Erdoğan’ın BAE ziyaretinde 12 anlaşma imzalandı

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Birleşik Arap Emirlikleri’nin başkenti Abu Dabi’ye resmi ziyarette bulundu. İki ülke arasında yatırım, ticaret, savunma, ulaştırma, tarım, sağlık alanlarını da kapsayan 12 anlaşma imzalandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Birleşik Arap Emirlikleri ziyareti kapsamında “TC-TRK” uçağıyla TSİ 15.40’ta Abu Dabi’ye gitti. Erdoğan, Abu Dabi Uluslararası Havalimanı’nda Abu Dabi Federal Bakanı Tani bin Ahmed Al Zeyouidi, Türkiye’nin Abu Dabi Büyükelçisi Tugay Tunçer ile Dubai Başkonsolosu Mustafa İlker Kılıç tarafından karşılandı.

Erdoğan, ardından Abu Dabi Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan tarafından resmi törenle karşılandı. El Vatan Sarayı’nda heyetler arası görüşme gerçekleştirdi.

Erdoğan ve Bin Zayid, daha sonra anlaşmaların imza törenine katıldı. Türkiye ve BAE arasında 12 anlaşma imzalandı. Anlaşmalar şöyle:

Sağlık ve Tıp Bilimleri Alanında İşbirliği Mutabakat Muhtırası,

İklim Eylemi Alanında Mutabakat Zaptı,

Sanayi ve İleri Teknolojiler Alanında İşbirliği Mutabakat Muhtırası,

Kültürel Alanda İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptı,

Tarımsal İşbirliği Üzerine Mutabakat Zaptı,

Kara ve Deniz Taşımacılığı Alanlarında İşbirliği Mutabakat Muhtırası,

Gençlik Alanında İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptı,

“Afet ve Acil Durum Yönetimi” Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı,

Meteoroloji Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı,

Medya ve İletişim Alanlarında İş Birliği Protokolü,

Arşiv Alanında İşbirliği Protokolü

Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması Müzakerelerinin Başlatılmasına İlişkin Ortak Bakanlar Bildirisi imzalandı. Öte yandan Türkiye ve BAE arasında Savunma Sanayii İşbirliği Toplantılarının Başlatılmasına İlişkin Niyet Mektubu’na imza atıldı.

10 milyar dolarlık fon

24 Kasım’da Al Nahyan’ın ziyaretinde enerji, petrokimya, teknoloji, ulaşım, altyapı, sağlık, finansal hizmetler, gıda ve tarım alanlarını kapsayan dokuz yatırım anlaşması imzalanmış; Abu Dabi Kalkınma Holdingi’nden anlaşmalar için 10 milyar dolarlık fon tahsis edilmişti.

Türkiye, BAE’nin 11. büyük ticaret ortağıyken BAE, Türkiye’nin ikili ticaret hacmi en yüksek olan ülkeler sıralamasında 12. sırada geliyor.

İlişkiler nasıl bozulmuştu?

Türkiye ile BAE arasında 2016 senesinde karşılıklı ziyaretlerle bir diyalog kapısı açıldı ancak Temmuz 2016 darbe girişiminde Abu Dabi’nin rol oynadığı ve darbecileri desteklediğine ilişkin iddialar ilişkilerin yeniden soğumasına neden olmuştu.

BAE ve Suudi Arabistan’ın, Türkiye’nin en önemli bölgesel müttefiklerinden Katar’a 2017’den beri uyguladıkları ambargoyu 2021 başında sonlandırmaları, önemli bir sorun alanını ortadan kaldırmış oldu.

Ardından Türkiye ile Mısır arasında karşılıklı temaslar ve ziyaretler başladı. Bu da, Mısır’da darbeyle iktidara gelen Sisi hükümetini destekleyen BAE ile yakın zamana kadar bu hükümeti “meşru saymayan” Türkiye arasında bir gerilim noktasını da yumuşatmış oldu. Bir diğer sorun alanı olan Libya’da da aynı dönemde ateşkes ilan edildi; BAE’nin desteklediği Halife Hafter’in, Türkiye’nin desteklediği Trablus hükümetine yönelik kuşatma operasyonu sona erdi.

Ağustos ayında Türkiye-BAE ilişkilerinin normalleşmesi sürecinde ekonomik ilişkilere öncelik verilmesi kararlaştırılmış ve bu resmi açıklamalara yansımıştı.

Zorlu bir süreçten geçen Türk ekonomisi için özellikle Körfez’den gelecek sıcak para ve yatırıma önem veren Ankara, Abu Dabi ile bu konularda bir uzlaşma aramış; Kasım ayında da dokuz farklı işbirliği anlaşması böyle bir ortamda imzalanmıştı.

Sedat Peker etkisi 

Sedat Peker BAE yetkililerince uyarıldığını ve bu nedenle videolarına ara vereceğini açıkladı.

Türkiye-BAE ilişkilerinin son döneminde organize suç örgütü lideri Sedat Peker’in bu ülkede barınması ve YouTube üzerinden yayımladığı videolarla gündeme gelmesi de dikkat çeken bir unsur oldu.

Peker, bu videolarda başta İçişleri Bakanı Süleyman Soylu olmak üzere önde gelen hükümet yetkililerine yolsuzluk suçlamasında bulunmuş ve kamuoyunda büyük etki yaratan bazı olayların perde arkasını anlatmıştı.

En son videosunu 6 Haziran’da yayımlayan Peker, 20 Haziran’da yaptığı bir açıklamayla “yüksek güvenlik riski nedeniyle” BAE yetkililerince uyarıldığını ve bu nedenle ara vereceğini açıklamıştı.

Bu süreçte, Türkiye ve BAE istihbaratlarının görüşme halinde oldukları belirtilmiş ve iki ülke normalleşmesinde Peker’in kısıtlanmasının pazarlık noktalarından biri olduğu öne sürülmüştü. O tarihten sonra Peker’in önce sadece Twitter mesajları paylaşması; ardından bu mesajlara da son vermesi dikkat çekti.

HABER MERKEZİ