Geçtiğimiz günlerde bu sayfada bir yazı kaleme almış (Ekolojik Mücadele ve Örgütlenme) ve şöyle demiştim: “…Benim önerdiğim ekolojik örgütlenme tarzı Elips şeklindedir. Konuma göre iki merkeze sahip ve bu merkezler hareket halindedir… Elips, hem dikeyi hem de yatayı içermesi, içinde eritmesi anlamında da değerlidir… Elips tipi örgütlenmede her noktaya ve herkese temas etmek mümkün. Sürekli hareket ve yer değiştirme söz konusu…” Bunları söylemekteki asıl amacım kapitalizmin sınırsız ve çoklu saldırılarına karşı çok odaklı örgütlenmeyi inşa edebilmeyi ve bunu hayata geçirmeyi planlamaktı.
Ozon tabakasındaki delinme etkileme anlamında ülke ayırt etmez. Ama onu delen ülkeler arasında ayrım var. Belki de en önemlisi bu işten sorumlu olan ülkelerin sınıfları arasında (ve sınıf dışı mücadelelerinde) çelişki ve çatışmaların büyük ayrım ve eşitsizlik yaratmasıdır. İşte bu ayrım ve ayrımsızlık örgütlenmenin öznesini de yeniden ele almayı gerektiriyor. Hala bugün bile özne derken özneden bahsetmiyor, bilerek yada bilmeden geçiştiriyoruz.
Elips tipi örgütlenmenin farklı yaklaşımları üzerine ilk değinmemiz gereken konusu “dili” olacaktır. Dil ile başlayalım, kesin bir yargı ile devam edelim; Yeni bir dil yaratmalıyız. Çünkü bugün iklim krizi ve ekolojik yıkıma sol‘dan bakanlar (tabi ki hepsi değil) gezegenler arası bir dil kullanıyorlar! Bu da hem sorunu tanımlamayı hem de derdini anlatmayı zorlaştırıyor, bir süre sonra da imkansız kılıyor. Kurulacak yeni dil, anlaşılabilir olmanın daha ötesindedir. Sorunun sadece anlatmakla çözülemeyeceğini gösteren bir dildir.
Bugünün ikili dili yani önce sorunu tanımlayan ve sonra çözüm üreten dili ikisi arasına mesafe koymaktadır. Sorunu anlamayı yeterli gören ve orada duran mücadele anlayışını ne yazık ki hakim kılmaktadır. Yeni dil bu mesafeyi (anlama – çözme) önce kısaltacak sonra yok edecektir. Eğer her türlü ataletten kurtulmak istiyorsak bu yeni dili bir an önce inşa etmeliyiz. Günümüzde hakim olan ikili dil, mağdur dilidir. Bu, büyük sorunları anlamada ve çözmede engeller yaratmakta.
Yeni dil, bire – bir konuşmayı da yeniden tanımlamalı. Bire – bir konuşmanın bir kişi ile yüz yüze konuşmaktan ibaret olmadığını, onu kafa – kola alan yaptırımcı dilin dışında gerçekten mücadelenin öznesi ile konuşmak olduğunu hatırlatmalı. Ekolojik mücadelenin öznelerinin bakış açılarını anlayamazsak hareketin kendisini de anlayamayız. O nedenle yeni dil özneyi özne olarak yeniden tanımlayan olmalı.
İkinci konu, zamanla ilgili. Elips tipi örgütlenme şimdiki zamanı, yaşadığımız anı hedefine alır. Gelecek üzerinden konuşmak, vakit darlığından söz etmek ve zamanın olumsuz yönde ilerlediğini vurgulamak önemli ve gerekli. Ama bu bilincin tam oturmadığı, olgunlaşmadığı anlarda ters tepkiye neden olabiliyor. Şimdiki zamanda bir şeyler yapmak anlamsız hale dönüşebiliyor. Vakit daraldıysa çabalar sonuç vermez izlenimi yaygınlaşabiliyor.
Kısa ve orta dönemler geçiş dönemleri ile birlikte anılır ki, doğrudur. Ama geçiş dönemlerinin acemilik taşıyan isyankar ruhlarının dışına da çıkmak gerekiyor. Bu sabırlı süreci iyi yönetmeli.
İki önemli nokta daha var. Birincisi, kendi durumunu (ekoloji mücadelesini) haklı çıkarmak. İkincisi, karşınızdakileri bu haklılığa ikna edebilmek. Sorun daha önce de söylemeye çalıştığım gibi “… iktidarın dikey baskısı toplumsal sorunlara numara koymakta. 1. sorun, 2. sorun … gibi. Bu durum ister istemez öncelik sonralık sorunsalları yaratmakta. Öne çıkan / çıkarılan sorunlar ekolojik sorunları geriye atıyor… ” Bu da ekolojik sorunları ve mücadele yöntemlerini erteliyor, uzun vadeye yayıyor. Verili bu durumun üzerine birde şimdiki zamanı erteleyen söylemler eklenince sorun iki kat ağırlaşıyor. Zorluk fazlalaşıyor.
Eko sosyalist paradigma yukarıda söylemeye çalıştığım eksikliklere ve geçici çözümlere (daha doğrusu çözümsüzlüklere) karşı elimizde ki sihirli değnek değil. Fakat eldeki en mantıklı çözüm yollarını önerende o. Eko sosyalizmi eleştirel gözle yeniden okumalı, özgürce tartışmalı, yanlış ve eksiklerine kafa yormalıyız.
Elips tipi örgütlenme, eleştirel eko sosyalist bir örgütlenmeyi inşa etmelidir.