İran’dan ABD’ye misilleme

İran’dan ABD’ye misilleme

HABER MERKEZİ – İran, Devrim Muhafızları’nın Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’yi öldüren ABD’ye misilleme yaptı, Irak’taki ABD üslerini hedef aldı. İran devlet televizyonu saldırılarda 80 ABD’linin öldürüldüğünü öne sürerken, ABD Başkanı Trump hiçbir ABD’linin zarar görmediğini açıkladı. Trump misillemeye yanıt olarak ise Tahran’a yeni yaptırımlar getireceğini duyurdu. Yaşanan gelişmeleri ve saldırının ardından yapılan açıklamaları canlı sayfamızdan aktardık.


 


20:59 | Trump: NATO’dan sürece daha fazla müdahil olmasını isteyeceğim

Fotoğraf: AFP

İran’ın misillemesine ilişkin Beyaz Saray’da basın toplantısı düzenleyen ABD Başkanı Donald Trump, saldırılara yanıt olarak Tahran’a yeni yaptırımlar getireceğini açıkladı.
Açıklamasına “Ben ABD Başkanı olduğum müddetçe İran’ın nükleer silah sahibi olmasına asla izin verilmeyecek” sözleriyle başlayan Trump, İran’ın “nükleer emellerini terk etmesi ve teröre desteğini sonlandırmasına” kadar bu yaptırımların devrede kalmaya devam edeceğini vurguladı.
Trump, İran’la 2015’te imzalanan nükleer anlaşmadan 2018 yılında çekilmişti.
Saldırılarda hiçbir ABD’li ya da Iraklının zarar görmediğini belirten Trump, üslerde de çok ufak zarar meydana geldiğini aktardı.
İran’ın “geri adım atıyor” gibi göründüğünü söyleyen Trump, hiçbir can kaybının yaşanmamasında “çok iyi iş çıkaran” erken uyarı sisteminin etkili olduğunu savundu.
Trump, “Harika güçlerimiz her şeye hazır. İran geri adım atıyor görünüyor, ki bu tüm ilgili taraflar için de dünya için de çok iyi bir şey” dedi.
ABD Başkanı, NATO’dan da “Ortadoğu sürecinde çok daha fazla müdahil olmasını” isteyeceğini belirtti.
Amerika’nın Sesi’nde yer alan habere göre Trump’ın bu ifadesi, asker çekme sözüne rağmen ABD’nin bölgede varlık göstermeye devam etme niyetinin bir işareti olarak yorumlandı.
Konuşmasının sonunda İran halkı ve liderlerine seslenen Trump, “Hak ettiğiniz, harika bir geleceğe sahip olmanızı istiyoruz; içeride zengin, dünya ülkeleriyle de uyum içinde olunan bir gelecek. ABD barış arayışında olan herkesle barışı kucaklamaya hazırdır” mesajını verdi.


17:40 | ABD’nin “acil müdahale ekibi” Güney Kıbrıs’ta konuşlanacak

Güney Kıbrıs yönetimi, Tahran ile Washington arasında tırmanan gerilim nedeniyle gerektiğinde ABD’li hükümet görevlilerini ya da sivilleri tahliye edecek “acil müdahale ekibi”nin Kıbrıs’ta konuşlandırılması talebini kabul etti.
BBC Türkçe’nin haberine göre Güney Kıbrıs yönetimi sözcüsü Kyriacos Koushos, Washington yönetiminin talebinin, Lefkoşa’daki ABD Büyükeliçiliği aracılığıyla yapıldığını bildirdi.


