İran, 7 yıl aradan sonra Suudi Arabistan’daki büyükelçiliğini yeniden açtı. Nisan ayı başında Suudi Arabistan ve İran dışişleri bakanları, 2016’dan bu yana ilk kez bir araya gelmiş ve büyükelçilikleri yeniden açma kararı almıştı.
İran’ın Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’daki büyükelçiliği resmen açıldı.
İran Dışişleri Bakanı Yardımcısı Ali Rıza Bikdeli, açılış töreninde yaptığı konuşmada, iki ülke arasındaki ilişkilerde önemli bir güne tanıklık ettiklerini söyledi.
BBC’nin haberine göre Bikdeli, “İnşallah bölge, istikrar, refah ve gelişme adına güçlü bir işbirliğine doğru ilerleyecek. Diplomasi, ülkeler arasında ortak bir anlayış geliştirmek için iletişimin en iyi yoludur” dedi.
Suudi Arabistan, İran’la diplomatik ilişkilerini kesmişti
Suudi Arabistan’da Ocak 2016’da aralarında Şii din temsilcisi Nimr el-Nimr’in de bulunduğu 47 kişi “terör” suçlamasıyla idam edilmişti.
İdamlardan ardından Suudi Arabistan’ın Tahran Büyükelçiliği ve Meşhed Konsolosluğu ateşe verilmişti. Suudi Arabistan bunun üzerine İran’la diplomatik ilişkilerini kesmişti.
Bu tarihten beri iki ülke arasında gerginlik yaşanıyordu.
Tahran ve Riyad, birbirlerini tehdit olarak görüyor. Suudi Arabistan ve İran arasında bölgesel nüfuz mücadelesi yaşanıyor.
İki ülke, Lübnan, Suriye, Irak ve özellikle Yemen’de karşı saflarda yer alıyor.
İran, Yemen’de 2014’te Suudi destekli hükümeti deviren Husileri destekledi.
Suudi Arabistan bir yıl sonra Husilere yönelik ağır hava saldırıları düzenlemeye başladı. Riyad, İran’ın Suudi Arabistan’a saldırması için Husilere destek sağladığını öne sürüyor.
2019’da Suudi Arabistan’ın petrol tesisleri silahlı insansız hava araçları ve füzelerle vurulmuş, petrol üretimi kesintiye uğramıştı.
Suudi Arabistan ve ABD saldırıdan İran’ı sorumlu tutmuştu.
Daha önce iki ülkeyi uzlaştırmaya yönelik girişimler başarısızlıkla sonuçlanmıştı.
Fakat 2023’ün Mart ayında Çin’in arabuluculuğuyla iki ülke, iki ay içinde karşılıklı olarak büyükelçiliklerini yeniden açma kararı aldı.
Anlaşma, Ortadoğu’da Çin’in etki alanını göstermesi bakımından da dikkat çekici bulundu.
İki ülke arasında ticaret ve güvenlik alanındaki ilişkilerin de yeniden tesis edilmesi, karşılıklı uçuşların başlayacağı açıklandı.
ABD yönetimi, bu açıklamayı ihtiyatla karşılamış, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, arabuluculuk çabaları için Çin’e teşekkür etmişti.