27 Ocak 2023 Cuma
Gazete Karınca
Örnek Resim
  • TÜMÜ
  • ÖZEL
    • Çeviri
    • Röportaj
  • GÜNCEL
    • Bilim ve Teknoloji
    • Cezaevleri
    • Çalışma Yaşamı
    • Eğitim
    • Ekonomi
    • Medya
    • Sağlık
  • POLİTİKA

    Kemal Can yanıtladı: Altılı Masa son toplantısında hangi mesajları verdi?

    Demirtaş: Karşıtlarımız başka kapıya baksınlar, onlara burdan ekmek çıkmaz

    HDP heyeti ile görüşen Demirtaş: Hukuki durumum adaylık için uygun değil

    HDP kapatma davası | Yargıtay Başsavcısı’nın sözlü beyanları ortaya çıktı

    HDP kapatma davası | Yargıtay Başsavcısı’nın sözlü beyanları ortaya çıktı

    AKP’den Altılı Masa’ya ‘Erdoğan’ın adaylığı’ yanıtı

    AKP’den Altılı Masa’ya ‘Erdoğan’ın adaylığı’ yanıtı

  • TOPLUMSAL CİNSİYET
    Trans kadın Miraş’ı öldüren Serdar Gülsoy’a ‘haksız tahrik’ indirimi

    Trans kadın Miraş’ı öldüren Serdar Gülsoy’a ‘haksız tahrik’ indirimi

    Firdevs Babat davası | Fail ‘can güvenliği’ bahanesiyle naklini istedi

    Firdevs Babat davası | Fail ‘can güvenliği’ bahanesiyle naklini istedi

    Kadın başkanın şerhine rağmen ‘Erkek Hakları Komisyonu’ kararı

    Kadın başkanın şerhine rağmen ‘Erkek Hakları Komisyonu’ kararı

    Konya’da kadın katledildi, Kayseri’de şiddet!

    Yine erkek şiddeti: İki kadın öldürüldü, biri ağır yaralandı

  • EKOLOJİ
    Su sorunu | Irak’tan bir heyet Türkiye’ye gelecek

    Su sorunu | Irak’tan bir heyet Türkiye’ye gelecek

    Patlayıcı madde tesisine köylülerden tepki: Ekosistemi bozacak tesisi istemiyoruz

    Patlayıcı madde tesisine köylülerden tepki: Ekosistemi bozacak tesisi istemiyoruz

    Türkiye’nin ‘ilk iklim davası’nda karar çıktı: Emsal niteliği taşıyor

    Türkiye’nin ‘ilk iklim davası’nda karar çıktı: Emsal niteliği taşıyor

    Ardahan buz tuttu: Göller, şelaleler dondu

    Ardahan buz tuttu: Göller, şelaleler dondu

  • KÜLTÜR-SANAT
    • Kitap
  • DÜNYA
  • YAZARLAR
    • Forum
  • Video
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Göster
  • TÜMÜ
  • ÖZEL
    • Çeviri
    • Röportaj
  • GÜNCEL
    • Bilim ve Teknoloji
    • Cezaevleri
    • Çalışma Yaşamı
    • Eğitim
    • Ekonomi
    • Medya
    • Sağlık
  • POLİTİKA

    Kemal Can yanıtladı: Altılı Masa son toplantısında hangi mesajları verdi?

    Demirtaş: Karşıtlarımız başka kapıya baksınlar, onlara burdan ekmek çıkmaz

    HDP heyeti ile görüşen Demirtaş: Hukuki durumum adaylık için uygun değil

    HDP kapatma davası | Yargıtay Başsavcısı’nın sözlü beyanları ortaya çıktı

    HDP kapatma davası | Yargıtay Başsavcısı’nın sözlü beyanları ortaya çıktı

    AKP’den Altılı Masa’ya ‘Erdoğan’ın adaylığı’ yanıtı

    AKP’den Altılı Masa’ya ‘Erdoğan’ın adaylığı’ yanıtı

  • TOPLUMSAL CİNSİYET
    Trans kadın Miraş’ı öldüren Serdar Gülsoy’a ‘haksız tahrik’ indirimi

    Trans kadın Miraş’ı öldüren Serdar Gülsoy’a ‘haksız tahrik’ indirimi

    Firdevs Babat davası | Fail ‘can güvenliği’ bahanesiyle naklini istedi

    Firdevs Babat davası | Fail ‘can güvenliği’ bahanesiyle naklini istedi

    Kadın başkanın şerhine rağmen ‘Erkek Hakları Komisyonu’ kararı

    Kadın başkanın şerhine rağmen ‘Erkek Hakları Komisyonu’ kararı

    Konya’da kadın katledildi, Kayseri’de şiddet!

