Günün öne çıkan dünya haberleri şöyle;
-
32 bin Türkiye vatandaşı Meksika’dan ABD’ye ‘kaçak’ geçti
-
Irak’ta dolar krizi: Merkez Bankası Başkanı görevden alındı
-
Almanya’dan Leopard tankı için Polonya’ya yeşil ışık
-
AB’ye geçen yıl 924 bin iltica başvurusu yapıldı
-
Biden’ın evinde 6 gizli belge daha bulundu
-
Rusya’dan Estonya Büyükelçisi’ne 2 hafta süre: Ülkeyi terk etsin
32 bin Türkiye vatandaşı Meksika’dan ABD’ye ‘kaçak’ geçti
Meksika sınırından ABD’ye geçen sığınmacı sayısı rekor kırdı. Bu rekorda Türkiye vatandaşlarının payı da hayli yüksek.
VOA Türkçe’nin haberine göre, Türkiye’den Meksika’ya gelerek ABD’ye yasal olmayan yollardan Türkiyelilerin sayısı 31 bin 485 kişiye yükseldi.
ABD Gümrük ve Sınır Koruma Dairesi’nin verilerine göre, 2020 yılında bin 944, 2021 yılında 4 bin 989 2022 yılında ise 24 bin 362 Türkiye vatandaşı Meksika sınırından ABD’ye sığınmacı olarak gitti. Son üç yılda, Türkiye’den 253 çocuk ailesiyle birlikte, 23 çocuk da kendi başına Meksika sınırından ABD’ye geçti.
Meksika’dan ABD’ye sığınmacı olarak geçenler yasalar gereğince gözaltına alınmalarının ardından daha çok Arizona ve Teksas eyaletlerindeki tutukevlerine yerleştiriliyor. Sığınmacıların çok büyük bir çoğunluğu ABD’ye iltica talebinde bulunuyor. İltica talep eden kişi herhangi bir ABD vatandaşının sponsor olması durumunda, bir hafta ile 1,5 ay bir süre içinde serbest bırakılıyor.
Meksika sınırından ABD’ye geçen Türkiye vatandaşları son aşamada mahkemeye çıkarak çoğunluklu olarak siyasi nedenler ile cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği nedeniyle Türkiye’de ayrımcılık gördüğü için iltica talebinde bulunuyor.
Irak’ta Merkez Bankası Başkanı görevden alındı
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Merkez Bankası Başkanı Mustafa Ghaleb Mahaif’i görevden aldı. Yerine Merkez Bankası’nın eski başkanı Ali Muhsin el Alak’ı vekaleten atadı.
Ali Muhsin el Alak daha önce 2014-2020 yılları arasında Irak Merkez Bankası başkanı olarak görev yapmış ve 2020 yılında Arap Para Fonu yönetim kurulu başkanı olarak atanmıştı.
Başbakan ayrıca, Irak Ticaret Bankası (TBI) Müdürü Selim Cevad el Celabi’yi emekliye ayırdı ve yerine Irak Sanayi Bankası Genel Müdürü Bilal Al Hamdani’yi atadı.
Kurdaki dalgalanmayı kontrol altına almak için hükümet geçtiğimiz gün bir dizi karar aldı. Hükümetin aldığı tedbirler;
- Irak Ticaret Bankası Merkez Bankası’nın küçük tüccarlara kredi açması için 500 milyon dolarlık ilave finansman sağlanması,
- ticaret bakanlığına kayıtlı şirketler için mal ithalatı,
- ithalat prosedürünün kolaylaştırılmasını içeriyor.
Irak dinarındaki değer kaybı, yeni yıl tatili, bankaların kapanması ve ABD’nin baskısına bağlanıyor. Bazı ekonomi yorumcuları ise Irak’tan İran’a giden dolar rezervi ve piyasada doların kalmamasına bağlıyor.
Dinar bir ayı aşkın süredir dolar karşısında değer kaybediyor.
