İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’na, YSK üyelerine hakaret ettiği iddiasıyla 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezası verildi. ‘Siyasi yasak’ sürecini de başlatmış olan cezanın ardından yaşanan gelişmeleri ve kimi değerlendirmeleri aktarıyoruz.
Demirtaş’tan İmamoğlu mesajı: Sarı öküzü vermeyecektiniz
HDP’nin eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Ekrem İmamoğlu’na verilen cezayla ilgili yeni bir sosyal medya paylaşımı yaptı.
Görevinden alınarak tutuklanan Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Selçuk Mızraklı ve kendisine verilen cezaların onaylanma sürelerini hatırlatan Demirtaş mesajında, “Üzgünüm ama sarı öküzü vermeyecektiniz. Yine de geç değil. Şimdi hep birlikte direnme ve hep birlikte kazanma zamanıdır” ifadelerini kullandı.
Bana verilen ceza üst mahkemede, Saray'ın açık talimatıyla 41 günde, Diyarbakır Belediye Başkanı Selçuk Mızraklı'ya verilen ceza ise 35 günde onaylandı.
Üzgünüm ama sarı öküzü vermeyecektiniz.
Yine de geç değil. Şimdi hep birlikte direnme ve hep birlikte kazanma zamanıdır.
— Selahattin Demirtaş (@hdpdemirtas) December 15, 2022
Emek ve Özgürlük İttifakı: İmamoğlu’ndan siyasi intikam alınmaya çalışılmakta
Emek ve Özgürlük İttifakı, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na verilen hapis cezasını ve siyasi yasak kararını kabul etmediğini vurgulayarak, “Bu karar hukuki değil, siyasi bir karardır” ifadelerini kullandı.
İttifak tarafından yapılan yazılı açıklamada şunlar kaydedildi:
Bu karar, HDP’li belediyelere dönük yapılan halk iradesi gaspının, dokunulmazlıkların kaldırılarak milletvekilliklerin düşürülmesinin, grev yasaklarının, TİS’lere müdahalenin, aydınlara, gazetecilere sendikacılara, sanatçılara, siyasi muhaliflere baskının bir devamıdır. Belediyelere dönük kayyım darbeleri yapıldığında bunun halk iradesini yok saymak olduğunu ve halkın seçme ve seçilme hakkına müdahale olduğunu, bütün muhalefetin duyarlı olması ve ortak bir tutum geliştirmesi gerektiğini belirtmiştik. Belediyelerden üniversitelere kadar birçok alandan yaygınlaştırılan kayyım rejiminin tüm ülkeyi esir alma riskini vurgulamıştık. Bu yasak kararı kayyım rejiminin geldiği boyutu gözler önüne sermektedir. Açıktır ki kayyımlar, baskı ve yasaklar iktidarın siyasi muhaliflere karşı kullandığı bir yargı sopasıdır.
İktidar seçim hesapları uğruna milyonlarca yurttaşın oyları ile seçilmiş bir belediye başkanından siyasi intikam almaya çalışmaktadır. Emek ve Özgürlük İttifakı olarak; bütün demokrasi güçlerini, siyasi bir hamle olan bu karara karşı ortak tutum göstermeye çağırıyoruz.
Bu hukuksuz kararı kınıyor, halkın iradesine sahip çıkmak için halkın ortak mücadelesini büyütmeye çağırıyoruz.
Sadullah Ergin: Vicdanlardaki karşıtlığı ve öfkeyi büyütüyor
Eski Adalet Bakanı Sadullah Ergin, Ekrem İmamoğlu’na verilen hapis cezası ve siyasi yasak kararını Gazete Karınca’ya değerlendirdi.
Geçmişte de benzer yaşanmışlıklar olduğunu ifade eden Ergin, “Bu kararın hukuki endişelerle ya da hukuki gerekçelerle oluştuğuna dair ciddi endişeler var” dedi.
Ergin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bizzat yaşadığı hukuksuzluklar olduğunu belirterek, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
Ziya Gökalp’in şiirini okuduğu için yaşadıkları var. Cezaevine girip dört ayı aşkın mahpusluğun ardından Diyarbakır DGM’nin aday olamayacağına ilişkin bir faaliyeti var. Buna dayanarak Seçim Kurulu’nun ‘aday olamazsın’ kararı var. Bütün bunlar sonucu değiştirmiyor. İnsanların vicdanında oluşturulan bu mağduriyet duygusu palazlanıyor ve bunları engellemeye çalışanların istediği şekil değil, kader kendi hükmünü icra ediyor.
