Afganistanlı Meryem Naibi, Taliban’ın ülkeyi yeniden ele geçirdiği tarihte yaşadıklarını kaleme aldığı yazıda, “Bugün Ağustos’un 15’i. Taliban’ın Afganistan halkına karşı işlediği insanlık suçlarının birinci yıl dönümü. Ülkem halkının uğradığı zulme karşı dünya bir yıldır sessiz. Yurttaşlarım ve ben bir yıldır evsiziz” dedi.
Afganistan’ın 20 yılın ardından 15 Ağustos 2021’de yeniden Taliban’ın eline geçmesinin birinci yıl dönümü dolayısıyla Afgan kadınları Afganistan ve Pakistan’da bir dizi protesto eylemi yaptı. Aktivist Meryem Naibi ise Taliban’ın ülkeyi yeniden ele geçirdiği 15 Ağustos’u ve o gün yaşadıklarını kaleme aldı.
Meryem Naibi yaşadıklarını şöyle anlattı:
“15 Ağustos 2021… Bu tarihi asla unutmayacağım! 2001 yılında, Taliban hükümetinin NATO güçleri tarafından devrildiği ve geçiş cumhuriyeti hükümetinin Afganistan’a geldiği yıl doğdum. Yetiştirilmem, çocukluğum ve gençliğim, tüm insan haklarından yararlandığım cumhuriyet hükümetinin yönetimi altında geçti. Afgan kadınları cumhuriyetin 20 yılı boyunca iyi başarılar elde edebildiler. Ancak 15 Ağustos 2021, Afgan kız ve kadınlarının kaderini belirleyen tarih oldu ve tüm insan haklarından mahrum bırakıldılar.
‘Uyuyamadım’
15 Ağustos 2021’de üniversitemizin yarıyıl sonu sınavı gerçekleşti ve sınavlara hazırlanmanın yanı sıra günlük haberleri dakika dakika dikkatimi dağıttı. Kablonun düşmesinden bir gece önce, korkudan hiç uyuyamadığımı hatırlıyorum. Uyuyamadım. O sabah Taliban Kabil kampüsüne geldiğinde öğleden sonra saat 10.00’du. Sınav için üniversiteye gidemedim. Annem öğretmendi ve okula gitti. Dakika dakika haberler şehirdeki durumun kötüye gittiğini anlatıyordu ve annem için endişeleniyordum, ona ulaşmaya çalışıyordum ama iletişim cihazları çalışmıyordu. Annem bir saat sonra eve geldi ve dikkatimi annemden çektim.
Beni korkutan şey Taliban’ın insani suçlarıydı
Ülke başkanının kaçtığına dair yeni bir haber yayınlandığında haberleri takip ediyordum. Bu benim en çok hayal kırıklığına uğradığım ve hayattaki tüm ümidimin tükendiğini düşündüğüm bir dönemdi. Kabil şehri terörle doluydu. Bütün insanlar evlerine sığınmış, kimse soyulmasın diye komşularımız bloğumuzun kapısını kapatmıştı. Taliban şarkılarının sesi geliyor ve Taliban’ı hiç bu kadar yakından görmemiş olan ben çok korktum, beni korkutan şey Taliban’ın insani suçlarıydı.
İnsanlar havaalanına akın etti
Aynı gün, Taliban geldiğinden beri Kabil’de elektrikler kesildi ve her yer karanlıktı, internet cihazları kesildi ve bir daha haber alamadım. Taliban’ın Kabil çevresine gelmesiyle birlikte Kabil’in bazı bölgelerinde çıkan yangından siyah dumanlar yükseldi, bu yangının ne için olduğunu bilmiyorduk. Evimiz Kabil Havaalanına yakın ve o gün insanların büyük bir kısmı evimizin yakınındaki yoldan havaalanına akın etti ve bu durum birkaç gün devam etti.
O gece Kabil’de gökyüzü karanlıktı
Beni en çok üzen ve ağlatan şey, Taliban tarafından Vezir Ekber Han Tepesi’nden üç renkli Afgan bayrağının kaldırılması oldu. Kabil’in düştüğü gece, Kabil şehrinde elektrikler kesildiği ve çok sayıda hafif ve ağır silah ateşi olduğu için karanlıktaydık. O gece Kabil’de gökyüzü karanlıktı. O gece daha endişeli ve üzgündüm ve annemin kollarında uyuyakaldım. Ertesi sabah, şehirde durum hala normale dönmedi. Arkadaşlarımı aradığımda hepsi ülkeden nasıl kaçacaklarını anlattılar. Artık Afganistan’da çalışma ümidim kalmamasına rağmen ayrılmak istedim ama ülkeyi terk etmeme engel olan şey hemşehrilerim ve Afganistan’ın zavallı çocuklarıydı.
