Çatışmaların ardından İdlib: Değişen dengeler ve Türkiye’ye etkileri

HABER MERKEZİ – İdlib’de cihatçı gruplar arasındaki çatışmalar bölgedeki dengeleri değiştirdi. Çatışmalar neticesinde Türkiye’nin ‘iyi ilişkileri’ bulunan Ahrar’uş Şam güç kaybederken, Nusra Cephesi’nin ana gövdesini oluşturduğu çatı örgütü Heyet Tahrir El Şam ise bölgede kontrolünü artırdı. Türkiye için de stratejik öneme sahip olan Bab El Hava Sınır Kapısı’nın kontrolü ise grupların elinden çıktı ve kapı, sivil bir meclise teslim edildi.

Türkiye sınırında bulunan İdlib’deki cihatçı gruplar arasında geçtiğimiz hafta başlayan çatışmalar bölgedeki dengeleri kısmen değiştirdi.

15’i sivil 92 kişi öldü

Britanya merkezli savaş gözlem grubu Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, çatışmaların bölgedeki en güçlü örgütlerden olan El Kaide’den ayrıldığını açıklayan Nusra Cephesi’nin de dahil olduğu Heyet Tahrir El Şam ve Ahrar’uş Şam örgütleri arasında yaşandığını duyurmuştu.

Çatışmanın taraflarından olan Ahrar’uş Şam, ‘Fırat Kalkanı’nda Türkiye’nin desteklediği Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) çatısı altında savaşan 150 üyesini İdlib’e çekmişti.

Gözlemevi’nin verilerine göre yaşanan çatışmalarda şu ana kadar 15’i sivil en 92 kişi öldü.

Heyet Tahrir El Şam bölgede kontrolünü artırdı

İki grup arasında daha önce de çatışmalar yaşanmıştı ancak geçen hafta yaşanan son çatışma iki örgüt arasında şimdiye kadar yaşananların en serti oldu.

BBC’nin haberine göre çatışmaların ardından Nusra Cephesi’nin ana gövdesini oluşturduğu çatı örgütü Heyet Tahrir El Şam bölgede kontrolünü artırdı.

dihaber’in Suriye’de bulunan muhabiri Erdoğan Altan da çatışmaların sonucunda Ahrar’uş Şam’ın elindeki birçok köy ve yerleşim merkezinin kontrolünü Tahrir El Şam’a bıraktığını kaydetti.

Buna göre İdlib’in güneyinde Hama’nın kuzeyinde Ahrar’uş Şam kontrolündeki birçok köy ve kasaba ile İdlib merkeze bağlı Saqarep, Ma’arrat Misrin ve Kefr Yahmul kasabaları ve yine İdlib’in kuzeyinde Bab El Hava etrafındaki kırsal alanlar Tahrir El Şam’ın kontrolüne geçti.

Yine stratejik öneme sahip olan ve Ahrar’uş Şam’ın denetiminde olan Bab El Hava Sınır Kapısı’nın kontrolü grupların elinden çıktı ve kapı, sivil bir meclise teslim edildi.

Ateşkes anlaşması

BBC’nin haberine göre iki grup, Cuma günü bir ateşkes anlaşması imzaladı.

Anlaşmayla birlikte Ahrar’uş Şam, Türkiye sınırında yer alan Bab El Hava Sınır Kapısı’ndaki güçlerini güneye doğru çekti.

Görgü tanıkları, tanklar, ağır silahları taşıyan araçlar ve yüzlerce savaşçının bulunduğu Ahrar’uş Şam konvoyunun İdlib’in Hama ile sınırındaki güney bölgesine gittiğini belirtti.

Çatışmalar nedeniyle bazı Ahrar’uş Şam üyelerinin de Heyet Tahrir El Şam tarafına geçtiği kaydedildi.

Türkiye zararlı çıktı

Son çatışmaların ardından Tahrir El Şam bölgedeki gücünü artırırken Ahrar’uş Şam güç kaybetti.

Türkiye’nin ise Ahrar’uş Şam ile iyi ilişkileri bulunuyor.

Ahrar’uş Şam’ın kontrolünden çıkan Bab El Hava Sınır Kapısı ise Türkiye için de önem arz ediyordu.

Öyle ki Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Haziran ayında yaptığı açıklamada çatışmasızlık bölgeleri ile ilgili mekanizma kapsamında İdlib’e Türk ve Rus askeri konuşlanabileceğini açıklamış, hükümete yakın olan Sabah gazetesi de Türkiye’nin İdlib’deki askeri üssünün Cebel-i Şeyh Dağı’nda inşa edileceğini iddia etmişti.

Türkiye’nin İdlib’e konuşlanmasının önkoşulunun ise Bab El Hava Sınır Kapısı’ndan geçtiği belirtiliyor.

Yine Türkiye’nin Afrin’e yönelik olası bir operasyonu için de burası kilit önemdeydi.

Ayrıca sınır ticaretini buradan yapılıyordu.

dihaber muhabiri Erdoğan Altan Kapı’nın Türkiye açısından önemini şöyle özetliyor:

İdlib’in tüm ekonomik ilişkileri bu kapı üzerinden sağlanıyor. Askeri destekler için de aynı kapı kullanılıyor. Son çatışmalara kadar kapının kontrolü Türkiye ve Ahrar’uş Şam’ın elinde idi. Şimdi sivil bir yönetim kapıyı kontrol ediyor. Kapı’nın etrafı ise Tahrir El Şam’ın kontrolüne geçti. Böylece Tahrir El Şam, İdlip’in tüm ekonomisini kontrol eder hale geldi.

Türkiye siyasi açıdan da çatışmalardan olumsuz etkilendi. Türkiye İdlib’e girerek Şeyh Dağı bölgesinde askeri üsler kurmak istiyordu. Böylelikle Afrin güneyden kuşatılacak ve saldırılar o bölgeden organize edilecekti. Tahrir El Şam, elde ettiği başarılar ile şimdilik Türkiye’nin önüne barikat çekti.

Gazete Karınca