenin eğilimini yargılamıyoruz, her biriniz memnuniyetle karşılanacak” dedi, köle işçiler sorulduğunda ‘350 milyon dolarlık tazminat fonu kurdukları’ karşılığını verdi.
Katar Dışişleri Bakanı: Abartıyorsunuz
Bu arada Danimarka milli takımının sponsoru Hummel Sport’un, turnuva hazırlıklarının binlerce göçmen işçinin hayatına mal olduğu iddiasıyla Katar’daki insan hakları ihlallerini protesto etmek adına formada Danimarka arması ile logosunu neredeyse görünmez hale getirdi. Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed Bin Abdurrahman el Sani’den pişkin bir karşılık geldi: “Yabancı işçilere yönelik muamele sorunu oldukça şişirilip abartılıyor.”
’30 bin inşaat işçisinden hiçbiri yaralanmamıştır’
Katar’daki Dünya Kupası Organizasyon Komitesi ise tümden yalanlama yoluna gitti: “Hummel Sport’un turnuvanın işçilerin hayatlarına mal olduğu iddialarına kesinlikle katılmıyoruz. Konuklarımızın, inşaat işçilerimiz için uyguladığımız güvenlik ve sağlık hizmetleri sistemini küçümsemelerine şaşırıyoruz. Stadyumların inşasında yer alan 30 bin inşaat işçisinden hiçbiri yaralanmamıştır. Aksine Dünya Kupası hazırlıkları, göçmen işçi haklarının korunması alanında önemli reformların hayata geçirilmesine katkıda bulunmuştur.”
‘Batı dünyası dışında oynanması istenmiyor’
Katar Dışişleri Bakanı Sani’nin eleştirileri ‘ikiyüzlü’ diye niteleyip “Ortadoğu’daki küçük bir ülkenin böyle küresel bir etkinliğe ev sahipliği yapmasını kabul etmeyen bazı insanlar var” diye çıkışmasına koşut, el Şark gazetesi de sadece Katar’ın değil, Rusya, Brezilya ve Güney Afrika’nın ev sahipliğinin de hedef alındığı, Batı’nın kendi kampında olmayan ülkede turnuva yapılmasından memnun kalmadığı analizini yaptı:
“Batı medyası, Dünya Kupası turnuvalarının 1998’de Fransa, 2006’da Almanya’da düzenlenmesini hiç eleştirmedi. Öte yandan Güney Afrika 2010’da güvenlik eksikliği, Brezilya 2014’te yerli nüfusun genel yoksulluğu, Rusya 2018’de yetersiz özgürlük ve son olarak 2022’de Katar, uydurma işçi sorunu üzerinden yoğun şekilde eleştirildi. Batı dünyası nedense Dünya Kupası’nı Avrupa’nın dışında hiçbir yerde görmek istemiyor.”
‘Zihinde hasardır’ açıklaması olmasaydı
Bu izahatlar muhataplarının akıllarının bir köşesinde soru işaretleri yaratabilirdi, Katar’ın FIFA Dünya Kupası Büyükelçisi Halid Selman, ZDF’ye verdiği röportajda, yabancı ziyaretçilere Katar’da eş cinselliğin yasadışı olduğu uyarısı yaparken “Haramdır ve zihinde hasardır” demeseydi.