Haber Merkezi – Kolombiya’da 53 senedir süren savaş sona ermeye yaklaşırken sandıktan barışa ‘hayır’ oyu çıktı. Müzakerelerin toplumdan tamamen kopuk bir biçimde yürütülmesinin ve toplumsal kesimlerin katılımının sağlanmamasının sonuca etki ettiği görüşleri ileri sürülüyor.
Kolombiya hükümetine karşı 53 senedir mücadele yürüten Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC), Kolombiya hükümeti ile müzakereler sonucunda 2015 yılında ateşkes ilan etmişti.
Geçtiğimiz aylarda ise Küba’nın arabuluculuğunda tarafların Havana’da imzaladıkları anlaşmayla barışa giden yolda önemli bir adım atıldı.
Barış anlaşması 2 Ekim’de ülke genelinde yapılan referandumla halkın onayının ardından devreye girecekti. Ancak yüzde katılım yüzde 40’ın altında gerçekleşti.
Sandıktan çıkan ‘hayır’ kararıyla anlaşmanın akıbeti belirsizliğe sürüklenirken, sonuçların açıklanmasının ardından taraflar ‘çatışmaya dönmeme’ kararını yineledi.
Kolombiya’da anayasal değişiklik için hükümetin halkın desteğini alması gerekliliği bulunsa da uluslararası niteliğe sahip olan barış anlaşması Birleşmiş Milletler’in (BM) garantörlüğü ve tarafların ateşkesi sürdürme kararıyla korunuyor.
Katılım azlığı ve seçmenin ‘hayır’ demesi
Peki, seçmen neden sandığa gitmedi, sandığa giden çoğunluk neden ‘hayır’ dedi?
Bu konuda uluslararası analistler pek çok farklı nedene işaret ediyor:
* Kıyı bölgesindeki kasırganın seçmenlerin sandığa gitmesini engellemiş olduğu,
* Müzakerelerin toplumdan tamamen kopuk bir biçimde yürütüldüğü ve toplumsal kesimlerin katılımının sağlanmadığı,
* Eski başkan Alvaro Uribe’nin manipülasyon içeren haberlerle güçlü yürüttüğü ‘hayır’ kampanyası,
* FARC’ın yürüttüğü silahlı mücadelede yakınlarını kaybedenlerin anlaşmanın getirdiği cezasızlık halini adaletsiz bulması bu yorumlar arasında.
‘Hayır’ diyenler
İngiltere’de yayınlanan Inquirer gazetesinde yer alan röportajda 19 yaşındaki öğrenci Carlos Gonzalez, anlaşmaya ‘hayır’ diyerek barışa ‘evet’ dediğini ifade ediyor.
2011 tarihli bir FARC eyleminde büyükannesini kaybeden Monica Gonzalez (36) ise “Barışa şans vermek istiyorum, suçların cezasız kalmasına değil” diyor.
ELN’nin tutumu
Ülkedeki ikinci büyük silahlı direniş hareketi olan Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) ise referanduma katılımı kolaylaştırmak için tek taraflı geçici ateşkes ilan etmişti.
ELN komutanı Nicolas Rodrigues (Gabino) referandum öncesinde Ranpal radyosuna verdiği röportajda, FARC’ın barış yoluna girme kararını verme hakkına ve gücüne kendi başına sahip olduğunu, ancak ELN’nin izleyeceği yolun farklılıklar içereceğini ifade etti.
Gabino “Anlaşmalarda başrolde toplum olmalıdır diyoruz. Halkın katılımını sağlamak zorundayız. Aksi takdirde anlaşmanın hiçbir faydası olmayacaktır. Toplumu dışarıda tutarak, kurbanlar hesaba alınmadan süreç yürütülemez” şeklinde konuştu.
Şimdi ne olacak?
Sandıktan çıkan ‘hayır’ kararının ardından Kolombiya hükümeti “B planımız yok” derken çatışmasızlığı sürdüreceklerini ifade etti.
FARC ise yaptığı açıklamada “topluma kin ve nefret tohumları ekenlerin” sandık sonucunu büyük oranda etkilediğini belirtti. FARC açıklamasını “Barışın hayalini kuran Kolombiya halkı, bize güvenin. Barış kazanacak” diyerek sonlandırdı.