    Yine erkek şiddeti: İki kadın öldürüldü, biri ağır yaralandı

  • EKOLOJİ
    Su sorunu | Irak’tan bir heyet Türkiye’ye gelecek

    Su sorunu | Irak’tan bir heyet Türkiye’ye gelecek

    Patlayıcı madde tesisine köylülerden tepki: Ekosistemi bozacak tesisi istemiyoruz

    Patlayıcı madde tesisine köylülerden tepki: Ekosistemi bozacak tesisi istemiyoruz

    Türkiye’nin ‘ilk iklim davası’nda karar çıktı: Emsal niteliği taşıyor

    Türkiye’nin ‘ilk iklim davası’nda karar çıktı: Emsal niteliği taşıyor

    Ardahan buz tuttu: Göller, şelaleler dondu

    Ardahan buz tuttu: Göller, şelaleler dondu

  • KÜLTÜR-SANAT
    • Kitap
  • DÜNYA
  • YAZARLAR
    • Forum
  • Video
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Göster
Gazete Karınca
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Göster
Ana Sayfa Manşet

Sınırı Aşmak: Bu bir çorap hikâyesi değil

10 Ocak 2022 Pazartesi - 10:12
- Manşet, Ruşen Seydaoğlu, Toplumsal Cinsiyet, Yazarlar
Sınırı Aşmak: Bu bir çorap hikâyesi değil
Share on FacebookShare on Twitter

Ruşen Seydaoğlu

Birkaç gün önce bir fotoğraf servis edildi ve hakkında bir hikâye anlatıldı.1 Gerçeğin ve hatta ihtimalinin bile teyide ihtiyacı yoktu. O hikâyenin pekâlâ yaşanılabilir olduğu Türkiye-İran sınırının Van’a düşen yakasında, bir kadın, yanında çocuklar, ayaklarına poşet sarılı, karın üstünde yatıyordu. Ölmeden önce erişemediği battaniye, öldükten sonra serilmişti herhalde.

Yevgeny Yevtushenko ise sanki yıllar önce bu anı görmüş gibi; “Peru sokaklarında Indian bir kadın yatıyordu yerde/ Gazeteler ile örtmüş üstünü/Dünyanın yalanlarının altında/ Dünyanın gerçekliği yatıyor, çıplak…” diyordu.

Yeryüzünün toprağı, iki sıra dikenli tel ve birkaç asker dikince birinden diğerine geçmenin kurallara bağlı olduğu iki farklı ülkeye dönüşüyordu. Bir illüzyon olan sınır yerde yatan bedenle gerçekliğini yaratıyordu- sahi neydi kadının adı? Gerçeklik denen şey zaten hep böyle, en olmadıklar oldurularak yaratılıyordu. Savaşın acı hikâyeleri, kameralar aracılığıyla kaydediliyor ya da fotoğraflanıyor, devasa kitlelere sunuluyor kısa bir süre sonra da gözlerimizin önünden çekiliveriyordu. Bu kurgusal farkındalık, bir savdan ziyade göze ulaşan olgunun ham bir saptamasıydı.2 Olgular yerine geçemeyecek kadar sistemin ya da kişilerin mesajlarıyla doluydu ve sinir sistemini harekete geçiriyordu.3 Peki ama bu fotoğrafla gelen şok etkisi akabinde harekete geçen sinir ucu hangisiydi? Acıma, reddetme, dünyayı yakma, sonraki habere geçme?

Bu yüzden hikâye çocuğu donmasın diye kendi çoraplarını ona giydirip ölmeyi göze almanın hikâyesinden ibaret değildi, olamazdı. Yaşanan, Oliver Ressler’ın “devletsiz ve mülksüzlerin düzeni hedef alarak rekabetçiliği bozguna uğrattığı, dikenli tellerle kuşatılmış kontrol noktalarını alaşağı ya da fabrikaların işleyişini ters yüz ettiği toplumsal bir buluş” dediği şeyin kendisiydi. “Ekonomi diye bilinen enkazdan günün birinde gezegeni kurtaracak ve yaşamaya değer bir hayat yaratacaksak…” düşmanların(!) sınır ihlaline ihtiyacımız vardı. O fotoğrafa bir hikâye yazılacaksa benim hikâyem bu olurdu. Ve bu o kadının kıymetinin zerresini çalamazdı.