Bu açıdan bu tip zorlamaların siyasi aktörlerin önünü kesme ya da onları mağdur pozisyonuna sokma girişimlerini yapanların da faydasına olmadığını yaşayarak gördük. Buna son bir halka olarak İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı İmamoğlu ile ilgili benzer bir süreç işledi. Temenni ediyoruz ki İstinaf’ta ya da Yargıtay’da hukuki endişelerle oluşturulmuş bir karara dönüşsün. Temennim bu ama ne kadar gerçekleşecek göreceğiz.
İmamoğlu’na verilen ceza için İstinaf ve temyiz aşamalarını görmek gerektiğini belirten Ergin, “Hem hukuk hem yargı hem de darbeler üzerinden siyasetçilerin önü kesildi, yasaklandı. Ama o yasakların hiçbiri de tutunamadı. Hepsinin yasakları kalktı” dedi.
Ergin, “Ama bu tür tedbirler toplumsal akımları etkileme noktasında mobilize ediyor. Kamu vicdanındaki karşıtlığı da yapanlara öfkeyi de büyütüyor” ifadelerini kullandı.
Bundan sonraki süreçte İBB’de bir kayyuma ihtiyaç olmadığını ifade eden Ergin, “Belediye meclisinde iktidarın çoğunluğu var. Muhtemelen orada bir seçim yapıp oraya bir başkan seçebilirler ama daha karar kesinleşmeden görevden alınamaz. Dolayısıyla kararın kesinleşme sürecini beklerler diye düşünüyorum” dedi.
Saraçhane’deki miting öncesinde trafiğe kapatılan yollar açıklandı
İstanbul Valiliği, Fatih İlçesi Saraçhane Meydanı’nda Altılı Masa liderlerinin bugünkü ortak mitingi öncesinde trafiğe kapanan yollar ve alternatif güzergahları açıkladı.
Buna göre saat 14:00’ten başlayarak program bitişine kadar trafiğe kapalı olacak yollar şu şekilde:
- Macar Kardeşler Caddesi (İtfaiye ışıklar ile 15 Temmuz Şehitleri Caddesi Şehzadebaşı Camii ışıklar arası ve buraya çıkan tüm sokak ve caddeler iki yönlü trafiğe kapatılacak)
- 15 Temmuz Şehitleri Caddesi
- Gençtürk Caddesinden Şehzadebaşı Caddesi istikametine giden trafik Ağa Yokuşu Sokağa yönlendirilecek (Gençtürk Caddesinden Şehzadebaşı Caddesine çıkış kapatılacak.)
Valilik tarafından yapılan açıklamada alternatif güzergahlar şu şekilde sıralandı:
- Vatan Caddesi
- Atatürk Bulvarı
- Halıcılar Caddesi
- Gençtürk Caddesi
- Horhor Caddesi
- Fevzipaşa Caddesi
- Akdeniz Caddesi
İmamoğlu’na verilen hapis cezası ve siyasi yasak kararının ardından düzenlenecek miting saat 16:00’da başlayacak.
İmamoğlu: Bu cezayı başarımın ödülü olarak görüyorum
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Eyüpsultan’daki Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’nin temel atma töreninde konuştu.
Törene CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu ve CHP’nin büyükşehir belediye başkanları da katıldı.
İmamoğlu, hakkında verilen hapis cezası kararıyla ilgili, “Bizim ülkemizde bazen hiçbir başarı cezasız kalmaz. Ben de bana verilen bu anlamsız cezayı başarımın ödülü olarak görüyorum. İsraf düzenlerine izin vermememe çok kızdıklarını biliyorum” dedi.
“Hiç kimsenin hakkını yemedim hakkımı da yedirmeyeceğim” diyen İmamoğlu, şöyle devam etti:
Bir başka kavram da şu; dünyaya kafa tutmak yargıcın gömleğini giyerek insanları alt etmeye çalışmakla olmaz. Dünyaya kafa tutmak akıl ve bilimle olur. Bu millet hakkını yedirmeyeceği gibi namert ve mertliğin ne olduğunu genel başkanımız ve Altılı Masa’da diğer siyasi liderlerimiz ve milletimizle birlikte ispat edeceğiz.
İmamoğlu, “2023 çok güzel olacak, çok çalışacağız. İstanbul’dan işimizi yapmaya devam edeceğiz, işimizin başındayız. 2023 bayram gibi bir yıl olacak” diye ekledi.
