Rusya’da adaylık için 4 Ağustos son gün: Muhalefet baskı altında

HABER MERKEZİ – Rusya’da devlet başkanlığına aday kaydı için son tarih 4 Ağustos. Bu tarih yaklaşırken, ülkede aday olanlar ve aday olma ihtimali olan muhaliflere yönelik baskılar artıyor. Muhalif Aleksey Navalni’nin tutuklu bulunduğu ülkede bir diğer muhalif siyasetçi Violetta Grudina ise Covid-19 testi negatif çıkmasına rağmen zorla hastanede tutuluyor.

Haber: Mehmet Elma

Rusya’da seçimler yaklaşırken Putin Hükümetinin muhaliflere yönelik sindirme politikaları da derinleşiyor. Geçtiğimiz aylarda muhalif lider Aleksey Navalni’nin tutuklanmasıyla ülkede başlayan protestolara polis sert müdahale etmiş ve yüzlerce kişiyi gözaltına almıştı.

Navalni’nin tutuklanmasıyla başlayan siyasi kriz, Violetta Grudina’nın seçimlere kaydolmaması için bilinçli bir şekilde Covid-19 karantinasında tutulduğu iddialarıyla yeni bir boyut kazandı.

Rusya’da muhaliflere yönelik derinleşen krizi, Rusya Bilimler Akademisi Şarkiyat Enstitüsü Kürdoloji ve Bölgesel Sorunlar Bölümü’nden Dr. Kirill Vertyayev ve açlık grevine başlayan muhalif siyasetçi Violetta Grudina Gazete Karınca’ya değerlendirdi.

‘Covid-19 hastalarıyla aynı yerde tutuluyorum’

Rusya’da seçimlere aday olarak kaydolmak için son tarih 4 Ağustos.

Navalni’nin tutuklanmasından sonra yakın arkadaşı siyasetçi Grudina bu seçimlerde yarışmak istedi.

Ancak Grudina’nın iddialarına göre hükümet, seçimlere kaydolmanın son tarihi olan 4 Ağustos’u kaçırsın diye Grudina’yı Covid-19 hastaları ile aynı hastanede karantinaya aldı.

Grudina, daha önce Covid-19 virüsünü kaptığını ancak testinin negatif olmasına rağmen hastanede ağır hastalarla tutulması ve diğer birçok hak ihlali konusunda greve başlayacağını duyurmuştu.

Talepleri yerine getirilmeyen kadın siyasetçi Pazartesi gününden bu yana açlık grevinde.

Grudina, “Mevcut durumum hayatında hiç hastalık geçirmemiş bir insan kadar sağlıklı. 2 Temmuz’da Murmansk’ta bir rahatsızlık yaşadım ve mahkeme hastane sevkim için işlem başlattı. Sevk edildiğim zaman testlerim negatif çıktı. Ancak yaklaşan seçim kayıt tarihini kaçırmam için beni bilinçli bir şekilde ağır Covid-19 hastaları ile aynı alanlarda bulunduruyorlar” dedi.

Zincirleme hak ihlalleri

Grudina avukatlarıyla yeterli temas kuramadığını, kendisine gelen mektup ve notların birçoğunun kayıp olduğuna değinirken şunları kaydetti.

Yaşadığım tek sorun bu değil. Sindirilmek için her türlü yol deniyorlar üzerimizde. Avukatlarımla görüşemiyorum. Bana gelen çiçek kargoları bile kayıp. Avukatlarımdan gelen notlara erişimim olmuyor. Grevin temel amacı aslında seçim kayıt tarihinin yaklaşması değil, birazda bu temel haklarıma yapılan saygısızlıklardır.

Grudina, adaylık sürecini Nisan ayında ilan ettiğini de hatırlatırken, o tarihten beri bu engellemeler ile karşılaştığını şu sözlerle aktardı:

Ben adaylığımı açıklar açıklamaz seçim destek ve koordinasyon merkezimize saldırı oldu, yağmalandı. Silahlı saldırılara maruz kaldık. Evimi kundaklamaya çalıştılar. Evin içinde bizi diri diri yakmaya çalıştılar. Birçok ekip arkadaşım gözaltına alındı.

