Türkiye’nin sınır ötesi hava harekatı ve ardından Erdoğan’dan gelen ‘kara operasyonu’ mesajı üzerine Washington, Moskova ve Berlin’den gelen açıklamalarda Ankara’ya itidal çağrısı yapıldı. AP Başkanı Roberta Metsola da “Türk makamlarını itidalli olmaya ve uluslararası hukuk ve standartlara saygı göstermeye çağırıyoruz” dedi. Diğer yandan Irak Dışişleri Bakanlığı, Türkiye ve İran’ın saldırılarına ilişkin açıklama yaptı.
Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait savaş uçakları, 20 Kasım Pazar gününün ilk saatlerinde Kuzey ve Doğu Suriye ile Irak Federe Kürdistan Bölgesi’ne eş zamanlı hava saldırısı düzenledi.
‘Pençe Kılıç’ adı verilen hava harekatının ardından sınır ötesine yönelik zaman zaman hava saldırıları devam ediyor.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, dün Kara Kuvvetleri Komutanlığı Harekat Merkezi’nde yaptığı konuşmada, “Pençe-Kılıç Harekâtı’nın başlangıcından bugüne kadar kara ateş destek vasıtaları ve uçaklar tarafından 184 terörist etkisiz hâle getirildi” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın TSK’nin hava harekatına kara kuvvetlerinin de katılabileceğini söylemesi sonrası, ABD ve Rusya arka arkaya Türkiye’ye itidal çağrısı yaptı.
ABD’den şiddetin azaltılması çağrısı
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Suriye’de sivillerin korunmasına ve ortak hedef olan IŞİD’in yenilgiye uğratılmasına destek verilmesi için şiddetin azaltılması çağrısı yaptıklarını söyledi.
Price açıklamasında ayrıca ABD’nin, “Irak’ın egemenliğini ihlal eden ve eşgüdüm içinde yapılmayan her tür askeri faaliyete karşı çıkmaya devam edeceğini” ifade etti.
ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) yapılan yazılı açıklamada da şunlar kaydedildi:
Hafta sonu boyunca Türkiye’nin Suriye ve Irak’ın kuzeyinde hava saldırıları düzenlediğini ve Suriyeli Kürt güçlerin Türkiye’nin güneyine yeni saldırılar düzenlediğini gördük. Savunma Bakanlığı, Suriye’deki durumu istikrarsızlaştıran ya da Irak hükümetiyle koordine edilmemiş askeri eylemler yoluyla Irak’ın egemenliğini ihlal eden her türlü askeri eyleme karşı çıkmaya devam etmektedir.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan adı açıklanmayan bir sözcü de, Reuters haber ajansının sorularını mail ile yanıtlarken şu ifadeleri kullandı:
Türkiye’ye bu tür operasyonlar düzenlememesi çağrısında bulunuyoruz. Tıpkı Suriyeli ortaklarımıza saldırılar düzenlememeleri ve gerginliği tırmandırmamaları çağrısı yaptığımız gibi. Suriye’de istikrarı bozan, Irak hükümetiyle eşgüdüm içinde yürütülmeden yapılan ve Irak’ın egemenliğini ihlal eden her tür askeri harekata, karşı çıkmaya devam ediyoruz. Birçok sivilin ölümüne yol açtığı bildirilen Türkiye’nin güneyine yönelik son saldırılara da karşıyız.
Rusya’dan ‘aşırı güç’ uyarısı
Rusya da Türkiye’den Suriye’nin kuzey ve kuzeydoğusunda “aşırı “askeri güç kullanmaktan kaçınmasını ve gerginliği artırmamasını istedi.
Rusya devlet ajansı RIA’nın haberine göre Rusya’nın Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentyev, yaptığı açıklamada “Türk meslektaşlarımıza, gerginliğin artmasını önlemek için itidal çağrısında bulunacağız. Bu görüşümüz sadece Suriye’nin kuzey ve kuzeydoğu bölgeleri için değil, ülkenin tüm toprakları için geçerli” dedi.
Türkiye’nin hava harekatıyla ilgili olarak Rusya’yı önceden bilgilendirmediğini söyleyen Lavrentyev, “Türk ortaklarımızı Suriye topraklarında aşırı güç kullanmaktan kaçınmaya ikna etmeyi umuyoruz” diye konuştu.
