HDP Grup Başkanvekilleri Meral Danış Beştaş ve Saruhan Oluç, askeri operasyonda kimyasal silah kullanıldığı iddiasını Meclis gündemine taşıdı. TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı, etkin soruşturma yürütülmesini istedi.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Grup Başkanvekilleri Meral Danış Beştaş ve Saruhan Oluç, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi. Önergede şu sorular yer aldı:
* Kimyasal madde veya araç kullanımı iddialarına dair bir soruşturma başlattınız mı? Başlattıysanız soruşturmanın kapsamı nedir?
* Türkiye’nin de taraf olduğu ve imzaladığı uluslararası sözleşmelerde ve kendi yasalarımızda kimyasal silahların ve/veya maddelerin kullanılmasının yasaklanması hakkında Milli Savunma Bakanı olarak şimdiye kadar hangi önlemleri aldınız?
* Milli Savunma Bakanı olarak 13 Şubat 2021’de TBMM’de bilgi verirken söylediğiniz, ‘sadece göz yaşartıcı gaz kullanılmıştır’ sözü Kimyasal Silahlar Sözleşmesi’nin 5. Maddesi’ne aykırı değil midir?
* Yasaklı kitle imha silahlarının da operasyonlarda kullanıldığına ilişkin kamuoyuna ciddi iddialar ve bazı görüntüler yansımakta, hatta etkilenen bölgelerde doğanın da ciddi biçimde tahrip edildiği bilgileri paylaşılmaktadır. TSK veya birlikte hareket eden gayri nizami kimi güçler Kuzey Suriye’de ve Irak sınırları içerisinde resmi envanter dışı silah veya mühimmat kullanmış mıdır?
* Operasyonlarda kimyasal ve/veya kitle imha silahı niteliğindeki silah ve araç kullanımının savaş suçu ve insanlığa karşı işlenen suçlar kapsamında olduğunun yasalar ve uluslararası sözleşmeler nezdinde belirtilmiş olması dikkate alındığında, Milli Savunma Bakanı olarak iddiaların araştırılması için uluslararası heyetleri operasyon alanlarına davet etmeyi düşünüyor musunuz?
‘Bağımsız heyetler bölgede inceleme yapmalı’
Türk Tabipler Birliği (TTB) Başkanı ve adli tıp uzmanı doktor Şebnem Korur Fincancı da iddialara ilişkin görüntüleri incelediğini belirterek, “Belli ki sinir sistemini doğrudan tutan toksik-zehirli kimyasal gazlardan biri kullanılmış durumda. Her ne kadar kullanılması yasak olsa da çatışmalarda kullanıldığını görüyoruz” dedi.
Bağımsız heyetleri bölgede inceleme yapmasının uluslararası sözleşmeler gereği zorunlu olduğuna dikkat çeken Fincancı, “Uluslararası sözleşmelerin uygulanması ve kimyasal silahların kullanımını yasaklayan Cenevre Sözleşmesi kapsamında böyle bir iddia ortaya çıktığında nasıl bir araştırma yapılacağı da Minnesota Protokolü’nün ilkelerinin ele alınması gerekiyor” diye ifade etti.