2022’de en hızlı büyüyen sendika: Özel Sektör Öğretmenleri Sendikası
Bu hafta, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan 2023 yılı sendika üye sayıları ve işçi sayılarına dair tebliğ Resmi Gazete’de yayımlandı. Özel Sektör Öğretmenleri Sendikası, yüzde 808 oranı ile bir yılda en fazla büyüyen sendika oldu. Sendika, Twitter hesabından şöyle bir açıklama yaptı: “İşçi sendikaları üye sayısı yayınlandı. 2022 yılının Ocak ayında, yola yeni çıkmış bir Sendika olarak üye sayımız 612’ydi. Emeğin evrensel ilkelerine sahip çıkan, yeni bir tarzı ve mücadele hattını şekillendiren Sendikamız, üye sayısını bir yılda 5558’e çıkardı.” Özel okul öğretmenlerinin güvencesiz koşullarda ucuz iş gücü olarak çalıştırılmasını engellemek için kurulan sendika, son olarak özel öğretim kurumlarında çalışan eğitim emekçilerinin promosyon hakları ile ilgili bir kazanım elde etti; Küçük Prens Okulları promosyon ödemesini yapacağını duyurdu.
Lazca roman yazan ilk kadın yazar: Nuriye Günaydın
Rize’nin Pazar ilçesinden Nuriye Günaydın’ın kaleme aldığı Xat̆icena, bir kadın tarafından yazılmış ilk Lazca roman olarak tarihe geçti. 61 yaşındaki lise mezunu Günaydın’ın Pazar’ın bir köyünden İstanbul’a gelin giden Xat̆icena (Haticecik) adlı genç bir kadının hayatını anlattığı 112 sayfalık roman, Lazi Kültür tarafından yayımlandı. Günaydın, Bianet’ten Evrim Kepenek’le yaptığı söyleşide dünyaya Lazca bir iz bırakmak istediğini söylüyor: “Düşünceler yaşar bu dünyada. Ben Tolstoy’u nasıl tanıyorum? Ben çok okumadım ama yazarım. Ben felsefeyi çok okudum. Felsefe nedir? Ben neyim? Ben de düşündükçe yazan biriyim. Dünyada bu kadar ağalar, paşalar, trilyonerler olmuş. Hiçbirinin adını bilmiyoruz. Ben de dünyaya bir iz bırakayım dedim, Lazca bir iz…”
Bilim insanları 8.8 milyar ışık yılı uzaklıktan gelen radyo sinyali tespit etti
Hindistan’ın Pune kentindeki Dev Metre Dalgası Radyo Teleskobu ile gözlem yapan bilim insanları, hidrojen atomları tarafından yayılan yeni bir radyo sinyali tespit etti. 8.8 milyar ışık yılı uzaklığında olduğu belirlenen sinyal, bu zamana kadar bilim insanlarının erişebildiği en uzak nokta. Bir önceki rekor 4.1 milyar ışık yılıydı. Bilim insanları, 8.8 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan SDSSJ0826+5630 adlı bir galaksiden geldiğini belirttiği radyo sinyalinin evren sadece 4.9 milyar yaşındayken yayıldığı sanılıyor. Son bulgular, evrenin ilk dönemlerine dair daha fazla bilgi edinilmesinin yolunu açabilir.
Kürtçe çocuk oyunu Nîsko sahnede!
2009’da İstanbul’un Esenyurt ilçesinde bir grup sanatçı öncülüğünde ve yurttaşların desteğiyle temelleri atılan Gölge Kültür Sanat Merkezi bünyesinde kurulan Sî Tiyatro’nun Kürtçe çocuk oyunu Nîsko, yarıyıl tatilinde seyircileriyle buluşuyor. Nîsko’nun yönetmeni Rewşan Apaydın, Nîsko’nun Andersen Masalları’nda geçen “parmak çocuk”a benzediğini belirtiyor. Apaydın, oyunun hikayesini “Nîsko ismi mercimekten geliyor. Nîsko da mercimek tanesi kadar küçük bir çocuğun serüvenini anlatıyor. Babası ile birlikte tarlaya gitmek isteyen, tarlaya gittiğinde de doğayla baş başa kalan ve küçüklüğünü fark eden bir çocuğun hikayesi” diye anlatıyor. Nîsko 27 Ocak’ta İstanbul Kartal Belediyesi Soğanlık Kültür Merkezi‘nde izlenebilecek.
Bilinen en eski runik yazıtlı taş bulundu
Norveç’teki arkeologlar, neredeyse 2.000 yıl önce yazılmış dünyanın en eski runik yazıtlı taşını bulduklarına inanıyor. Yeni keşfedilen yazıtlı taş, daha önce keşfedilenlerden birkaç yüz yıl daha eski. Oslo’daki Kültür Tarihi Müzesi, düz, kare kahverengimsi kumtaşı bloğunda, İskandinavya’da yazılı olarak kaydedilen kelimelerin en eski örneği olabilecek kazımalara sahip olduğunu belirtiyor. Ölü yakma çukurundaki öğeler – yanmış kemikler ve odun kömürü – runik yazıtın muhtemelen MS 1 ile MS 250 arasında yazıldığını gösteriyor. Araştırmacılar, runik taşı analiz etmek ve tarihlemek için zamana ihtiyaç duyduklarını, bu yüzden bir yıl sonra gerçek tarihin ortaya çıktığını söylüyor. Taşın ön yüzündeki sekiz runik sembol, bir kadının, bir erkeğin veya bir ailenin adı olabilecek “idiberug” kelimesini içeriyor.
