Enflasyon yüzde 25’i aştı

HABER MERKEZİ – Ekim ayı enflasyonu beklentilerin üzerinde artış gösterdi. Yıllık enflasyon yüzde 25’i aşarak, 25,24 oldu. Verileri değerlendiren iktisatçılardan Mustafa Akçay, 2019 yılına stagflasyonla girileceğinin kesinleştiği yorumunda bulunurken Mustafa Sönmez, “Ucuza dövizle borçlanıp iç taleble büyüme devri tükendi. Şimdi pahalanan dövizle, çökertilen tarımla birlikte yapısal nedenli enflasyon devri” değerlendirmesi yaptı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekim ayı enflasyon rakamlarını açıkladı.

Buna göre tüketici fiyatları Ekim’de yüzde 2.67 arttı. Enflasyonda aylık artış beklentisinin yüzde 1,9 olacağı tahmin ediyordu.

Yıllık enflasyon ise yüzde 25,24 oldu.

Yıllık enflasyonun yüzde 23,5 seviyelerine gerilemesi bekleniyordu.

Aylık en yüksek artış giyimde

Aylık en yüksek artış yüzde 12,74 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu.

Konutta yüzde 4,15, ev eşyasında yüzde 3,44, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3,22 ve eğlence ve kültürde yüzde 2,07 artış gerçekleşti.

Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Ekim ayında endekste yer alan gruplardan sadece ulaştırma grubunda yüzde 0,85 oranında düşüş gerçekleşti.

Yıllık en fazla artış ev eşyasında

Yıllık en fazla artış ise ev eşyası grubunda gerçekleşti.

Tüketici fiyatlarında, bir önceki yılın aynı ayına göre ulaştırma yüzde 32,00, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 31,50, gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 29,26 ve konut yüzde 25,72 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları oldu.

Albayrak’tan açıklama

Enflasyon rakamlarını değerlendiren Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, bütçe disiplininden taviz vermemeye gayret gösterdiklerini belirterek, normalleşme ve dengelenme sürecinin güçlü bir şekilde devam ettiğini savundu.

Kasım ve Aralık ayında fiyatlama davranışlarının normalleşeceğini öne süren Albayrak, “Mobilya sektörü ciddi bir şekilde olumlu seyrederken, sunta sektöründe fiyatlar doğru değil. Alt sektörelere kadar oyun markajına devam ediyoruz” dedi.

Albayrak, “Eylül ayı en zor ayımız olacaktı. Sonrasında yolunu bulacaktı demiştik zaten. Eylül’deki fahiş fiyatlama algısı enflasyona yansıdı” diye konuştu.

İktisatçılar ne diyor?

Enflasyon verilerini Twitter üzerinden değerlendiren kimi iktisatçıların yorumları şöyle:

Mustafa Sönmez

Yıllık enflasyon %25,3’e yaklaştı. Bu, 2004’ten bu yana AKP döneminin en sert enflasyonu; aynı zamanda bir devrin sonu. Ucuza dövizle borçlanıp iç taleble büyüme devri tükendi. Şimdi pahalanan dövizle, çökertilen tarımla birlikte yapısal nedenli enflasyon devri.

Mal fiyatları, hizmet fiyatlarını katlamış durumda. İlki%30, ikincisi %15 dolayında. Mallardaki artış hizmetlere gecikmeli yansıyacak. Örneğin ulaştırmada henüz %12. Yakında tüm biletlere zam gelir. Kirada artış %10’da seyrediyor ama lokanta-otelde henüz %20; artacaktır.

Ümit Akçay

Döviz krizinin etkileri halen sürüyor. Ekonomik yavaşlamaya ve enflasyonla mücadele programına rağmen enflasyon artmaya devam ediyor. Ücret artışları bunun gerisinde kalırsa, krizin maliyeti çalışanlara yıkılmış olacak. Enflasyonla mücadele programının olası tek etkisi, fiyat artışlarının zamana yayılarak sürmesi, 2019’da da devam etmesi olacak.

ÜFE artışı hız kesmiş. Ancak ÜFE-TÜFE farkı, yani tüketiciye yansıtılmayı bekleyen kısım hala çok yüksek. Böylelikle 2019 için stagflasyon garantilenmiş oldu!

Banu Kıvcı Tokalı

Ekim ayında, gıda fiyatları yüksek kalırken; enflasyonla mücadele kapsamında fiyat indirimleri mobilya, otomotiv ve konut sektörleriyle sınırlı. Ancak Kasım’da, kurdaki değer kazancı, vergi indirimleri ve enflasyonla mücadele kapsamında fiyat indirimlerinin gecikmeli etkileriyle, yıllık enflasyon düşüş kaydedebilir. ÜFE-TÜFE ve mal-hizmet enflasyon farklarında daralma Ekim’de sınırlı. Ancak, kurdaki istikrarlı seyrin korunması durumunda, daralma Kasım’dan itibaren ivme kazanabilir.

Yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 23.5’e yükseltildi

Verilerle AKP’nin ‘sefalet’ karnesi: Kriz yıllarına dönüldü, çöküş sürecek

Mahfi Eğilmez: Türkiye’nin ekonomi politikası bir açmazla karşı karşıya