16:08 | Erdoğan: ABD-İran gerilimi hiç arzu etmediğimiz bir noktaya ulaştı

Fotoğraf: Cumhurbaşkanlığı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran’ın ‘misillemesi’ne ilişkin “ABD ile İran arasındaki gerilim hiç arzu etmediğimiz noktaya ulaştı” açıklamasında bulundu.
İran’ın ABD üslerine yönelik saldırısının Irak’ta gerçekleşmesine de değinen Erdoğan, “Komşumuz Irak zaten sıkıntılı olan istikrarını tamamen kaybetme tehlikesi ile karşı karşıyadır. Irak Türkmenlerinin selameti de bizim için kendi vatandaşlarımızın güvenliği kadar önemlidir” diye konuştu.
“Bölgemiz son 20 yılda zaten bitap düştü” diyen Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Amacımız gerilimi düşürerek yeniden aklıselimi hakim kılmaktır. Coğrafyamızda artık yeni bedeller ödemeye kimsenin mecali kalmamıştır. Diplomasi trafiğimizi çok yönlü şekilde sürdüreceğiz. Savaş tamtamlarının çaldığı bu kritik süreçte diplomasinin tüm kanallarını kullanarak tansiyonu düşürmeye çalışıyoruz.
“Hiç kimsenin sadece kendi çıkarları uğruna Irak başta olmak üzere tüm bölgeyi yeni bir ateş çemberine atmaya hakkı yoktur. Müttefikimiz ABD ile komşumuz İran arasında bir süredir devam eden gerilim hiç arzu etmediğimiz bir noktaya ulaştı. Elimizdeki tüm imkanları seferber ederek bölgemizin kan ve gözyaşına boğulmasına izin vermeyeceğiz.”

15:30 | ABD’de Demokratlar’dan “dünya bir savaşı kaldıramaz” mesajı

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi

ABD Kongresi’ndeki Demokratlar, İran’ın Irak’taki ABD üslerine yönelik saldırısının ardından, Ortadoğu’da gerilimin artmasından duydukları kaygıyı dile getirdi ve “dünyanın bir savaşı kaldıramayacağı” mesajını verdi.
Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Irak’ta ABD askerlerini hedef alan bombaların ardından durumu yakından takip ediyorum. Yönetimden gelen gereksiz provokasyonları sona erdirme ve İran’ın şiddete başvurmasını sona erdirmeyi talep etme dahil, askeri personelimizin emniyetini güvenceye almalıyız. Amerika ve dünya bir savaşı kaldıramaz” diye yazdı.
Demokratlar, ABD Başkan Donald Trump’ın İranlı general Kasım Süleymani’nin hava saldırısıyla öldürülmesi kararını eleştirmiş, bunun İran’la tansiyonu yükselteceği uyarısında bulunmuştu.


14:25 | “İran saldırıyla ilgili resmi yoldan Irak Başbakanı’nı bilgilendirdi”


Irak Başbakanlık ofisi, İran’ın Irak’taki ABD üslerine düzenlediği saldırının öncesinde, İranlı yetkililerin Kasım Süleymani suikastına verilecek karşılığın “an meselesi” olduğu bilgisini Bağdat’la paylaştıklarını açıkladı.
Başbakanlık ofisinden yapılan açıklamada, Başbakan Adil Abdülmehdi’nin saldırı öncesinde İran’dan resmi, sesli bir mesaj aldığı kaydedildi.
Abdülmehdi’nin ifadelerine yer verilen açıklamada, şunlar aktarıldı:

“Saldırının yalnızca ABD askerlerinin bulunduğu alanlarda olacağı söylendi, tam konum paylaşmadı. Hava üssüne ve diğer alanlara füzeler düşerken ABD’den çağrı aldım. Saldırıdan haberim olduğu anda ivedilikle Irak güçlerini uyardım. Bu tehlikeli kriz Irak, bölgemiz ve hatta dünyayı tehdit ediyor. Şu an yaşananları yakından takip ediyor ve krizi yatıştırmak için gerekli görüşmeleri yapıyorum.”