Kremlin’den nefret suçu

Grudina, aktif siyaset öncesi uzun yıllar LGBTİ+ aktivistliği yaptı.

Hala da bulunduğu bu çalışmalarını sürdürmekte.

Seçimlere katılacağını ilan ettikten sonra Kremlin’e yakınlığı ile bilinen NTV medyası Grudina’nın LGBTİ+ aktivistliği üzerinden nefret suçu kapsamın sayılacak yayınlar ile karalama kampanyası yaptı.

Grudina’nın grevde olduğu bugünlerde bu yayınlar eskisi kadar olmasa da hala birçok TV kanalında yayınlanıyor.

Rusya-Türkiye karşılaştırması

Kremli’nin tavrını, muhalifleri sindirme politikasını değerlendiren Dr. Kirill Vertyayev ise Erdoğan ve Putin iktidarı arasındaki benzerliği işaret ederek şunları kaydetti:

Öncelikle,  Türkiye ve Rusya’daki muhalefetin izlediği yolların birçok ortak özelliğe sahip olduklarını belirtmek isterim.  Her iki ülkede de muhalefet hareketinin ana kaynağı, bireysel kişiliğiyle bağlantılı olan, kendi himaye ve yandaş bağlantıları ile muhalefeti bastırma yöntemlerine sahip 20 yıldır iktidarda bulunan siyasi rejimlerdir. Bu da doğal olarak yeni nesil politikacıların, hem Rusya’da hem de Türkiye’de mevcut rejimin elindeki tüm yasal araçlarla engelleyeceği, istenirse resmi ve gayrı resmi yöntemleri kullanarak iktidara girme arzusunu uyandırıyor. Seçici olarak bunu Rusya’daki hem Navalni  hem de  Grudina örneğinde ya da Türkiye HDP ve Selahattin Demirtaş üzerinde yapılan  baskılarda   bunu  görebiliriz. Aynı şeyi, Beyaz Rusya içinde söyleyebiliriz.

Rus muhalefeti için ‘evcil’ eleştirisi

“Politika bilimi açısından, sistem ve gayri sistem muhalefet vardır” diyen Vertyayev şunları söyledi:

Sistem muhalefeti mecliste oturuyor, gayrı sistem muhalefet insanları sokağa getiriyor. Bana öyle geliyor ki, Rusya ve Türkiye’deki hem sistem hem de gayrı sistem muhalefet benzerlikten çok daha farklılıkları vardır. Erdoğan hükümetine daha az sadık olan CHP veya HDP gibi Türk muhalefetinin aksine, Rus sistem muhalefeti daha ‘evcil’, Rusya’daki mevcut hükümete daha sadıktır. Rusya’daki sistem dışı muhalefetin başlangıçtaki konumu, mevcut hükümetin meşruiyetinin tanınmamasıdır.

Rusya’da sistem muhalefeti çabaları

Dr. Kirill Vertyayev Gezi olayları hatırlatmasında da bulunarak sözlerini şöyle sürdürdü:

Türkiye’de çağdaş sistem dışı muhalefetin yükselişi ve oluşumunun kaynağı bence 2013’te İstanbul’da Gezi Parkı olayları, Rusya’da ise Aralık 2011’de seçim sahtekarlığına karşı mitingden bahsedebiliriz. Mevcut hükümeti yolsuzlukla suçlamak gibi bir muhalif siyasi eğilimli olan Navalni, aynı zamanda, bağımsız gazetecilik araştırmaları sonucunda ortaya çıkan kesinlikle kanıtlanmış ve doğrulanmış gerçeklere dayananlar değil, esas olarak İnternet üzerinden bilgi alan kalabalık arasında en büyük rezonansa neden olan referanslar ve teknikleri kullanmaktadır. Rejim ise Navalni ve taraftarları üzerinde seçici olarak yasal yaptırımlarla baskı yapmaktadır.  Aynı zamana Rusya’da sistem muhalefeti oluşturulmasına da çabaları gösterilmektedir.