İdlib’e ‘kademeli operasyon hazırlığı’ iddiası: Ankara karşı, BM uyarıyor

HABER MERKEZİ – Suriye’de rejim güçlerinin Türkiye sınırında yer alan İdlib vilayetine yakın zamanda kademeli olarak bir askeri harekât başlatacağı iddia edildi. Operasyona karşı olan Ankara, Rusya ve İran ile diplomasi trafiği yürütüyor. İdlib’de El Nusra ve El Kaide üyesi olan 10 bin kişi ile ailelerinin bulunduğunu açıklayan BM ise siviller konusunda uyarıyor.

Suriye ordusunun İdlib’e yönelik düzenlemeyi planladığı askeri operasyon gündemdeki yerini koruyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim bugün Moskova’da Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile düzenlediği ortak basın toplantısında, “İdlib’de sonuna kadar gideceğiz. Suriye’deki krizin çözümü ve bölgemizi terörizmden özgürleştirmenin son aşamasındayız” sözleriyle operasyon mesajını yineledi.

Lavrov ise “İdlib’in teröristlerden temizlenmesi gerek” dedi ve muhaliflerin bölgede bir kimyasal saldırı düzenleyip suçu hükümete atmayı planladığını öne sürdü.

İdlib’de El Nusra ve El Kaide üyesi olan 10 bin kişi ile ailelerinin bulunduğunu açıklayan Birleşmiş Milletler’e (BM) göre ise Suriye’nin İdlib’e operasyon başlatması durumunda iki tarafın da kimyasal silah olarak klor gazı kullanabileceğini vurguladı.

BM’den siviller için uyarı

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’e göre ise olası İdlib operasyonu “insani felakete” neden olacak.

BM’ye göre İdlib’de düzenlenecek geniş çaplı bir harekât hâlihazırda yaklaşık üç milyonluk nüfusun yarısının yerinden edildiği vilayette 700 bin kişinin daha evlerinden olması anlamına gelebilir.

BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura da İdlib’de bir insani koridor açılmasının gerekli olduğunu, bölgedeki 2,9 milyon sivilin hayatın tehlikede olduğunu açıkladı.

Ankara karşı

Türkiye de İdlib operasyonuna karşı. Harekâtın bir “felaket” olacağını belirten Türkiye, operasyonun gerçekleşmemesi için diplomatik çabalarını sürdürüyor.

Bu kapsamda Rusya ile görüşmeler yürüten Ankara, Çarşamba günü de İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’i ağırladı. Zarif Ankara’da mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştü.

Öte yandan Ankara, operasyon nedeniyle Türkiye’ye yeniden büyük bir göç dalgası olma ihtimali nedeniyle böyle bir operasyona karşı çıkıyor.

Kademeli operasyon hazırlığı iddiası

İsminin gizli kalması koşuluyla Şam’da Reuters haber ajansına konuşan Suriye yönetimine yakın bir yetkili, beklenen operasyona dair kimi bilgiler verdi.

Harekâtın ilk etapta İdlib kent merkezine girmeden vilayetin güney ve batı taraflarındaki muhalif mevzilere yönelik olacağını belirten yetkili, böylelikle Halep’ten Hama ve Lazkiye’ye giden yolları kontrol etmeyi hedefleyen Suriye rejiminin, harekât ile aynı zamanda Halep kentinin batı taraflarını güçlendirmeyi hedeflediğini kaydetti.

Operasyonun ne zaman başlayacağına dair bir bilgi vermeyen kaynak, “İlk aşamanın son dokunuşları önümüzdeki saatlerde tamamlanacak” ifadesini kullandı.

Yetkili ayrıca harekât öncesi Rusya, Türkiye ve İran arasında müzakerelerin devam ettiğini de kaydetti.

İdlib’de neler oluyor?

İdlib, Suriye’de silahlı muhalif güçlerin elinde kalan son büyük vilayet.

Suriye ordusu İdlib’e operasyon düzenlemeye hazırlanıyor. Ordu güçleri, 9 Ağustos’ta helikopterlerden bıraktığı broşürlerle harekâtın başlayacağını ilan etmişti. Broşürlerde, “Savaşın sonu yakın, sizi de Suriye’nin geri kalanı gibi yerel mutabakatlara uymaya davet ediyoruz” denmişti.

Birleşmiş Milletler (BM) ise taraflara “İdlib sivillerin kan gölüne dönmemeli” çağrısında bulunuyor.

BM’nin Suriye’deki insani yardım koordinatörü Jan Egeland, “Savaşın İdlib’e ulaşmasına izin verilmemeli. Bu savaş, katliamla değil anlaşmalarla son bulmalı” demişti.

Öte yandan operasyon gündemdeyken BM temsilcisi Egeland, İdlib’te çatışmaların artması halinde Türkiye’den sınırlarını açık tutması konusunda yardım isteyebileceklerini açıklamıştı.

Çatışmaların alevlenmesi halinde İdlib’deki durumun “100 kat daha kötüleşebileceğini” söyleyen Egeland, bu yardım talebinde bulunabileceklerini ifade etmişti.

Türkiye, Rusya ve İran, Astana süreci kapsamında Suriye’de çatışmasızlık bölgeleri mutabakatı imzalamıştı. Bu kapsamda Türkiye’nin İdlib’de kurduğu 12 gözlem noktası bulunuyor.

Bu haber BBC ve DW’den derlenmiştir.