İBB Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökce’nin kira artışlarına ilişkin yaptığı analize göre, 2019-2023 döneminde 30 büyükşehirde kira bedelinde ortalama artış oranı yüzde 697; büyükşehirde ortalama kira bedeli ise asgari ücretin yüzde 79’unu aşmış.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökce, kira artış oranlarını derinlemesine analiz ettiklerini belirterek ortaya çıkan tabloyu Twitter hesabından paylaştı.
2019-2023 döneminde konut kiralarındaki yükselişe dikkat çeken Gökce, kira artış oranının yüzde 583 olduğunu belirtti.
Söz konusu analize göre durum, 30 büyükşehirde daha da vahim durumda: “30 büyükşehirde kira bedelinde ortalama artış oranı yüzde 697.”
‘Kira artış oranı yüzde 583’
Buğra Gökce, analizinde şunları kaydetti:
Kira artış oranlarını derinlemesine analiz ettik. Nisan 2019 – Nisan 2023 döneminde konut kiralarındaki değişim çarpıcı bir tablo ortaya koyuyor. Nisan 2019’da 81 ilde ortalama kira bedeli aylık 728 lirayken, bugün 5058 liraya çıkmış durumda. Artış oranı yüzde 583. Önemli bir gösterge: Tüm Türkiye’de 2019 yılı Nisan ayında kira bedeli ortalama ücretin sadece yüzde 27’si kadarken, bugün yüzde 45’e ulaşmış. Muğla’da kira bedeli ortalama ücretin yüzde 187’si, Antalya’da yüzde 120’si, İstanbul’da yüzde 117’si kadar.
‘İstanbul’da ortalama kira bedeli asgari ücretin 1.5 katı’
Büyükşehirlerde manzara Türkiye ortalamasından çok daha farklı. Nisan 2019-2023 döneminde 30 büyükşehirde kira bedelinde ortalama artış oranı yüzde 697. Antalya’da artış yüzde 1.109, Mersin’de yüzde 963, Muğla’da yüzde 935, Ankara’da yüzde 833, İstanbul’da yüzde 713. Örneğin Antalya ve İstanbul’da ortalama kira bedeli asgari ücretin 1,5 katı. Muğla’da kira bedeli asgari ücretin 2,5 katına çıkmış. 30 büyükşehirde ortalama kira bedeli asgari ücretin yüzde 79’unu aşmış bir halde.
Sığınmacıların yoğun yaşadığı ilk 10 ilde ise kira bedelindeki artış Türkiye ortalamasının üstünde. Kira bedelleri yüzde 702 zamlanmış. Bu illerde kira bedelinin asgari ücrete oranı 2019’da yüzde 46 iken bugün yüzde 86’ya çıkmış. Yani asgari ücret kira bedeli karşısında erimiş.
‘Yeni işe başlayan gençlerin konut kiralama şansı yok’
Yaşanılan konut krizi düşünüldüğünden daha derin. Özellikle Türkiye nüfusunun yüzde 75’inin yaşadığı 30 büyükşehirde çalışanların, ücretlilerin gelirlerinin önemli bir kısmı konut kirasına gidiyor. Yeni işe başlayan gençlerin maaşlarıyla neredeyse konut kiralama şansı yok. Büyükşehirlerde görev yapan memurların, kamu görevlilerinin de maaşlarından konut kirası çıktıktan sonra gıda, ulaşım, giyinme ve temel ihtiyaçlar için sadece çok küçük bir kaynak kalıyor. Tasarruf edebilmeleri ise maddeten mümkün değil. Türkiye önümüzdeki yıllarda konut krizini çözmek için çok ciddi, devrim sayılabilecek adımlar atmazsa bu kriz derinleşecek ve Cumhuriyet tarihimizin en vahim barınma krizi ile karşı karşıya kalacağız. Bu acı tabloyu hepinizin dikkatine sunarım.
Kira artış oranlarını derinlemesine analiz ettik.
Nisan 2019 – Nisan 2023 döneminde konut kiralarındaki değişim çarpıcı bir tablo ortaya koyuyor.
Nisan 2019'da 81 ilde ortalama kira bedeli aylık 728 lirayken, bugün 5058 liraya çıkmış durumda.
Artış oranı yüzde 583. pic.twitter.com/hCJ8CJexYG
— Dr. Buğra Gökce (@gokcebugra) May 23, 2023
