Yüksel Genç
Son günlerin en popüler tartışmalarından biri de Cumhurbaşkanı ve AKP lideri Erdoğan’ın; “Edirne’deki, en büyük hesabı İmralı’dakine verecek. Zannediliyor ki her yer şu anda toz pembe. Değil. Onlarında kendi içlerinde ayrı bir hesaplaşmaları var. Ve bu hesaplaşmayı da yapacaklar” sözleri oldu.
Erdoğan’ın açıklamalarının ardından HDP, PKK ve Öcalan’ın dışında herkes bir şeyler söyledi, kendince analizlerde bulundu.
Kimine göre Erdoğan, Kürt seçmenin kafasını karıştırıp, 2-3 puan oy peşindeydi. Kimine göre ise “En büyük rakibi Demirtaş’ı Öcalan üzerinden zayıflatma girişimiydi” olan. Bir kesim için o söylemle yurtsever Kürt tabana, “Öcalan’la görüşüyoruz” mesajı verilmek istenmişti.
Bir başka görüşe göre; barış sürecinin akamete uğramasının, başarısızlığının faturasının HDP’ye kesilmesi çabası iken; bir başka görüşe göre ise HDP içinde Kürt ana kadroları ile sol kadrolar arasında Demirtaş tartışması yaratarak bu kadroların karşı karşıya getirilmesi istenmişti. Ayrıca tartışmaların odağındaki parti HDP; fikir babası olan Öcalan ile eski eş başkanı karşı karşıya getirilerek bölünmek, zayıflatılmak, seçmeni üzerindeki inisiyatifi kırılmak tehdidi ile karşı karşıyaydı!
Bir görüşe göre HDP’de Demirtaş etkisinin güçlendirilmesine dönük bir girişimdi. Zira bu görüş sahiplerine göre, İstanbul seçimlerinde nasıl ki Öcalan’ın mektubu yerine Demirtaş’ın “Bağrımıza taş basar oy veririz” sözleri karşılık bulmuş ve Demirtaş güçlendirilmiş ise şimdi de ikinci bir Öcalan hamlesi ile Demirtaş’ın etki alanı genişletilmek veya derinleştirilmek isteniyordu.
Bir başka görüş ise; bu Öcalan’ın toplum nezdindeki liderlik pozisyonunu tartışmaya açmak, zayıflatmak için ortaya atılmış ikinci adımdı. İlki İstanbul seçimleri ile yapılmıştı. Aslında amaç Öcalan’ın etki alanını ve liderlik pozisyonunu tartışmaya açmaktı.
Bir kesime göre; Söylem, Devletin iktidarı ve muhalefeti ile öteden beri kurmaya çalıştığı “iyi Kürt- kötü Kürt” “Makbul Kürt-makbul olmayan Kürt” “Şahin-Güvercin” algıları eşliğinde Kürt hareketini bölme taktiklerinin, politikalarının bir devamıydı. Bu, zaman zaman Kürt hareketinin legal ve illegal liderlikleri karşılaştırılarak yapılmak istenmişti, zaman zaman ise ana akım Kürt hareketini oluşturan PKK ve diğer örgüt liderlikleri karşılaştırılarak yapılmak istenmişti.
Bu tartışma ile ortaya çıkan birkaç soruya da yer vermesek olmaz elbette. Çoğu yukarıdaki kimi tezlere itirazı da içeren soruların ilki; Öcalan gibi politik bir aktör, neden tabanı zayıflamış, kaybetme olasılığı güçlenmiş bir AKP ve Erdoğan ile birlikte görülmek, anılmak istesin? Niçin zayıflamış bir Erdoğan iktidarını desteklesin? Bu onun etki gücünü de zayıflatmaz mı?
İki; Madem iktidar nezdinde “hesap sorabilecek” kadar meşru ve üstelik Kürt oylarını AKP lehine konsolide edebilecek güçte biri; O halde neden İstanbul seçimlerinde olduğu gibi şimdi de hep onun adına dolaylı mesajlar iletiliyor? Neden üstündeki tecrit kaldırılıp, etkileyeceği kitlelere ulaşması sağlanmıyor? Öyle ya AKP için ölüm kalım seçimi madem bu, madem kilit seçmen Kürtler ve Öcalan AKP ile bu konuda mutabık, ortak hareket ediyor; o halde neden AKP bu kadar mühim bir durumu lehine dönüştürmek için tecridi kaldırmıyor, Öcalan’ın kamuoyuna erişimini sağlamıyor, seçmeni etkilemesine yol açacak olanakları tanımıyor?
Üç; İktidar ve muhalefetin analizlerine göre özetle; Öcalan AKP ve ittifakını, PKK ve HDP ise muhalefet partileri ve ittifakını destekliyor ise Kürt sorununun çözümü neden tabu?
Dört; Biri fikir babası diğeri eski eş başkanı olan iki siyasi aktör arasındaki tartışmada zayıflatılmak istenen yada seçmeni üzerindeki inisiyatifi kırılmak istenen HDP niçin kucağına düşen bu topu; “madem öyle, kaldırın Öcalan üzerindeki tecridi, açın İmralı kapılarını kim kime nasıl hesap soruyor, hangi seçmeni nereye yönlendiriyor birlikte görelim” demiyor? Aslı varken neden güvenilirliği tartışmalı ikinci, üçüncü ağızlar vekaleten söylem kuruyor?… HDP bu vb. şeyleri neden söylemiyor?
Kucağına düşen topu iktidar ve muhalefete atarak neden yeni bir diyalog sürecinin fırsatına dönüştürmüyor?…
Yanıtlanmayı bekleyen sorular ve tartışılmaya açık yorumlar türlü ve çok. Yorumların/soruların çeşitliliği Kürt sorunu ve aktörlerine yüklenilen anlam ve beklenti farklarıyla ilgili görünüyor. Böyle de olsa anlaşılan o ki seçim sathı mailinde Türkiye’nin kaderini aslında çözülememiş Kürt sorunu çiziyor.
Diyalog kanallarının nerede ise tümden koptuğu bir dönemde, bu biçimde ve değişik niyetlerle de olsa ortaya çıkan tartışmayı çözümüm zeminine çevirmek ise HDP ve cözüm adına hareket edenlere düşüyor.