Irak dinarının birkaç ay içerisinde ABD doları karşısında yüzde otuz değer kaybetmesi ekonomik krize neden oluyor. Özellikle gıda fiyatlarının yükselmesi toplumda alım gücünü düşürüyor.
Irak hükümeti yerel para biriminin ABD doları karşısında değer kaybetmesiyle piyasada oluşan fiyat artışlarına karşı halka ucuz yumurta, tavuk ve un satışı yapma kararı aldı.
Öte yandan Irak Dışişleri Bakanı, dinarın dolar karşısında değer kaybetmesi konusunda ABD ile temas halinde olduklarını ve yakın zamanda Washington’u ziyaret edeceklerini söyledi.
Almanya’dan Leopard tankı için Polonya’ya yeşil ışık
Ukrayna’ya Leopard tankı gönderilmesine karşı çıkan Almanya hükümeti, bu konudaki tutumunu değiştirdi.
Fransız LCI televizyonuna konuşan Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Polonya’nın Ukrayna’ya Berlin’in onayı olmadan Leopard tankları göndermesi halinde Alman hükümetinin tepkisinin ne olacağı yönündeki soruya, “Şu ana kadar bize sorulmadı. Ama sorulsaydı buna engel olmazdık” yanıtını verdi.
Baerbock, “Bu tankların ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. Bunu şu an ortaklarımızla ele almamızın sebebi de bu. İnsanların hayatının ve Ukrayna topraklarının kurtarılmasını sağlamamız lazım” dedi.
Baerbock’un açıklamalarından kısa süre önce Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki Twitter’dan yaptığı paylaşımda, “Ukrayna’nın kan kaybından ölümünü elimiz kolumuz bağlı şekilde izlemeyeceğiz. Almanya ile Leopardlar konusunda anlaşma sağlayamazsak, modern tanklarının bir kısmını savaşan Ukrayna’ya bağışlamaya hazır ülkelerden oluşan daha küçük bir koalisyon kuracağız” demişti.
Türkiye dahil bazı NATO ülkelerinin sahip olduğu Leopard tankları, savunma uzmanlarınca Ukrayna için en uygun savaş aracı olarak gösteriliyor. Ukraynalı yetkililer modern Alman tankı Leopard’ların tedariki için aylardır Batılı müttefiklerine çağrıda bulunuyordu. Ancak Leopard’ların başka ülkede kullanımını veto etme hakkını elinde bulunduran Berlin, bu tankların Ukrayna’ya gönderilmesine karşı çıkıyordu.
Leopard tankları konusunda Almanya üzerindeki baskı son dönemde giderek artmıştı.
AB’ye geçen yıl 924 bin iltica başvurusu yapıldı
Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelere yapılan iltica başvurularının, 2021 ile karşılaştırıldığında yaklaşık yüzde 50 artış gösterdiği bildiriliyor.
Die Welt gazetesinin Pazar baskısı olan Welt am Sonntag’ın AB Komisyonu’nun bir raporuna dayandırdığı haberine göre, 27 AB üyesi ülkeye 2022 yılında 923 bin 991 iltica başvurusu yapıldı. Bu da bir önceki yıl olan 2021 rakamları ile karşılaştırıldığında yüzde 46,5 artışa tekabül ediyor.
Habere göre söz konusu rapordaki rakamlar AB’ye bağlı, Avrupa Sığınma Destek Ofisi’nin (EUAA) 4 Ocak 2023 tarihli gizli bir belgesine dayanıyor.
Raporda Almanya’nın da 2016’dan bu yana görülen en yüksek sayıda iltica başvurusu alan ülke olduğu belirtiliyor. Almanya 27 Birlik ülkesi içinde, 226 bin 467 iltica başvurusu ile en çok sığınma talebi başvurusu yapılan ülke olma özelliğine sahip.
