Kırmızı etin fiyatındaki artış son bir ayda yükselişe geçti. Et fiyatında yaşanan bu yükseliş, bazı illerde görülen şap hastalığı nedeniyle hayvan pazarlarının kapatılmasına bağlanıyor. Türkiye’nin farklı illerinde yaklaşık iki aydır görülen SAT-2 tipi şap virüsü nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığı harekete geçti.
Kırmızı etin fiyatı bir ayda yüzde 30 oranında yükseldi. Ulusal Kırmızı Et Konseyi’nin verilerine göre dana karkas kesim fiyatı Karadeniz bölgesinde 180 TL’ye, tüm bölgelerdeki ortalama fiyat 176 TL’ye ulaştı. Kasaplarda kıymanın kilosu 300 liraya yaklaştı.
Et fiyatında yaşanan bu yükseliş, bazı illerde görülen şap hastalığı nedeniyle hayvan pazarlarının kapatılmasına bağlanıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı, fahiş fiyatlara karşı Avrupa ve Güney Amerika’dan kasaplık hayvan, Avrupa’dan ise karkas et ithal edileceğini bildirdi.
Şap salgını fiyatları daha da yükseltir
Dünya gazetesine konuşan Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği (ETBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Vet. Dr. Ahmet Yücesan, Türkiye genelini kapsayan bir karantina olması durumunda fiyatların daha da yukarı gideceğini söyledi. Ancak şu anda böyle bir durum olmadığını kaydeden Yücesan, bölgesel olarak önlemlerin alındığını belirtti.
Türkiye Kasaplar, Besiciler Et ve Et Ürünleri Esnaf ve Sanatkarları Federasyonu Başkanı Osman Yardımcı da etteki fiyat artışının bazı illerde görülen şap hastalığından değil Ramazan ayının yaklaşmasından kaynaklandığını ifade etti.
“Şap hastalığı normalde de olan bir hastalık. Önlemi alınabilen bir hastalık. Bize de evraklar geldi. İller ilçeler hepsi seferber. Her noktada yok. Belli noktalarda var. Ama hastalığın aşısı var. Artık o kadar önemli bir hastalık değil” diyen Yardımcı’nın değerlendirmesine göre et fiyatlarına geçen yıl Ramazan ayında zam yapılmadı. Ancak bu yıl artan girdi maliyetleri nedeniyle artışlar kaçınılmaz oldu.
Üreticiler olumsuz etkilenecek
Kars Bölgesi Veteriner Hekimleri Odası Başkan Ercan Ödül ise konuyla ilgili bir basın açıklaması yaparak, “South Africa Territories olarak adlandırılan Sat alt serotiplerinden Sat-2 Serotipi ülkemizde ilk defa tespit edilmiştir. Bu nedenle yetiştiricilerimiz tarafından uzun yıllardır bilinen standart şap hastalığı klinik tablosundan daha agresif seyirli olabilir” dedi.
Alınan karar ile birlikte sevkiyatların durdurulduğunu söyleyen Sakarya Besicisiler ve Tavukçular Esnaf Odası Başkanı Halit Karaduman Halk 54’e yaptığı açıklamada, şu ifadeleri kullandı:
SAT-2 denilen şap virüsü çok şükür Sakarya’da yok ama görünen iller olduğu ve hızlı bir şekilde yayıldığı için buna önlem olarak Bakanlığın aldığı kararla hayvan pazarları kapatıldı ve hayvan sevkiyatları durduruldu. Çiftçi, üretici üyelerimiz ciddi manada etkilenecekler bu olaydan ama önlem alınması, dezenfekte yapılması bir yandan da iyi oldu. Pazarların kapanması hastalığın ilerlemesini önler. Üretici arkadaşlarımız her hafta pazara çıkardıkları hayvanları satarak borçlarını ödüyor, yemini ve samanını alıyor. İkinci bir emre kadar yasak olması mağduriyet oluşturacak ama yapacak bir şey yok, bu tedbirlerin alınması gayet sağlıklı oldu.
