Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2023’te geçerli olacak asgari ücretin net 8 bin 506 lira olacağını açıkladı. Peki, muhalefet partilerinden gelen ilk açıklamalar ne yönde oldu? Ekonomistler yeni asgari ücreti nasıl değerlendirdi?
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2023 yılında geçerli olacak asgari ücreti 8 bin 506 lira olarak açıkladı. Buna göre asgari ücrette yüzde 54,66 artış gerçekleşti.
Saray’daki asgari ücret açıklamasında Erdoğan’ın yanı sıra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ile TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol da yer aldı. Ancak işçi tarafını temsil eden TÜRK-İŞ’ten katılım olmadı.
Sosyal medyada ‘yoksulluk ücreti’ denilerek tepkiyle karşılanan bu ücrete dair muhalefet partilerinden gelen açıklamaları ve ekonomistlerin değerlendirmelerini derledik.
HDP: Çalışanlara sefalet dayatılıyor
HDP Eş Genel Başkanları Pervin Buldan ve Mithat Sancar’ın açıklamaları şöyle:
HDP, asgari ücretin en az 12 bin 500 olmasını önerdi. Bu öneriye ve işçilerin taleplerine kulağını tıkayan iktidar, açıkladığı 8 bin 500 TL’lik rakamla çalışanlara sefaleti dayatmaktadır.
Bu sömürü düzenini değiştireceğiz! Sosyal adaleti bu ülkede hep birlikte tesis edeceğiz.
— Pervin BULDAN (@PervinBuldan) December 22, 2022
Faiz lobilerine, yandaşlara, savaş harcamalarına devasa kaynak ayıran iktidar, işçiye ise sefalet ücretini reva görmüştür. Açıklanan asgari ücret rakamı, emekçiyi açlık ve yoksulluğa mahkûm etmektedir.
Alınterini sömüren bu adaletsizlik düzenini ortak mücadeleyle değiştireceğiz.
— Mithat Sancar (@mithatsancarr) December 22, 2022
HDP’nin eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş da Twitter hesabından şu paylaşımı yaptı:
Çalışanların yüzde 80'inin ayda 455 dolara mahkum olduğu başka bir ülke yok. Kölelik devri de böyleydi işte.
Bunun tek nedeni de başkanlık sistemi. El ele verip bu sistemi değiştirelim, sonra da kölelik düzenini kaldıralım.
Nasıl mı? Kesintisiz mücadele, örgütlenme ve sandıkla.
— Selahattin Demirtaş (@hdpdemirtas) December 22, 2022
CHP: Yine ‘biri istedi’ diye, öyle oldu
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun paylaşımları şöyle oldu:
Asıl mesele, asgari ücrete tenezzül etmeyen bir Türkiye’yi yaratabilmektir. O da endüstriyel dönüşümle olur. Sadece Sarayı yolcu etmeyeceğiz, yoksuldan alıp zengine verdikleri bu düzeni de tarihe gömeceğiz.
— Kemal Kılıçdaroğlu (@kilicdarogluk) December 22, 2022
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba da şu açıklamada bulundu:
8500 TL’lik asgari ücret, ne yılın ortasında verilen eksik zammı, ne yılın ikinci yarısında enflasyon karşısındaki erimeyi ne de gelecek yıl ki muhtemel kayıpları karşılamadı, karşılamayacak. Asgari ücret, sofradaki kayıpları telafi etmeyecek, alım gücündeki kayıp giderilmeyecektir.
Son bir yılda gıda enflasyonundaki artış yüzde 102,5. Son 6 ayda temel gıda ürünlerine %70 ile %87 arasında zam gelmişken, asgari ücrete yüzde 54 oranında zam geldi. Sarayında günlük 10 milyon TL harcayan Erdoğan, milyonlarca asgari ücretliye bir kez daha açlığı layık gördü.
Enflasyon en büyük hırsızdır, bu hırsızlığa göz yuman, yol veren ise saray iktidarıdır. AKP, 8500 TL asgari ücret ile yapılan hırsızlığa göz yummuş, hırsızlığa ortak olmuştur. Minareyi çalan iktidar, 8500 TL asgari ücretle kılıfı da hazırlamıştır.