Lavrentyev ayrıca, Rusya’nın Kürt sorununa barışçıl bir çözüm bulunmasını isteyenlerle birlikte çalışacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan dün ABD Başkanı Joe Biden ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile operasyonu görüşüp görüşmediği hakkındaki bir soruya “Biz bu operasyonla ilgili ne Sayın Biden’la ne Sayın Putin’le herhangi bir görüşme yapmış değiliz. Fakat bizim her an bu bölgede bu tür şeyleri yapabileceğimizi zaten Sayın Biden da Sayın Putin de biliyor” yanıtını vermişti.
Almanya’dan Türkiye’ye ‘uluslararası hukuka saygı gösterme’ çağrısı
Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Christopher Burger, Türkiye’nin düzenlediği hava harekatında ‘orantılı hareket etme ve uluslararası hukuka saygı gösterme’ çağrısında bulundu.
Burger, “İstanbul’daki korkunç terör saldırısından sonra Alman hükümetinin, Türkiye ile dayanışma içinde olduğunu açık şekilde ifade ettiğini hatırlıyorsunuzdur. Biz, PKK’nın veya Türkiye’de onunla bağlantılı grupların sorumluluğuna ilişkin mevcut emareleri de çok ciddiye alıyoruz” diye konuştu.
Türkiye’yi orantılı olmaya çağıran Burger, şu ifadeleri kullandı:
Türkiye, eylemlerinde meşru müdafaa hakkını kullandığını ifade ediyor. Türkiye’yi orantılı hareket etme ve bu bağlamda uluslararası hukuka saygı göstermesi çağrısında bulunuyoruz. Bu, özellikle sivillerin her zaman korunmasını da içeriyor. Ve Türkiye’nin hava saldırıları sonrası rapor edilen olası sivil kayıplar son derece endişe verici.
Fransa: Türkiye’nin endişesini anlıyoruz ancak böyle çözülmez
Fransa Dışişleri Bakanı Catherina Colonna, Türkiye’nin hava harekatıyla ilgili, “Türkiye’nin başka bir ülkeye saldırdığını maalesef ilk kez görmüyoruz. Her defasında endişelerimizi dile getirip sağduyu istiyoruz. Türkiye’nin endişesini anlıyoruz ancak böyle çözülmez” açıklaması yaptı.
AP: Türkiye’yi itidale davet ediyoruz
Fransa’nın Strasbourg kentinde düzenlenen Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurul toplantısının açılışında konuşan AP Başkanı Roberta Metsola da İstanbul Taksim’deki bombalı saldırının ardından Türkiye’nin düzenlediği sınır ötesi hava harekatının “daha fazla kan dökülmesine neden olduğunu” söyledi.
Metsola, “Türk makamlarını itidalli olmaya ve uluslararası hukuk ve standartlara saygı göstermeye çağırıyoruz” dedi.
Irak’tan kınama
Irak Dışişleri Bakanlığı ise Türkiye ve İran’ın Federe Irak Kürdistan Bölgesi’ne yönelik saldırılarına ilişkin açıklama yaptı.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, “Irak Cumhuriyeti Hükümeti, İran’ın, Irak Kürdistan Bölgesi’ni insansız hava araçları ve füzelerle bombalamasını kesin olarak reddediyor ve şiddetle kınıyor” denildi.
Açıklamada, “İran ve Türkiye güçlerinin insansız hava araçları ve füzelerle Kürdistan Bölgesi’ne yönelik tekrarlanan saldırıları Irak egemenliğinin ihlalidir ve uygulamada, ülkeler arasındaki ilişkileri düzenleyen uluslararası sözleşmeleri ve yasaları ihlal eder” ifadelerine yer verildi.
Saldırıların “iyi komşuluk ilişkilerine” de aykırı olduğuna vurgu yapılan açıklamada, “Saldırılar, tüm tarafların hizmetine yönelik katılımcı güvenlik çalışmaları yürütmek için bir neden olması gereken iyi komşuluk ilkesini de ihlal ediyor” denildi.
Irak Hükümeti, topraklarının komşu ülkelerden herhangi birine zarar verecek bir karargah veya geçit olmasını aynı zamanda da dış taraflar için çatışma ve hesaplaşma arenası olmasını reddediyor.
Irak Parlamentosu özel oturum
Irak Parlamentosu Başkanı Muhammed Halbusi, 19 Kasım’da aldıkları bir karar ile bugün, Irak Parlamentosu’nun İran ve Türkiye’nin düzenlediği hava saldırılarına ilişkin özel oturum gerçekleştireceklerini duyurdu.
Toplantıda, Irak ve Kürdistan Bölgesi topraklarına yönelik saldırıların ele alınacağını ve ardından sonuçların Irak Hükümetine sunulacağı açıklandı.