‘Kuşkumuz her işte dönen rantın burada da dönmesi’
Deva Partisi Urfa İl Başkanı Ahmet Tüysüz ise şap hastalığı nedeniyle hayvan pazarları ve şehirler arası hayvan hareketleri ve nakli için tüm illerde uygulanan tedbirlere ilişkin endişelerini ifade eden bir açıklama yaptı. Urfa Değişim’in haberine göre Tüysüz açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
Aynı anda 81 ilde tüm hayvan pazarlarını kapatacak ve tüm şehirler arasında hayvan hareketi ve naklini durduracak kadar çok ciddi bir hastalığın olmamasını umut ve temenni ediyoruz. Ancak pandemi döneminde dahi bu kadar katı kesin ve keskin bir önlem alınmamış, yaşa göre hafta içi, hafta sonu ve belli meslek gruplarına çok garip esneklikler tanınmıştı. Alınan karar ve tedbirler ile risk arasında bir ölçülülük olmalı. Son zamanlarda %30-40 arası artış gösteren et fiyatlarının özellikle Ramazan ayı arefesinde tüketimi azaltıcı fiyatı bu gerekçe ve bahane ile belli bir seviyede tutma çabasından kuşkulanmamak çok zor. Ama en büyük kuşkumuz da her işte dönen rantın burada da dönme endişesi! Umarız bu tedbirler düzeyinde çok ciddi bir risk yoktur ve umarız ki her işte olduğu gibi sadece akla geldiği ve kafaya estiği gibi basiretsizce bir davranış olsun.
Tüm büyükbaş hayvanlar aşılanacak
Tarım ve Orman Bakanlığı konuyla ilgili bir açıklama yaparak, “Kesim, ithalat ve ihracat amaçlı yapılan sevkler dışında, şap hastalığına duyarlı tüm hayvan hareketleri (il içi ve il dışı) ilkbahar şap aşılama kampanyası süresince ülke genelinde durduruldu” dedi.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Irak’ta şap hastalığıyla ilgili gelişmelerin ortaya çıkması üzerine, Avrupa Birliği Şap Hastalığı ile Mücadele Komisyonu koordinasyonunda Numune Gönderme ve Test Etme Protokolü çerçevesinde, Bakanlığa bağlı Şap Enstitüsü Müdürlüğü’ne incelenmek üzere farklı yerlerden numuneler gönderildiği belirtildi.
Açıklamada, enstitü tarafından, bir numunenin daha önce Türkiye’de ilk kez rastlanan SAT-2 serotipi olduğu tespit edilerek izole edildiği ve Türkiye’de bu serotipe karşı aşı üretimi için çalışmalara başlandığı vurgulandı.
Tarım ve Orman Bakanlığı, aşının 9 Mart itibarıyla kullanıma hazır olduğunu, ülkedeki büyükbaş hayvanların tamamının aşılanması için gerekli çalışmanın sürdürüldüğünü vurguladı.
Ülkemizde ilk defa görülen SAT-2 serotipi şap hastalığına karşı alınan önlemlere ilişkin basın açıklaması👇🏻 pic.twitter.com/yECP32Nxci
— T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı (@TCTarim) March 9, 2023
İki ilde kuş gribi alarmı
Son haftalarda kuş gribi vakalarının görülmesi üzerine Türkiye’de yumurta üretiminin merkezi sayılan Afyonkarahisar’ın Başmakçı ilçesi ve Denizli’nin Honaz ilçesinde yumurta üretim tesisleri karantinaya alındı. 20 Ocak’tan bu yana yaklaşık 6.5 milyon kanatlı hayvan öldürüldü.
Dünya Hayvan Sağlık Örgütü’ne durumu bildiren Tarım ve Orman Bakanlığı, salgını kontrol altına almaya çalışıyor.
