Hafter ateşkes mutabakatını imzalamadı, Ankara tepkili

Hafter ateşkes mutabakatını imzalamadı, Ankara tepkili

HABER MERKEZİ – Libya’nın doğusunu kontrolü altında tutan General Hafter, Rusya’da dün yapılan müzakereler sonucunda hazırlanan ateşkes mutabakatını imzalamadan Moskova’dan ayrıldı. Rusya, Hafter’in iki gün süre istediğini açıkladı. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ise “Hafter böyle devam ederse Berlin Süreci’nin anlamı olmaz” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan da “Libya’daki kardeşlerimize saldırılarını sürdürmesi halinde, Hafter’e hak ettiği dersi vereceğiz” diye konuştu.


Libya’da 12 Ocak Pazar günü itibarıyla yürürlüğe giren ateşkes sonrası gözler Rusya’nın başkenti Moskova’daydı.
Türkiye’den Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, MİT Başkanı Hakan Fidan ve Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rusya’dan da Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Savunma Bakanı Sergey Şoygu öncülüğünde Moskova’da bir araya gelen taraflar görüşmeler gerçekleştirdi.
Libya’nın doğusunu kontrol eden General Halife Hafter ve Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başkanı Fayez al Sarraj da Moskova’daki isimlerdendi.
Görüşmelerden, 8 Ocak’ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı ateşkes çağrısını yazılı metin haline getirme kararı çıkmıştı.
Ancak kalıcı ateşkes sağlanması için yürütülen görüşmelerde imzalar Hafter’in kararına kalmıştı.
Öyle ki ortak basın toplantısı düzenleyen Lavrov ve Çavuşoğlu, Sarraj’ın ateşkes mutabakatının taslak metni imzaladığını, Hafter’in ise bu sabaha kadar biraz daha ek süre istediğini duyurmuştu.

Hafter imza atmadı, Moskova’dan ayrıldı

Dubai merkezli Al Arabiya kanalının muhabiri ise Hafter’in geceyarısını biraz geçe ateşkes mutabakatını imzalamadan Moskova’dan ayrıldığını söyledi.
Libya’nın doğusunda faaliyet gösteren Libya Haber Ajansı (LANA) geçtiği haberde, Hafter’in “ateşkes ve Trablus’a taarruz eden askerlerin geri çekilmesine yönelik anlaşmayı” imzalamadan Moskova’dan ayrıldığını doğruladı.
Hafter’in ateşkes mutabakatını, Türkiye’nin Libya’daki askerlerini geri çekmesine ve Türkiye ile Trablus’taki Ulusal Mutabakat Hükümeti arasındaki anlaşmaların geçersiz olduğuna dair maddeler içermemesi nedeniyle imzalamamaya karar verdiği öne sürüldü.
Twitter’da bazı kullanıcılar da uçak radar takip programlarından elde ettikleri verilere göre, Hafter’i taşıyan uçağın Moskova’dan ayrıldığını yazdı.

Moskova: Hafter iki gün süre istedi

Konuya ilişkin Rusya’dan da açıklama geldi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, General Hafter’in Moskova’dan ayrıldığını açıkladı.
AFP’ye açıklamada bulunan Zaharova, Hafter’in neden mutabakatı imzalamadan Moskova’yı terk ettiğine dair bilgi vermedi.
Daha sonra Rusya Savunma Bakanlığı da bir açıklama yaparak, Hafter’in ateşkes anlaşmasına olumlu baktığını ve iki gün süre istediğini belirtti.
Açıklamada, “Halife Hafter, sonuç bildirgesine olumlu yaklaştı ancak metni imzalamadan önce Libya Ulusal Ordusu’nu destekleyen aşiretlerin liderleriyle görüşmek için 2 gün süre aldı” ifadesini kullandı.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Hafter böyle devam ederse Berlin Süreci’nin anlamı olmaz” değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, “Türkiye olarak Cumhurbaşkanımızın liderliğinde Libya’da bir ateşkes ve barış için üzerimize düşeni yaptık, bundan sonra da yapmaya devam edeceğiz. Ama bu tabloda şunu görüyoruz; kim barış kim savaş, kim Libya’da birlik beraberlik istiyor, kim istemiyor ortaya da çıkmış oldu” ifadelerini kullandı.
Almanya’nın başkenti Berlin, 19 Ocak’ta Libya’daki sürecin masaya yatırılacağı bir konferansa ev sahipliği yapacak.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da bu konferansa katılacağı bildirilmişti.

Erdoğan: Hafter’e hak ettiği dersi veririz

AKP lideri ve Cumhurbaşkanı Erdoğan da partisinin Meclis grup toplantısında yaptığı açıklamada “Darbeci Hafter ateşkesi imzalamaya yanaşmadı. Önce ‘Evet’ dedi, sonra Moskova’yı terk etti, Moskova’dan kaçtı” dedi ve ekledi: “Bundan sonrası Sayın Putin ve onun ekibine ait. Biz sonuna kadar sözümüzün arkasında durduk.”
Erdoğan ayrıca, “Ülkenin meşru yönetimine ve Libya’daki kardeşlerimize saldırılarını sürdürmesi halinde, darbeci Hafter’e hak ettiği dersi vermekten de asla geri durmayacağız” dedi.


Erdoğan ‘Hafter ateşkesi imzalamaya yanaşmadı’ dedi, topu Rusya’ya attı


Taslak metinde neler vardı?

Sputnik’in ulaştığı taslak metinde, Libya’daki tarafların birbirlerine yönelik saldırganlıklara son vermesi, tüm alanlarda askeri gerilimin azaltılması öngörülüyordu.
Taslağa göre taraflar krizin çözülmesi için çalışma grupları ve 5+5 formatında bir askeri komisyon kuracaktı.
Söz konusu askeri komisyon, çatışmanın tarafları arasındaki kesişme hattının belirlenmesinden, ateşkesin izlenmesinden ve ateşkesin sürdürülebilirliğinin sağlanmasından sorumlu olacaktı.
Ayrıca taraflar, Trablus ve diğer kentlerde istikrarın sağlanması için de gereken önlemleri alacaktı.

Libya’daki taraflar ve destekçileri


Libya, ülkeyi uzun yıllar yöneten Muammer Kaddafi’nin devrilmesinin ardından 2011’den beri siyasi istikrarsızlık içinde ve çatışmalar yaşanıyor.
Ülke, Birleşmiş Milletler’in de tanıdığı Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti ile ülkenin doğusunda Halife Hafter komutanlığındaki Libya Ulusal Ordusu desteğiyle kontrolü elinde bulunduran Tobruk merkezli hükümet arasında bölünmüş durumda.
Doğudaki hükümet Rusya, Suudi Arabistan, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Fransa tarafından desteklenirken İtalya, Türkiye ve Katar da Trablus’taki Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne destek veriyor.
Hafter güçlerinin Trablus’u ele geçirmek için geçtiğimiz Nisan ayında başlattığı operasyonlar nedeniyle zor durumda olan Ulusal Mutabakat Hükümeti, Türkiye’den asker talebinde bulunmuştu.
Bunun üzerine AKP ve MHP oylarıyla kabul edilen Libya tezkeresiyle Türkiye, Erdoğan’ın açıklamasına göre bu ülkeye “peyderpey” asker göndermeye başlamıştı.


Libya’da ateşkes: Mutabakat hangi aşamada, kim ne diyor, neler oluyor?


Karınca, BBC Türkçe, DW Türkçe