HABER MERKEZİ – Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM), IŞİD’in Irak ve Suriye’de “özellikle Ezidi, Hristiyanlar ve Sünni olmayan Müslümanlara karşı soykırım gerçekleştirdiğini” resmen tanımaları için Avrupa devletlerine çağrı yaptı. Oylamada AKPM üyesi 4 CHP’li ve 2 HDP’li parlamenter karar lehinde oy kullanırken, oylamaya katılan tek AKP’li vekil Suat Önal “çekimser” oy verdi.
IŞİD’in “soykırım ve insanlığa karşı suç” işlediğine dair uluslararası planda alınan kararlara bir yenisi daha eklendi.
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nin (AKPM) Fransa’nın Strasbourg kentinde devam eden genel kurul toplantılarında tartışılan “IŞİD tarafından gerçekleştirilen insanlığa karşı suç ve muhtemel soykırımın yargılanıp cezalandırılması” başlıklı karar tasarısı 4 çekimser oya karşı 67 oyla kabul edildi.
Oylamada AKPM üyesi 4 CHP’li ve 2 HDP’li parlamenter karar lehinde oy kullanırken, oylamaya katılan tek AKP’li vekil Suat Önal “çekimser” oy verdi.
AKP’li vekiller kararda değişliklik yapılması amacıyla oylama öncesi üç değişiklik önergesi sundu. Bu önergelerin ikisinde oylanacak karara IŞİD’in “Sünni Müslümanları da hedef aldığının eklenmesi” istenmekteydi.
Ancak AKP’li üyeler sundukları önergelerin hiçbirini oylama sırasında savunmayınca önergeler de otomatik olarak düşmüş oldu.
UCM’nin rolü
Kararda, üyeleri arasında Türkiye’nin de bulunduğu Avrupa Konseyi devletlerinden, IŞİD’in işlediği suçları “soykırım” olarak resmen tanımaları ve böylelikle IŞİD’lilerin Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından yargılanabilmesinin önünü açmaları isteniyor.
Avusturya, Fransa, İngiltere, Kanada, Avustralya gibi ülkelerde ulusal parlamentoların IŞİD tarafından işlenen suçları “soykırım” olarak tanıdıkları belirtilen kararda, IŞİD’in “Ezidi, Hristiyan ve sünni olmayan Müslüman azınlıklara karşı soykırım işlediğini gösteren inandırıcı kanıtların mevcut olduğu” aktarılıyor.
Ezidi, Hristiyan ve Sünni olmayan Müslümanların dini mekan ve evlerinin sistematik olarak yok edildiğine, bu azınlıkların kimi zaman “canlı kalkan” olarak kullanıldığına işaret ediliyor.
IŞİD’i kim yargılayacak?
Karar, bir Avrupa parlamenter platformunda IŞİD tarafından işlenen suçların hangi hukuksal mekanizmalar çerçevesinde yargılanabileceğinin ilk defa somut olarak sorgulanması açısından önem taşımakta.
AKPM’nin kararında, ya UCM savcılığı tarafından sadece UCM Roma Tüzüğü’ne taraf ülkelerin IŞİD üyesi vatandaşları hakkında soruşturma başlatılması ya da BM Güvenlik Konseyi tarafından “özel mahkemeler” kurulmasını öneriyor.
Bir diğer seçenek olarak da ulusal mahkemeler bünyesinde, ulusal ve uluslararası yargıçların birlikte görev yapacağı özel yargı mekanizmaları yaratılabileceği önerisinde bulunuluyor.