Ressler’ın tam da sınır meselesine yoğunlaştığı işleri 2016’da Türkiye’de sergilendiğinde4, sınırı koyanlar ve sınırı aşanlar açısından o “hattın” politik bir eylem alanı olabildiğini hatırladık. Ulus devlet politikaları birbirine benziyordu ama asıl mesele ulus devletlerin yaşadığı bu küresel krizin, kendi koydukları sınırlardan bağımsız ele alınamayacağıydı. Sınır cinsiyetçiliğe, ırkçılığa, endüstriyalizme göbekten bağlıydı ve mülteciliği de es geçmiyordu.

İktidarların “sömürülebilir” gördüğü birçok şey olmanın yanında artık bir de mülteci olmak, iktidarların dayattığı büyük trajedilere rağmen hayatta kalma performansı göstermeyi gerektiriyordu. Bu yüzden marifetli olan sadece iktidarlar olmayacaktı. Çünkü savaş saldıranlar ve direnenler kadar parçası olmak istemeyenlerin de hayatlarını etkiler, onları da şekillendirir. O korkunç atmosferin öğrettikleri sarsıcıdır. Bir zamanlar savaşan ya da direnen olsalar bile sonrasında onları “sadece” mülteciye dönüştürebilir.

“Sadece” mülteci olmak, sadece mülteci olmak değildir. Göç yollarına düşmek, devletler karşısında hiç kimseleşmek, yasının tutulmadığı hatta isminin bilinmediği deneyimlerle karşı karşıya kalmak bir sınırı aşmakla başlayabilir. Yakılmak ama bir yandan da donarak ölmek, tır kasalarında nefessiz kalmak, gömülememek, hiç kimseyken bile devletler arası pazarlık konusu olmak sadecenin ağırlığına dahildir.

Ulus devletlerin, yarattıkları küresel krizin de sebebi olan hınçlarını, zaten o hıncın mültecileştirdiklerine ırkçılıkla, cinsiyetçilikle ya da sömürü mekaniğiyle ve hâlâ “vatandaş” olanların eliyle yöneltmesi bizim için mantığın sınırlarını çoktan aşmış olsa da mülteciler için tanıdıktır. Ve sınırı aşanlar başlarına geleceklerin farkındadırlar. Bir kadın bir sınırı aşarken, kendisine atanan vasat “vatandaşlığı” geride bırakırken artık devletsiz ve mülksüz olanların tarafına geçtiğini bilir. O tarafın adı Türkiye değildir, aslında hiçbir yere, hiç kimseye dönüşerek geçiyordur- sahi neydi kadının adı?

Tüm kırılganlıklarına rağmen mültecilerin hemen her pratiği-bilinçli ya da bilinçsiz- var olan düzeni bozuma uğratan politik faaliyetlerdir. Birileri debelendiği krizin içinde istihdamdan, küresel güç olmaktan bahsedebilir, diğer ülkeleri sınır kapılarını açmakla tehdit edebilir. Ama mülteciler etrafınızı dolduracak, komşunuz, okul ya da iş arkadaşınız, işinizi yaptırdığınız özneler olarak o muazzam sandığınız düzeninizi, kültürünüzü ayaklarınızın altından çekiverecek kabiliyettedirler. Etrafınızda konuşulan dil, esnafınızda kullanılan para birimi, duvarlardaki yazılar, o dokunulamaz, devredilemez, değiştirilemez olduklarına inandırılanların hepsini değiştirebilirler.

Keşke daha çok değiştirebilseler. Keşke mülteci olmayanların, kendini vatandaş sananların nasıl da kaygan bir zeminde olduklarını daha, çok daha yüzlerine vurabilseler. Keşke bu iş sadece onlara kalmasa. Mesela biz hikâyeyi İran’da başlayıp Van’a varan bir anne fedakârlığı olmaktan çıkarsak. Sınırların ancak haddimizi aşarak iflas edeceği o tekinsiz alanlara dalsak. Ulus devletlerin savaşlarının her an kapımızda olduğunu görerek dünyayı yeniden kursak. En azından fotoğrafı böyle okumayı denesek.


