Hemen hemen her kesim tarafından tarihi olarak nitelendirilen 2023 genel seçimleri belirlenen zamanında yapılırsa, 6 buçuk ay gibi kısa bir süre kaldı. Ankara’daki kulislere göre, seçimler normal zamanından en az bir, bir buçuk ay önce yapılacak. Hatta seçimlerin Mart gibi yapılabileceğine ilişkin de öngörü ve değerlendirmeler bulunuyor.
Her haliyle AKP-MHP iktidarı, kendisi açısından uygun gördüğü tarihte seçimlere gidecektir. Bir ay öncesi veya bir ay sonrası.
***
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi nedeniyle 2023 seçimlerinde asıl konuşulan, üzerinde durulan nokta Cumhurbaşkanı adaylarının kim olacağı.
Cumhur İttifakı’nın adayı, AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan.
Millet İttifakı henüz adayını açıklamamış olsa da CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş en çok konuşulan isimler.
Zaman zaman Millet İttifakı’nın adayları arasında İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in ismi de zikrediliyor.
***
Cumhurbaşkanı adaylarının kimler olacağı uzun bir süredir Türkiye’deki en temel gündem olurken, 2023 seçimlerinde Meclis aritmetiğinin ne olacağı meselesi de siyasi partiler açısından son derece önemli.
Seçimlere girecek siyasi partiler, milletvekili seçimleri için parti teşkilatlarına genelgeler gönderiyor.
Aday kriterleri, parti yöneticilerinin, belediye eşbaşkanları / başkanlarının aday olup olamayacağı, olması gerekiyorsa en son yılbaşına kadar istifa etmeleri yönünde genelgeler, partilerin merkezinden belde örgütlerine kadar tüm parti teşkilatlarının gündeminde.
Yerellerde kurulan komisyonlar üzerinden kentlerin nabzı tutuluyor, nasıl ve hangi adayla kazanılabileceğine ilişkin çalışmalar ve tartışmalar yürütülüyor.
***
Önüne çıkarılan bütün engellere, kapatma davası, Kobane davası ve saldırılara rağmen tarihi olarak nitelendirilen 2023 seçimlerinde Meclis’e güçlü bir şekilde girmeyi hedefleyen HDP’de de, Cumhurbaşkanı adayının kim olacağı veya kimin destekleneceği meselesi kadar, milletvekili profiline ilişkin de geniş bir çerçevede çalışmalar yürütülüyor.
29 Kasım’da Kadın Meclisi toplantısını, önceki gün ve dün Parti Meclisi toplantısı ve ardından MYK toplantısını gerçekleştiren HDP’de; seçimler, savaş ve tecrit konuları ana eksen olmak üzere birçok konuya dair geniş tartışmalar yürütüldü ve bunlara ilişkin bir yol haritası belirlendi.
PM toplantısının 2022 yılının son PM toplantısı olması açısından da ayrı bir önemi vardı.
Parti yetkililerinden aldığım bilgiye göre, PM toplantısı 2022 yılını değerlendirme ve önümüzdeki yılı seçimler başta olmak üzere ana hatlarıyla planlama toplantısı olarak ele alındı.
***
HDP Parti Meclisi ve sonrasında yapılan MYK toplantısında, HDP tarafından Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili seçimlerine ilişkin anket şirketlerine yaptırılan araştırmaların sonuçları da ayrıntılı bir şekilde ele alındı.
Bu çerçevede, HDP’nin Cumhurbaşkanı adayının kim olacağı veya hangi adayın destekleneceği noktasında HDP’nin yakın zamanda isim de dahil olmak üzere daha somut bilgilerle toplumun karşısına çıkabileceğini söyleyebilirim.
Parlamento seçimlerine Emek ve Özgürlük İttifakı ile birlikte daha güçlü bir şekilde girmeyi hedefleyen HDP, yine ittifak çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı seçimlerine de hazırlanıyor.
HDP ve bileşenleri, “nasıl bir Cumhurbaşkanı” meselesinde 27 Eylül 2021 tarihinde açıkladıkları 11 maddelik tutum belgesini esas alırken, bu maddeler çerçevesinde diyalog ve müzakereyi esas almayan bir muhalefetin olması durumunda, kendi adaylarını ile seçime gideceklerini de dile getirmişti ve getiriyorlar.
***
HDP’nin 27 Eylül 2021 tarihinde açıkladığı Demokrasiye, Adalete, Barışa Çağrı Deklarasyonu başlıklı Demokrasi Tutum Belgesi’nde; Güçlü Demokrasi, Tarafsız ve Bağımsız Yargı, Kayyım Rejimi Değil Halk İradesi, Kürt Sorununda Demokratik Çözüm, Barışçı Dış Politika, Kadına Özgürlük ve Eşitlik, Ekonomide Adalet, Kamu Yönetiminde Liyakat, Doğaya Saygı, Gençler İçin Özgür Yaşam, Demokratik Anayasa başlıkları yer alıyordu.
