El Salvador hükümetinin “çetelerle savaş” politikası insan hakları örgütü Cristosal’ın raporuna yansıdı. Raporda yaklaşık bir yıldır 153 kişinin cezaevinde öldüğü, bunlardan 75’inin vücutlarında işkence izleri görüldüğü duyuruldu.
Artı Gerçek’te yer alan habere göre Orta Amerika ülkesi El Salvador’da Devlet Başkanı Nayib Bukele’nin yaklaşık bir süredir devam eden tartışmalı “çetelerle savaş” politikası hakkında insan hakları örgütü Cristosal 107 sayfalık ayrıntılı bir rapor hazırladı.
Rapora göre tutuklanarak cezaevine konulan onlarca kişi işkenceyle öldürüldü. İnsan hakları grubu raporunu, ölenlerin onlarca akrabası ve eski mahkûmlarla yapılan görüşmelerin yanı sıra resmi adli tıp raporları ve saha çalışmasına dayandırdı.
“Şiddet sonucu ölümler”
Raporda en az 153 kişinin gözaltına alınıp cezaevine konulduktan sonra öldüğü açıklandı. İnsan hakları örgütü Cristosal, bu ölümlerden 29’unun “şiddet sonucu ölümler” olduğunu doğruladığını ve 46’sının da incelendiğini söyledi.
Cristosal, bu 75 vakanın çoğunda, vücutlarında işkence, dayak veya boğulma izleri olduğunu söyledi. Diğer ölen tutuklularda da yara izleri görüldü, ancak “belirlenemeyen” veya “doğal” nedenlerle öldükleri şeklinde sınıflandırıldı, bu da şiddet sonucu ölümlerin gerçek sayısının daha yüksek olabileceği anlamına geliyor. Ölenlerin yaklaşık yarısı 18 ila 38 yaşları arasındaki erkeklerdi.
“Sistematik bir uygulama”
“Boğulma, kemik kırıkları, belirgin morluklar, yırtıklar ve hatta delik” belirtileri gösteren cesetlerin fotoğraflarını ve morg raporlarını elde ettiğini söyleyen insan hakları örgütü bazı tutukluların da yetersiz beslenmeden ölmüş gibi gözüktüğünü ve bazı tutuklulara elektrik şokuyla işkence yapıldığını duyurdu.
Cristosal’ın direktörü Noah Bullock, bulgularının El Salvador’un mevcut hükümeti altında insan hakları ihlallerinin nasıl “istisnadan ziyade sistematik bir uygulama” olduğunu vurguladığını söyledi.
Ne olmuştu?
El Salvador’da 27 Mart’ta bir aylığına OHAL ilan edilmiş, daha sonra bu karar her ay yenilenmişti. Çete bağlantılı cinayetlerin artmasının ardından duyurulan OHAL kararıyla, bazı anayasal hakların da askıya alınması insan hakları kuruluşlarının tepkisini çekmişti.
Çete üyesi olduğu belirtilen binlerce tutukluğunun, başket San Salvador’un 74 kilometre uzağındaki bir vadide yer alan 40 bin kişi kapasiteli cezaevine yerleştirildiği görüntüler eleştirilmişti.
Cezaevine ilk olarak 2 bin çete mensubu getirilmişti. Hükümetin servis ettiği fotoğraflarda mahkumların üzerlerinde sadece beyaz şortlarla, yalın ayak hapishaneye girdiği görülüyordu.