1 Gazeteci Mesut Bağcı’nın sosyal medyada 1 Ocak 2022 tarihinde “Van’ın İran sınırından Türkiye’ye geçmeye çalışan bir kadın ve iki çocuğu fırtınaya tutundu. Anne hayatını kaybetti. Annenin ayaklarına poşet sarılı olduğu görüldü. Köylülerin anlattıklarına göre annenin çocukları ölmesin diye çoraplarını çocukların eline geçirdiği öğrenildi.” ifadeleriyle paylaştığı fotoğraf.
2 Susan Sontag, Başkalarının Acısına Bakmak, Agora Kitaplığı
3 Virginia Woolf, 3 Gine, İletişim Yayınları
4 Oliver Ressler’ın Kim Kimi Güverteden Atar? isimli sergisi 2016 yılında Salt Galata’da sergilenmişti. Sergi
göç, sınır, küresel ekonomik kriz ve alternatif ekonomilerin üretildiği işgal mekânlarına yoğunlaşmıştı. Tırnak
içine alınan kısımlar Ressler’ın sergiye dair ifadelerinden alıntılanmıştır.
Etiketler: GöçMülteciOliver Resslerruşen seydaoğluSınırulus-devlet
Önceki Haber

Ankara’da 3 Kürt gence 30 kişilik ülkücü grup saldırdı iddiası

Sonraki Haber

Birleşik Metal-İş’ten 10 fabrikada grev kararı

Sonraki Haber
Birleşik Metal-İş’ten 10 fabrikada grev kararı

Birleşik Metal-İş'ten 10 fabrikada grev kararı

SON YAZILAR

Kudüs’te sinagoga saldırı: 8 kişi yaşamını yitirdi

Kudüs’te sinagoga saldırı: 8 kişi yaşamını yitirdi

27 Ocak 2023
ABD: İsveç, Finlandiya ve Türkiye anlaşmazlıkları kendi arasında halletmeli

ABD: İsveç, Finlandiya ve Türkiye anlaşmazlıkları kendi arasında halletmeli

27 Ocak 2023
Sözleşmeliye kadro kanun teklifi yasalaştı | ‘Eksiklikler giderilmeli’

Pervin Buldan dahil 18 milletvekili hakkındaki 26 dokunulmazlık dosyası TBMM’de

27 Ocak 2023
Ekrem İmamoğlu, Sinan Ateş’in ailesini ziyaret etti

Ekrem İmamoğlu, Sinan Ateş’in ailesini ziyaret etti

27 Ocak 2023
Erdoğan, kürsüde şarkı söyledi: Duyanlara, duymayanlara…

Erdoğan, kürsüde şarkı söyledi: Duyanlara, duymayanlara…

27 Ocak 2023
Tiyatroculardan HDP’nin yardım kampanyasına destek

Tiyatroculardan HDP’nin yardım kampanyasına destek

27 Ocak 2023

VİDEO HABER

Mevcut Oynatılan

Emek ve Özgürlük İttifakı cumhurbaşkanı adayını açıklamaya hazırlanıyor

Emek ve Özgürlük İttifakı cumhurbaşkanı adayını açıklamaya hazırlanıyor

Emek ve Özgürlük İttifakı cumhurbaşkanı adayını açıklamaya hazırlanıyor

Video
Ne, Nerede? Ücretsiz?

Ne, Nerede, Ücretsiz?

Video
‘HDP kapatma davasında karar seçime birkaç gün kala çıkabilir’

‘HDP kapatma davasında karar seçime birkaç gün kala çıkabilir’

Politika
HDK Genel Kurula hazırlanıyor: Hedef daha aktif meclisler kurmak

HDK Genel Kurula hazırlanıyor: Hedef daha aktif meclisler kurmak

Video
Bahçeli gazeteci Yıldız Yazıcıoğlu’nun sorusundan neden rahatsız oldu?

Bahçeli gazeteci Yıldız Yazıcıoğlu’nun sorusundan neden rahatsız oldu?

Video

Gazete Karınca

  • HAKKINDA
  • KÜNYE
  • TÜM HABERLER

© 2023 Gazete Karınca - Tüm Hakları Saklıdır!

Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Göster
  • TÜMÜ
  • ÖZEL
    • Çeviri
    • Röportaj
  • GÜNCEL
    • Bilim ve Teknoloji
    • Cezaevleri
    • Çalışma Yaşamı
    • Eğitim
    • Ekonomi
    • Medya
    • Sağlık
  • POLİTİKA
  • TOPLUMSAL CİNSİYET
  • EKOLOJİ
  • KÜLTÜR-SANAT
    • Kitap
  • DÜNYA
  • YAZARLAR
    • Forum
  • Video

© 2023 Gazete Karınca - Tüm Hakları Saklıdır!