Zabihullah Mücahid ilk kez konuştu
O günden üç gün sonra Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid ilk kez cumhuriyetimiz döneminde sesini duymadığımız, yüzünü görmediğimiz bir kişi olarak ortaya çıktı. İlk basın toplantısında Zabihullah Mücahid, gazetecilerin sorularını yanıtladı ve yanıtlarını merak ettim. Örneğin gazetecilerden biri Mücahid’e sizin grubun intihar saldırılarında hayatını kaybedenlerin ailelerinin akıbetinin ne olacağını sorduğunda Mücahid, ‘Aramızda intihar edenlerin artık ailelerinin kaderi yok’ dedi. Bana ilginç geldi.
‘Gizli bir toplantı yaptık’
Düşüşten 20 gün sonra, her gün Taliban’ın sözleri Afgan kadınları üzerindeki kısıtlamalardan bahsediyordu ve evde kalıp işimi kaybetmiş olan ben, şiddetli bir umutsuzluk içindeydim. O zamanlar bazı arkadaşlarım bir WhatsApp grubu kurdular ve amaçları Afgan kadınlarını dava etmek için bir sokak protestosuydu. Birbirimizle koordine olduk ve Kabil kentindeki restoranlardan birinde gizli bir toplantı yaptık, ondan fazla değildik.
‘4 Eylül 2021’de sokaklara çıkıp protesto etmeye karar verdik’
3 Eylül Cuma günü bir sonraki gün olan 4 Eylül 2021’de sokaklara çıkıp protesto etmeye karar verdik. Arkadaşlarımla toplantıdan kurtulunca protestomuz için kağıt kalem gibi malzemeleri almaya gittim ve diğer arkadaşlar konuşmacılar, sloganlar, bildiriler, basın davetiyeleri ve bayraklar hazırlama sorumluluğunu üstlendiler. Hepimizin çok az parası vardı ve arkadaşlarımızdan biri hoparlör almak için mücevherlerini sattı. 4 Eylül, hepimizin sabah uyanıp, belirlediğimiz yerde protestomuzu başlatmak için evlerimizden çıktığımız gündür. Evden çıkarken anneme sarıldım çünkü protestodan sonra ya hapse girmem ya da ölmem daha olasıydı.
‘Taliban’ın kamçısı altında sesimizi yükselttik’
4 Eylül 2021 tarihinde Mahmood Khan Köprüsü isimli yerden protestomuza başladık. Artık bu marşı duyun ve ona veda edin, o marş, milliyet bizim kimliğimizdi ve biz kimliğimize veda ettik. Ondan sonra Taliban’ın özel birliğinin gelip hepimizi dövdüğü şehrin merkezine giden kavşağa doğru ilerledik ama yine de Taliban’ın kamçısı altında sesimizi yükselttik. Bizimle olan tüm kızlar dağıldı. O sırada vücudum ağrıyordu ve gözlerimize isabet eden biber gazı gözlerimi açamamama neden oldu. Yarım saat sonra, Taliban kuşatması altından çıkmamıza izin verdi ve o zaman yüzüm gizlenmiş bir fotoğrafımı çektim ve protestomuzun hikayesini anlattım. Bir daha bir araya gelmeyelim diye Taliban birkaç kızı sokağın sağına, bir kısmını da soluna gönderdi.
‘O günden sonra tekrar tekrar sokağa çıktık ve kadınların sesini yükselttik’
Aynı gün tekrar görüşmek üzere Qasr Suleiman Restaurant adlı mekanda WhatsApp üzerinden anlaştık. Yanımda dört kız vardı ve restorana gittik ama ne yazık ki bizi restorandan kovdular. O günden sonra tekrar tekrar sokağa çıktık ve ülkenin mazlum kadınlarının sesini yükselttik. Bugün Ağustos’un 15’i. Taliban’ın Afganistan halkına karşı işlediği insanlık suçlarının birinci yıl dönümü. Ülkem halkının uğradığı zulme karşı dünyanın bir yıldır sessiz. Yurttaşlarım ve ben bir yıldır evsiziz.”
