HABER MERKEZİ – Soçi’de Suriye gündemiyle bir araya gelen Türkiye, Rusya ve İran liderlerinin görüşmesi sona erdi. Zirve sonrası yapılan ortak basın açıklamasında Rusya Devlet Başkanı Putin, “İdlib’de silahsızlandırılmış bölge kurulması geçici bir önlem” mesajı verirken, Cumhurbaşkanı Erdoğan ise “İdlib muhtırasıyla üzerimize düşeni yapmayı sürdüreceğiz” dedi. Öte yandan İran Cumhurbaşkanı Ruhani, Suriye’deki Kürtlere haklarının verilmesi gerektiğini vurguladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani bugün Suriye gündemli üçlü zirvede bir araya geldi.
Tarafların katılımıyla dördüncü kez düzenlenen Soçi’deki üçlü zirvenin ilk bölümü basına açık gerçekleştirildi.
Üçlü zirve öncesi liderler ikili temaslarda bulunurken, Erdoğan-Putin görüşmesinde ‘güvenli bölge’ gündemi öne çıkmıştı.
Erdoğan-Putin görüşmesi: “Güvenli bölge için Şam’ın onayı şart”
Putin’den İdlib vurgusu
Toplamda 1 saat 10 dakika süren zirvenin ardından liderler ortak basın açıklaması yaptı.
Basın açıklamasında ilk olarak konuşan Rusya Devlet Başkanı Putin, “Anayasa Komitesi listesi neredeyse tamamlandı. Sadece Suriyeliler kendi geleceğini belirlemeli. Bunun alternatifi yok” diye vurguladı.
Taraflar arasında İdlib’e ilişkin üzerinde anlaşılan mutabakat ile ilgili bir değerlendirme yaptıklarını da belirten Putin, “Ateşkesin sağlanması terörle mücadeleye zarar vermemelidir. İdlib’de silahsızlandırılmış bölge kurulması geçici bir önlem. Bu bölgede teröre tamamen son verilmeli” dedi.
Putin, 21 sene önce Türkiye ile Suriye arasında imzalanan Adana Mutabakatı’na da değinerek, “Bugünkü çalışmalar için temel oluşturabilir. İstihbarat servislerimiz işbirliği yapıyorlar” diye belirtti.
Ruhani: Suriyeli Kürtlere hakları verilmeli
Putin’in ardından konuşan İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise “İdlib’de garantörlerin mevcudiyeti geçici. Bizim görüşümüz şudur; Fırat’ın doğusu ve İdlib temizlenmeli. Suriye hükümetine geri verilmeli” diye konuştu.
Suriyeli Kürtlerin haklarına önem verilmesi konusunda tarafların mutabık kaldığını belirten Ruhani, “Kürt halkı Suriye milletinin bir parçası olarak haklarına sahip olmaları gerekiyor” diye ekledi.
Ruhani, konuşmasının devamında şunları kaydetti:
“Suriye’nin doğusu ve kuzeyi de uluslararası camiayla işbirliği yapmalı. Suriye’deki Kürtler de ülkenin bir parçası, hakları verilmeli. Türkiye Cumhuriyeti’nin endişelerini anlıyoruz. Bu endişeleri giderme noktasında Suriye’nin meşru hükümetiyle işbirliği yapması gerektiğini düşünüyoruz. Türkiye’yle Suriye arasında bir Adana Anlaşması var ve İran da geçmişte olduğu gibi Rus dostlarımızla üzerimize düşeni oynamaya devam edeceğiz.”
Erdoğan’dan İdlib mesajı
Son olarak konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gündeminde ise İdlib ve Suriye’de kurulması gündemde olan ‘güvenli bölge’ vardı.
Erdoğan, “Yeni insani krizlerin yaşanmasını istemiyoruz. İdlib muhtırasıyla üzerimize düşeni yapmayı sürdüreceğiz. Türkiye olağanüstü çaba harcamıştır. İdlib’in gerginliği azaltma statüsünün korunması ve ortak mücadele kararlılığımızı teyit ettik” dedi.
Beklentilerinin Suriye’nin toprak bütünlüğünü sağlayarak bir an önce kurulacak Anayasa Komitesi ile neticeye varmak olduğunu söyleyen Erdoğan, “Rusya ve İran’la yakın eşgüdümüne önem veriyoruz. Türkiye olarak güney sınırımız boyunca bir terör koridoru oluşmasına izin vermeyeceğimizi özellikle belirtmek istiyorum” diye konuştu.
Erdoğan ayrıca üçlü zirvenin beşincisinin Türkiye’de yapılacağını açıkladı.