14:00 | Avrupa Komisyonu’ndan ABD ve İran’a çağrı


Avrupa Komisyonu’ndan Washington ve Tahran yönetimlerine “diyaloğun yeniden başlatılması” çağrısı geldi.
Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, “Diyaloğa yer açmak için silahların kullanımı acilen durdurulmalı” dedi.
“Diyaloğun yeniden canlanması için mümkün olan her şeyin yapılması çağrısında bulunuyoruz” diyen Leyen, Londra ziyareti sırasında konuyu Britanya Başbakanı Boris Johnson ile ele alacağını sözlerine ekledi.


13:34 | “Kürdistan Bölgesi’ni çekişmenin içine çekmeyin”

Irak Kürdistan Bölgesi İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, İran’ın Erbil’deki ABD’nin üssüne gerçekleştirdiği saldırıda can kaybının olmadığı belirtildi.
Açıklamada, “Yere düşen füzeler hiçbir zarara yol açmadı ve can kaybı yaşanmadı” denildi.
Diğer yandan Kürdistan Bölgesi Başkanı, Başbakanı ve Parlamento Sözcüsü İran’ın misillemesinin ardından bir araya geldi.
Yapılan görüşmenin ardından yayımlanan yazılı açıklamada, “Kürdistan Bölgesi askeri adımların sorunları çözmeyeceğini yinelemektedir” denildi.
Açıklamada, “Kürdistan Bölgesi tansiyonun azaltılmasını ve sorunların diyalog ve diplomasiyle çözülmesini desteklemektedir. İstikrar ve barış arayışındadır ve bütün tarafları Kürdistan Bölgesi’ni çekişmenin içine çekmemeleri konusunda uyarmaktadır” denildi.


13:21 | Havayolu şirketlerinden İran ve Irak hava sahasına girmeme kararı

İran ile ABD arasındaki gerilimin tırmanması sonrası bazı havayolu şirketleri, İran ile Irak hava sahasından geçen uçuşlarının güzergahlarını değiştirme kararı aldı. Buna göre;

  • Almanya’dan Lufthansa, İran ve Irak’a uçuşları ve iki ülkenin hava sahalarından geçen uçuş güzergahlarını “tedbiren” askıya aldığını duyurdu.
  • Fransa’dan Air France, İran ve Irak hava sahalarından geçen uçuş güzergahlarını geçici olarak askıya aldı.
  • Malezya Havayolları, tüm uçuşlarda İran hava sahasına girmekten kaçınacağını duyurdu.
  • Singapur Havayolları, Avrupa uçuşlarını İran dışı rotalardan yönlendireceğini açıkladı.
  • Avustralya’nın Qantas havayolu şirketi, Londra-Perth seferinin güzergahını, İran ve Irak hava sahaları dışından geçecek şekilde değiştirdiğini belirtti.

Diğer yandan Amerikan Federal Havacılık İdaresi (FAA), ABD merkezli havayolu şirketlerinin İran, Irak ve Basra Körfezi üzerinde uçmalarını yasakladığını bildirdi.


13:20 | Netanyahu: Kim İsrail’e saldırmaya çalışırsa çok sert yanıt alır

Fotoğraf: Time

ABD’nin İranlı general Kasım Süleymani’ye düzenlediği saldırıya desteğini yineleyen İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, tehdit mesajları verdi.
Kudüs’te konuşan Netanyahu, “Kim bize saldırmaya kalkışırsa en sert şekilde cevap veririz” dedi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın kararına destek çıkan Netenyahu, ‘zaman kaybetmeden, cesaretle ve kararlı bir şekilde’ hareket ettiği için Trump’ın tebrik edilmesi gerektiğini söyledi.


13:08 | İran: ABD karşılık verirse daha başka tedbirler alırız

İran hükümet sözcüsü Ali Rabiei, Devrim Muhafızları’nın Irak’taki ABD üslerine yönelik saldırısını övdü.
Rabiei, ABD’nin karşılık vermesi durumunda Tahran’ın daha ağır saldırılar düzenleyeceği uyarısında da bulundu.
İran hükümet sözcüsü, “Biz militan değiliz ve bu bizim meşru hakkımız. ABD karşılık verirse daha başka tedbirler alacağız” dedi.