Almanya’yı 154 bin 597 başvuru ile Fransa, 116 bin 952 başvuru ile İspanya ve 108 bin 490 başvuru ile Avusturya izledi. AB ülkeleri içinde en az iltica talebi 46 başvuru ile Macaristan’a yapıldı.
Almanya’da Federal Göç ve Sığınmacılar Dairesi’nin yıllık raporuna göre 2022 yılında 72 bin 646 başvuruyla Suriyeliler ilk sırada. İkinci sırada 41 bin 471 kişiyle Afganistan vatandaşları, üçüncü sırada da 25 bin 54 kişiyle Türkiye vatandaşları geliyor.
İltica başvurularında bu üç ülkeyi Irak ve Gürcistan takip ediyor. Söz konusu sayılar toplam iltica başvurularını içeriyor.
Biden’ın evinde 6 gizli belge daha bulundu
ABD Başkanı Joe Biden’ın Delaware eyaletindeki evinde 6 gizli belge daha bulunduğu açıklandı.
Biden’ın şahsi avukatı Bob Bauer’in yaptığı yazılı açıklamada, FBI ajanlarının cuma günü Biden’ın Willmington’daki evinde arama yaptığı kaydedildi.
Açıklamada yaklaşık 13 saat süren aramada, Biden’in Senato’da ve başkan yardımcılığı yaptığı dönemlere ait 6 gizli belgenin bulunduğu ifade edildi.
Yeni belgelere Adalet Bakanlığı yetkililerince detaylı inceleme için el konulurken, Biden’ın evinde yapılan aramaya gönüllü olarak izin verdiğine işaret edildi.
Biden’ın danışmanlarından Richard Sauber, 9 Ocak’ta yaptığı açıklamada, Biden’ın, Penn Biden Merkezindeki kişisel ofisinde, 2 Kasım 2022’de başkan yardımcılığı görevi döneminden kalan bazı “gizli bilgiler içeren az sayıda belge”nin bulunduğunu söylemişti.
Belgelerin “kilitli bir dolapta” bulunduğunu belirten Sauber, belgeler bulunur bulunmaz Biden’ın kişisel avukatlarının Beyaz Saray ve devletin ulusal arşivlerle ilgili kurumlarıyla iletişime geçtiğini açıklamıştı.
Biden, ofisinden gizli belgeler çıktığını duyduğunda “şaşırdığını” söyleyerek, belgelerin içeriği hakkında bilgi sahibi olmadığını kaydetmişti.
Adalet Bakanlığı, söz konusu belgelere ilişkin inceleme yapmak üzere özel yetkili bir savcı atamıştı.
Biden’dan önce, FBI ajanlarının 8 Ağustos 2022’de Trump’ın Palm Beach’teki Mar-a-Lago malikanesinde yaptıkları aramada, gizli belgelerin ortaya çıkması ülkede uzun süre tartışılmış, Biden, “Biri nasıl bu kadar sorumsuz olabilir?” diyerek Trump’ı eleştirmişti.
Bir süredir Biden’ın ofis ve evinde gizli belgelerin ortaya çıkmasıyla şimdi de Cumhuriyetçiler Biden’a yönelik eleştirilerde bulunuyor.
Rusya’dan Estonya Büyükelçisi’ne 2 hafta süre: Ülkeyi terk etsin
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Estonya ile ilişkileri maslahatgüzar seviyesine indirme kararı alındığını duyurdu. Rusya’daki Estonya Büyükelçisi’nden, ülkeyi 7 Şubat’a kadar terk etmesi istendi.
Sputnik’in aktardığına göre, Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, ülkedeki Estonya Büyükelçisi Margus Laidre’nin Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldığı ve kendisine Estonya hükümetinin Rusya karşıtı eylemleri ile ilgili olarak protesto iletildiği kaydedildi. Ayrıca Laidre’ye, Rusya’yı terk etmesi için 7 Şubat’a kadar süre tanındığı belirtildi.