Saray iktidarı asgari ücret tespit komisyonunu fiilen ortadan kaldırmış, asgari ücret tespit komisyonunun son kez toplanmasına dahi izin vermemiş, asgari ücreti kendi belirlemiştir. Masada yer alan işçi tarafını yok saymıştır.
Cumhuriyet Halk Partisi olarak talebimiz açık ve net. Asgari ücret en az 10 bin 128 TL olmalıdır. Asgari ücret sonrası ilk vergi dilimi yüzde 10 seviyesine çekilmelidir. Vergi dilimleri ise en az enflasyon oranındaki artış kadar yeniden güncellenmelidir.
CHP’nin Ekonomi Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak da Twitter üzerinden şu paylaşımda bulundu:
İbretlik "masada emekçi olmadan" asgari ücret belirleme fotoğrafı.
Milletin sırtında küfe olup sarayın beslemeleriyle o küfeye doluşanlar, "küfe" edebiyatını bıraksın.
Sebebi oldukları enflasyon tsunamisiyle belini kırdıkları emekçinin, sabit gelirlinin haline baksın. pic.twitter.com/UXnE57jDKG— Faik Öztrak (@faikoztrak) December 22, 2022
DEVA: İktidar bir kez daha halktan ve gerçeklikten koptuğunu ortaya koydu
DEVA Partisi’nden ise şu açıklama geldi:
-Net asgari ücret 8500 ₺ oldu.
-Yeni asgari ücretin Şubat ayında ele geçtiğinde açlık sınırının altında kaldığını göreceğiz.
-İktidar bir kez daha halktan ve gerçeklikten koptuğunu ortaya koydu.
-Bu iktidar sandıkta değişmeden alım gücü yükselmez, refah gelmez.
— DEVA Partisi Ekonomi Politikaları Başkanlığı (@devaekonomi) December 22, 2022
TİP: Yeni asgari ücret milyonların yoksulluk ücretidir
Türkiye İşçi Partisi de yeni asgari ücrete ilişkin yazılı bir açıklama yayımladı.
8500 TL #asgariücret milyonların yoksulluk ücretidir!
Türkiye’nin ve milyonlarca emekçinin geleceğini Saray’ın ellerine teslim etmeyeceğiz! pic.twitter.com/srEJ5co7mQ
— Türkiye İşçi Partisi (@tipgenelmerkez) December 22, 2022
EMEP: Açlık ücreti
Emek Partisi Genel Başkanı Ercüment Akdeniz ise Twitter hesabından bir paylaşımda bulundu.
8500 TL açlık ücretidir!
Çalışan emekçiler bir kez daha açlığa mahkum edilmiştir. Yıl içinde düzenleme sözü de yüksek enflasyon ortamında hikayedir! İnsanca yaşam için mücadeleyi yükselteceğiz, başka yolu yok bu işin. .— Ercüment Akdeniz (@ErcmentAkdeniz) December 22, 2022
Ekonomistlerin ilk yorumları
Açlık sınırı arttıkça asgari ücret kovalıyor. Az üstü gelir Türkiye'nin ortalama geliri haline dönüşürken, yaratılan istihdam kölelik düzenine dönüşüyor.
Önümüz seçim. Bu düzene sahip olduğunuz tek hayat için, kendinizden sakınıp artırdığınız çocuklarınız için razı mısınız?
— Güldem Atabay – Ekonomist (@guldematabay) December 22, 2022
8500TL net, adil bir ücret değildir; 4 kişilik hanelerin %43'ünde tek kişi üçte birinde ancak 2 kişi çalışıyor.
Mutfak gideri(açlık sınırı)7800 TL, yoksulluk sınırı 25 bin TL ise 2 kişinin geliri bile aileyi geçindirmeye yetmez. Aylık artışı %3-4'lük enflasyona bu ücret dayanmaz— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) December 22, 2022
Net asgari ücret 8500 tl. Ama hala 3500 tl ye emekli aylığı alanlar var. Emeklilerin hali ne olacak?
— Gizem Akgül (@gizemakgul7) December 22, 2022
8500 olarak açıklanan asgari ücret artışı ile o düzeye yakın ücret alan insan sayısı daha da artacak, bakalım milli gelirden çalışanların aldığı pay nasıl değişecek gelecek yıl itibariyle
— Serdar Pazı (@SerdarPazi) December 22, 2022