13:00 | İran’ın misillemesi sonrası Barzani ve Pompeo telefonda görüştü


Irak Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani ile ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo telefonda İran’ın misilleme olarak Irak’taki ABD hedeflerine düzenlediği füze saldırısını görüştü.
Barzani, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Pompeo ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde Irak’taki son gelişmeleri ele aldıklarını ve mevcut durumla ilgili tansiyonun düşürülmesine yönelik önerilerde bulunduğunu ifade etti.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da Pompeo’nun İran’ın Erbil dahil Irak’taki askeri üslere yönelik füze saldırıları ve son gelişmeler hakkında Barzani’ye bilgi verdiği kaydedildi.


11:40 | Çavuşoğlu Irak’a gidiyor


Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun yarın Irak’a gideceği bildirildi.
Anadolu Ajansı, söz konusu ziyaretin ABD ile İran arasındaki gerilimin azaltılması çabaları çerçevesinde yapılacağını duyurdu.


11:05 | Ruhani: Kolumuzu kestiler, biz de onların bölgedeki bacaklarını keseceğiz


İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani “misilleme” sonrası devlet televizyonunda açıklamalarda bulundu.
Ruhani Kasım Süleymani’nin öldürülüşüne işaret ederek ABD’ye, “Kolumuzu kestiler, biz onların bölgedeki bacaklarını keseceğiz” sözleriyle seslendi.


10:58 | Hamaney’den “misilleme” açıklaması: ABD’ye tokat attık


İran’ın ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney, ABD’ye “misilleme” konusunda açıklamalarda bulundu.
Şiilerin kutsal kenti Kum’da konuşan Hamaney, Irak’ta yaptıkları misilleme için, “Dün gece, ABD’ye atılmış bir tokattı” dedi.
Hamaney ABD askerlerinin bölgeyi terk etmesi gerektiğini de söylerken, gelinen noktada Washington’la nükleer görüşmeleri yeniden başlatmanın Amerikan hakimiyetinin önünü açacağını ifade etti.


10:10 | Britanya’dan İran’a tansiyonu düşürme çağrısı


Britanya, İran’ın Irak’taki ABD üslerine yönelik saldırısını kınadı, tansiyonu düşürme çağrısı yaptı.
BBC Türkçe’nin aktardığına göre Britanya Dışişleri Bakanı Dominic Raab, “Britanyalı güçlerin de aralarında olduğukoalisyona ev sahipliği yapan Irak askeri üslerine yönelik İran’ın bu füze saldırısını kınıyoruz” dedi.
Raab, “İran’a bu pervasız ve tehlikeli saldırılarını tekrarlamama ve acilen tansiyonu azaltma çağrısı yapıyoruz” diye de ekledi.


09:35 | Irak ordusu: Saldırılarda ölen yok

Irak’taki Ayn el Esad üssü

Irak ordusu, İran’ın ABD üslerine yönelik saldırılarına ilişkin açıklama yaptı.
Anbar vilayetindeki Ayn el Esad hava üssüne 17, Erbil’e ise 5 füze atıldığı belirtilen açıklamada, 01:45-02:45 saatleri arasında yapılan saldırılarda hayatını kaybeden olmadığı bildirildi.
Almanya da Irak Kürdistan Bölgesi’nin başkenti Erbil’de konuşlanmış askerlerinin güvende olduğunu açıkladı.
Diğer yandan Danimarka ve Norveç orduları, İran’ın Ayn el Esad hava üssüne düzenlediği füze saldırılarında, üste bulunan askerlerinin zarar görmediğini açıkladı.