Bunu neden tekrar hatırlatıyorum?
Nedeni, Millet İttifakı’nın açıkladığı Anayasa değişikliği önerisi.
Türkiye’deki sorunlara köklü çözüm getirmeyi hedefleyen HDP’nin deklarasyonunda yer alan bakış açısına, Millet İttifakı’nın açıkladığı Anayasa değişikliği önerisi çok uzak bir yerde duruyor.
Millet İttifakı’nın Anayasa değişikliği önerileri kısmi olarak HDP’de olumlu yönde değerlendirilirken, asıl olarak ülkenin sorunlarına çözüm üretmekten uzak olduğu görüşü ve amacın mevcut rejimi restore etmek olduğu belirtiliyor.
***
Uzun zamandır, Millet İttifakı adayını destekleyecekmiş gibi değerlendirmelerle ele alınan ve Cumhur İttifakı sözcülerinin bu nedenle gerek Millet İttifakı’nı gerek ise HDP’yi hedef aldığını hepimiz biliyoruz.
HDP, hiçbir zaman isim üzerinden bir tartışma yürütmedi ve kimi destekleyeceğini resmi olarak açıklamadı. Ancak kimi desteklemeyecekleri noktasında parti yetkilileri, zaman zaman isim verdi.
HDP, muhalefete “Cumhurbaşkanlığı adayı üzerinden isimden çok ilkeleri konuşalım, isim önceliğimiz değil” mesajını her zaman açık bir şekilde iletti.
Muhalefete önerilerde bulunan ve ülkenin yapısal sorunlarının çözümü için bir çerçeve sunan HDP, bunun yapılmaması durumunda da emek ve demokrasi güçleriyle ortaklaşarak kendi adayını çıkaracağını defalarca açıkladı.
Uzun bir değerlendirme oldu ancak gelinen noktada, HDP’nin emek ve demokrasi güçleriyle yürütülecek isim tartışmaları üzerinden kendi adayıyla Cumhurbaşkanlığı seçimlerine gitme formülünün daha da güçlendiği görülüyor. Hatta bazı isimler üzerinden tartışmalar somut olarak yürütülüyor.
Öyle ki, HDP’nin, “HDP Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday çıkarmalı mıdır?”, “HDP’nin Cumhurbaşkanı adayı kadın mı yoksa erkek mi olmalıdır?”, “Parti kapatılması durumunda hangi adaya oy verirsiniz?”, “HDP Cumhur İttifakı’nın adayını mı yoksa Millet İttifakı’nın adayını mı desteklemelidir?”, “İkinci tura HDP’nin adayı ve Erdoğan kalırsa kime oy verirsiniz?” gibi soruların yer aldığı bir anket yaptırdı.
Anket, HDP’nin Kürt seçmeni içerisinde yapıldı ve söz konusu anket HDP’nin göstereceği aday noktasında somut veriler açısından ciddi bir öneme sahip.
Ankette, “HDP’nin Cumhurbaşkanı adayı kadın mı, erkek mi olmalıdır” sorusuna verilen yanıt önemli. Ankete katılan Kürtlerin yüzde 41’i kadın aday derken, yüzde 30’u ‘fark etmez’ yanıtını verdi. Geri kalan yüzde 29’u ise ‘erkek aday olmalı’ diyor.
Kendisini aynı zamanda kadın partisi olarak nitelendiren, eşbaşkanlık sistemiyle dünyadaki sayılı partilerden olan ve “Jin jiyan azadi” sloganı İran’da molla rejimine karşı tüm dünyada kadın isyanının adı olurken, HDP’nin Cumhurbaşkanı adayının kadın olması sürpriz olur mu sizce?
Bence olmaz…
İbrahim Aslan kimdir?
1980 yılında Dersim’in Xozat ilçesi Pakire köyünde doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimi Xozat’ta tamamladı. 2004 yılında Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü’nden mezun oldu. Üniversite yıllarında KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı’nda çalışmaya başladı. Dicle Haber Ajansı’nda uzun süre muhabir, haber şefi ve editör olarak emek verdi. DEM TV’de editörlük, KHK ile kapatılan JIYAN TV’de haber koordinatörlüğü yaptı. 1HaberVar Platformu’nda editörlük yaptı. 2019 yılından bu yana Gazete Karınca’da yazmayı sürdürüyor.