HDP’li Tiryaki: İktidar gözünü İstanbul Büyükşehir’e dikmiş
HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Rüştü Tiryaki, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’na verilen hapis ve siyaset yasağı cezasını değerlendirdi: “Bu siyasi bir karar, hukuki değil.”
Halk TV yayınına bağlanan Tiryaki, HDP’li belediyelere kayyum atandığını da hatırlatarak “İBB’ye karşı böyle bir girişimde bulunulması bizim için sürpriz olmaz. Bu iktidar tarafından yapılmamış bir şey değil” diye konuştu.
Tiryaki, “İktidar bugün gözünü anlaşılan İstanbul Büyükşehir’e dikmiş durumda” dedi.
Dış basın karar hakkında ne yazdı?
Ekrem İmamoğlu hakkında verilen hapis cezası ve siyasi yasak getirilmesi yabancı basında da yer buldu.
BBC Türkçe servisinin aktardığına göre Britanya ve ABD’deki gazeteler, kararı gelecek yıl yapılacak seçimlerle ilişkilendiren yorumlarda bulunurken, AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın siyasi yükselişinin de benzer bir hapis kararıyla hız kazanmış olduğunu hatırlatıyor.
Guardian gazetesi, yargının İmamoğlu kararının, seçimler öncesi ana muhalefet partisinin kilit isimleri üzerindeki baskının artırılmasının son adımı olduğunu yazdı.
İmamoğlu’nun, biri iptal edilen iki seçimi de kazanarak İBB Başkanı olduğunu hatırlatan Financial Times ise “O günden beri hükümet İmamoğlu’nun elini kolunu bağlıyor, belediye varlıklarını donduruyor, devlet bankalarından kredi almalarını engelliyor, yabancı tahvil piyasalarından borç almasının önünü tıkıyor” yazdı.
Financial Times, Erdoğan ile İmamoğlu’nun siyasi yaşamlarının bir karşılaştırmasını da yaptı:
İmamoğlu’nun siyasi talihi bazen Erdoğan’ınkini yansıtıyor. Erdoğan 1994’te İstanbul belediye başkanı seçildikten sonra ünü ülke geneline yayılmıştı. Ardından 1998’de okuduğu bir şiirde halkı nefrete sevk etmekten suçlu bulunmuş, siyasetten men edilerek başkanlığı bırakmak zorunda kalmış ve dört ay hapis yatmıştı.
Erdoğan’ın haksız yere mahkum edildiği algısı seçmenleri ateşlemiş ve dört yıl sonraki seçimlerde Erdoğan’ın İslamcı köklere sahip partisi seçimi kolaylıkla kazanmıştı.
Kılıçdaroğlu: İmamoğlu’na sakın üzülme dedim
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Halk TV’de İsmail Küçükkaya’nın sorularını yanıtladı.
Ekrem İmamoğlu’nun yargılandığı dava sırasında Almanya’da olan Kılıçdaroğlu, buna ilişkin soruya “Biz erteleme ya da beraat bekliyorduk. Mahkemede tuhaf şeyler oldu” yanıtını verdi.
Kılıçdaroğlu, “Anadolu’da güzel bir söz vardır. Zalim erken gitsin diye zulmün artsın derler. Saray iktidarının yaptığı açıkça bu. Yasama, yargı kendisine bağlı. Kendisinin önüne çıkacak engelleri, İstanbul’un rantını devşirmek istiyor” dedi.
“Yargıç, hukukun üstünlüğü ve vicdanına göre değil saraydan gelen talimata göre karar veriyor. Bu milli iradeye darbedir” diyen Kılıçdaroğlu, geri adım atmayacaklarını vurguladı.
Kılıçdaroğlu, “Sayın İmamoğlu’na ‘Sakın üzülme, senin sorumluluğun var 16 milyon seni dirençle, kararlılıkla görmek istiyor’ dedim. Bizim üzülmemiz onların keyifli olmasına yol açıyor. Biz üzülmeyeceğiz. Ama demokrasi adına, ülkem adına üzüldüm. Halkın iradesine darbe yapan bir anlayış demokraside yoktur. 16 milyon İstanbullunun hakkı gasp edilmiştir” diye konuştu.