09:05 | Kasım Süleymani’nin naaşı saldırıların ardından toprağa verildi

Fotoğraf: AFP

ABD üslerine yönelik saldırı düzenlemesinin ardından Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin naaşı toprağa verildi.
Süleymani’nin naaşı İran’da memleketi Kirman’da yerel saat ile sabah 6’da toprağa verildi.
BBC Türkçe’de yer alan habere göre NBC’nin dış haberler baş muhabiri Richard Engel, “sembolizmin açık olduğunu, İranlıların şehitlerinin intikamını aldıktan sonra defin işlemini gerçekleştirdiklerini” söyledi.
Gazeteci Jenan Moussa da “füze saldırılarının Süleymani’nin öldürüldüğü saatte başlatıldığını, füze saldırılarının ardından da naaşının gömüldüğünü ve bunun sembolik olduğunu” aktardı.


09:00 | Devrim Muhafızları’ndan açıklama


İran Devrim Muhafızları tarafından saldırıya ilişkin yapılan yazılı açıklamada, ABD’nin saldırıya yanıt vermesi halinde İran tarafından “çok daha sert ve ezici” karşılık verileceği uyarısında bulunuldu.
Üslerini ABD’ye açan ve İran’a karşı saldırı düzenlenen her yeri hedef alacaklarını da belirten Devrim Muhafızları, “Her durumda İran’a karşı düşmanca ve saldırganca eylemlerin kaynağı hedef alınacaktır. İşledikleri suçta siyonist rejimi de suçlu ABD rejiminden ayrı tutmuyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, ABD’lilere ise bölgedeki askerlerini daha fazla zarar görmemeleri için ülkelerine çağırmaları tavsiye edildi.


08:43 | Trump: Her şey yolunda, can kaybı ve zarar tespit çalışmaları sürüyor


ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın misillemesine ilişkin Twitter üzerinden yaptığı ilk açıklamada “Her şey yolunda! İran’dan Irak’taki iki üsse füze atıldı. Can kaybı ve zarar tespit çalışmaları sürüyor. Şu ana kadar her şey iyi. Dünyanın, açık ara en güçlü ve en donanımlı ordusuna sahibiz. Yarın sabah açıklama yapacağım” diye yazdı.


08:40 | Zarif: İran, meşru müdafaa adına orantılı adım attı


İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, saldırıya ilişkin şu açıklamayı yaptı:

“İran, vatandaşlarımıza ve üst düzey yetkililerimize korkakça düzenlenen silahlı saldırının ardından Birleşmiş Milletler Anlaşması’nın 51. maddesine göre meşru müdafaa adına orantılı adımlarını atmış ve tamamlamıştır. Gerilimi tırmandırmak ve savaş istemiyoruz, ancak kendimizi herhangi bir saldırıya karşı koruyacağız.”

08:35 | İran, ABD’nin Irak’taki üslerine hava saldırısı düzenledi


İran, Kasım Süleymani’nin öldürülmesine karşılık ABD’nin Irak’taki üslerini vurdu.
ABD ordusundan yapılan açıklamada, ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı koalisyonun askeri personelinin konuşlu olduğu Irak’taki en az iki üsse İran topraklarından en az 12 adet balistik füze fırlatıldığı bildirildi.
İran devlet televizyonu, gece yarısından sonra gerçekleşen saldırıda ABD üslerine 15 füze atıldığını duyurdu.
Haberde “80 ABD’li terörist öldürüldü” denirken, ABD’nin olası misillemesine karşılık 100 hedefin daha olduğu belirtildi.
ABC haber kanalına konuşan bir ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) yetkilisi de ilk belirlemelere göre İran’ın toplamda 15 balistik füze saldırısı düzenlediğini söyledi.

  • 10’u Irak’taki Ayn el Esad Hava Üssü’nü,
  • 1’i Irak Kürdistan Bölgesi’ndeki Erbil kentinde bir hedefi vurdu.
  • 4’ü hedefi kaçırdı.

Süreklileşmiş savaşın dönüşüm grameri – Hasan Kılıç

Filler tepişirken – Abdulmelik Ş. Bekir

Savaş pozisyonu – İbrahim Aslan