ABD: Hayal kırıklığı duyuyoruz
Ekrem İmamoğlu hakkında verilen hapis ve siyasi yasak kararına ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan tepki geldi. Dışişleri Bakanlığı sözcü yardımcısı Vedant Patel, karardan hayal kırıklığına uğradıklarını söyleyerek, “Türkiye’ye temel özgürlüklere saygı gösterme ve davayı hızlı ve adil bir çözüme kavuşturma çağrısında bulunuyoruz” diye konuştu.
Patel, verilen cezayı haksız bir ceza olarak niteleyerek “İfade özgürlüğünü kısıtlamayı amaçlayan hakaret yasalarına dayanılarak, İmamoğlu’nun bugün iki yıl yedi ay hapis cezasına çarptırılmasından derin bir rahatsızlık ve hayal kırıklığı duyuyoruz” dedi.
Sözcü yardımcısı, cezanın temel özgürlükler ve hukukun üstünlüğü bağlamında insan haklarına saygıyla bağdaşmadığını da söyledi.
VOA Türkçe’ye konuşan Patel, “Sivil toplum, medya, siyaset, iş dünyası liderlerine karşı süregelen iddianameler ve bu kişilerin uzun süreli tutukluluk hallerinden ciddi endişe duymaya devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Patel, ifade özgürlüğü, barışçıl toplanma ve örgütlenme özgürlüğünün her sağlıklı demokrasi için temel bir hak olduğunu vurguladı: “Türkiye’yi bu temel özgürlüklere saygı göstermeye ve bu davayı hızlı ve adil bir çözüme kavuşturmaya çağırmayı sürdürüyoruz.”
Altılı Masa liderleri Saraçhane’de ortak miting yapacak
Ekrem İmamoğlu’na hapis cezası verilmesinin ardından Altılı Masa liderleri, İstanbul Saraçhane’de ortak miting yapacak. Miting saat 16.00’da başlayacak.
Millet, iradesine liderleriyle sahip çıkıyor. Sayın Kılıçdaroğlu, Sayın Akşener, Sayın Karamollaoğlu, Sayın Babacan, Sayın Davutoğlu ve Sayın Uysal’la buluşmak üzere sizleri yarın saat 16.00’da, Saraçhane’de, birliğe ve dayanışmaya davet ediyorum.
— Ekrem İmamoğlu (@ekrem_imamoglu) December 14, 2022
İmamoğlu’nun ardından bir çağrı da DEVA Partisi’nden geldi. DEVA lideri Ali Babacan, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada “Haksızlığa, hukuksuzluğa karşı hep beraber #sarachane’deyiz. Saat 16:00’da herkesi bekliyoruz” dedi.
Haksızlığa, hukuksuzluğa karşı hep beraber #sarachane’deyiz.
Saat 16:00’da herkesi bekliyoruz.
— Ali Babacan (@alibabacan) December 15, 2022
Bundan sonraki yasal süreç nasıl işleyecek?
Öncelikle Ekrem İmamoğlu’nun avukatları bu karara itiraz ederek, kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinafa taşıyacak.
Eğer istinaf, İstanbul 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nin kararını yerinde bulursa sonrasında karar Yargıtay’a taşınacak.
İmamoğlu’nun belediye başkanlığı da Yargıtay’dan çıkacak karara bağlı ancak bu tarihe kadar görevine devam edebilecek.
Normal şartlarda kararın onanmasının seçimlerden sonraya kalacağı tahmin ediliyor ve bu da Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olabileceği anlamına geliyor.
Ancak süreç hızlandırılır, karar seçim tarihinden önce onanırsa Ekrem İmamoğlu Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olamayacak, belediyedeki görevine de devam edemeyecek.
Dün neler yaşandı?
- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında, Yüksek Seçim Kurulu üyelerine hakaret ettiği gerekçesiyle açılan davada karar açıklandı. İmamoğlu’na 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezası verildi.
- Mahkeme, İmamoğlu’nun, siyasi yasak içeren Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 53. maddesinde belirtilen belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılmasına da karar verdi.
- Duruşmaya katılmayan İmamoğlu, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Karar ne olursa olsun, kâh sevincimizi kâh irademizi göstermek adına herkesi saat 16.00’da Saraçhane’ye davet ediyorum” ifadelerini kullandı.
- Kararın açıklanmasının ardından hem siyasi parti liderler ve belediye başkanları hem de yurttaşlar Saraçhane’deki İBB binası önünde toplandı.
- Akşam saatlerinde İmamoğlu ve Akşener burada birer konuşma yaptı.
- Almanya’da bulunan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise ziyaretini yarıda kesip Türkiye’ye döndü, İmamoğlu’nu ziyaret etti.