Ana SayfaYazarlarElend AydınBobby’nin şarkısına karışmak – Elend Aydın

Bobby’nin şarkısına karışmak – Elend Aydın

HABER MERKEZİ – Elend Aydın, Denis O’Hearn’ün kaleme aldığı, uzun bir açlık grevinde hayatını kaybeden Bobby Sands’in hayatını ve mücadelesini anlatan “Yarım Kalmış Bir Şarkı” isimli kitap üzerine yazdı: “Bobby ile birlikte doyasıya ve ölesiye Yaban Kazları, tarla kuşları, yalnız kayıkçı ve yılmaz direnişçi olduğumuz kitap, Yarım Kalmış Bir Şarkı; çoktan hazır olduğumuzu görerek ‘şarkıya’ katar bizi, melodi oluruz.”


Elend Aydın


14 Ekim 1976, 5 Mayıs 1981. Bu iki tarih hiç kimse için bir şey ifade etmiyor gibi görünse de aslında çok özel bir zaman kesitine ait. İlginç olan, tez elden yazmak istediğim için bugünün de 14 Ekim olması…* Ve tıpkı Bobby Sand ve arkadaşlarının esir düştüğü o soğuk ve yağmurlu İrlanda günü gibi hava bugün de soğuk ve yağmurlu… Yukarıdaki Ekimli ve Mayıslı tarihin anlamı; Bobby’nin esareti, İngiliz sömürgeciliğinin vahşi sembollerinden Demir Lady’nin faşizan dayatmaları ve onun şahsında İRA militanlarının efsanevi direnişidir. Nazizmi hatırlatan vahşet uygulamalarıyla siyasi tutsakların statüsünü yok sayarak kimilerine halen de “çok parlak bir buluş” gibi gelen tek tip elbise dayatma politikasına karşı devrimci tutsakların ölümüne direnişi, diz çökmemesi ve hemen hemen bir yıl sonra Amed zindan direnişine (1982 Newrozunda başlar, Eylül’e kadar sürer Ölüm Orucu’yla) bayrağı devretmiş olmasıdır. (Ne yazık ki yazarın bundan haberi yok ama İrlanda’nın bunu bildiğinden eminim).

Hatırlatmama gerek var mı? İskoçya gibi İrlanda da bizim ülkelerden biri, İskoçyalı olduğumuz gibi, İrlandalıyız da. Zulmün aç bırakan politikalarıyla ekmek peşinde sıkça göç etmek zorunda kaldığımız için ‘Yaban Kazları’dır bir adımız da. Biz İrlandalı Yaban Kazları halen ve her zaman her türden tek tipleştirmeye, boyun eğdirmeye karşı kayalıklarımız gibi dimdik dikiliriz. Nitekim şu söz, yıllarca, tek tip kıyafeti reddedecek olan “Blanket Mans” (“Battaniye Adamlar”. Omuzlarındaki battaniye ile direnmişlerdir) yoldaşlardan birine aittir: “Söyleyin onlara o tek tip paçavraları sırtıma çivileyerek geçirebilirler”.

Bahar kapıda, tarlakuşunu bekliyorum. H5’teyken tarlakuşunun ötüşünü dinler, Şubat’ta gelen ispinozları seyrederdim. Şimdi sahiden ölüm döşeğindeyken karakargaları bile dinliyorum. Birkaç saat içinde şu ömürde 27 koca yılı devirmiş olacağım. Mantıksız belki ama yine de mutlu bir doğum günü olacak, herhalde ruhum özgür olduğu için. Gösterecek başka bir sebebim de yok.

Sadece 25 gün sonra ölüm orucunda can verecek olan lirik, romantik devrimci, eşsiz müzisyen ve masal anlatıcısı, İrlandacayı yasak ve yok olmanın cenderesinden kurtarmayı o zor koşullarda dahi başaran Bobby Sands böyle yazmış, 8 Mart 1981 tarihli günlüğüne. İyi bir hatip olduğu kadar, vücudunda sakladığı kalem parçasıyla şiirler de yazmış peçetelere:

Uykulu gölün ortasında

yalnız bir kayıkçı yaşar

etrafında eğri tepeler

hülyalı geçitler ve vadiler

Ah yalnız kayıkçı, kuşlar işte burada

bak sabahın gölgesi düşüyor yere

Ah dostlarım, ya sizler

hücremin yalnız duvarlarında solan gölgeler

Yaban Kazları’yla şimdi nerelere göçüyor, nerelerde direnmeyi sürdürüyoruz ‘bilinmez’ ama İrlanda demek olan, Bobby’nin, “İrlandalı mısın? Ah. Bobby Sands!” cümlesin dünyanın heryerinde ebedi bir uçurtmaya dönüştüğünün hakikati, ışıldamaya devam ediyor.

Upuzun iki ay süren direnişteyken parlamenter de seçilir Bobby ama esamesinin ancak leş kargalarından okunabildiği Demir Lady, “Suçlu suçludur, ölmek istiyorsa ölsün!” der. Zaten Bobby çoktan bunun farkındaymış gibi, “Açık ve dobra olmak gerekirse, isterseniz bana duygusuz diyebilirsiniz, açlık grevcileri ölecek, bu bir gerçek. Kimin ilk önce öldüğünün gerçekten bir önemi var mı?” diye yazar 5 Mayıs’ın çiçeklerle dolu bir gününde yıldızlara karışmadan çok önce.

Bobby ile birlikte doyasıya ve ölesiye Yaban Kazları, tarla kuşları, yalnız kayıkçı ve yılmaz direnişçi olduğumuz kitap, Yarım Kalmış Bir Şarkı; çoktan hazır olduğumuzu görerek “şarkıya” katar bizi, melodi oluruz. Son söz Bobby’den tabi ki:

Kiraz ağaçları, onları bir daha asla göremeyeceğini bildiğin zaman açarlar.


* Yazarın 14 Ekim’de kaleme aldığı yazısı elimize geç ulaştığından bugün yayımlayabildik. Yazıdaki tarih göndermesindeki çelişki bundan kaynaklı.

Kitabın künyesi

Yarım Kalmış Bir Şarkı (Bobby Sands, IRA ve Açlık Grevi)

Denis O’Hearn

Çeviri: Deniz Gedizlioğlu

Yordam Kitap

İstanbul, 2014

Previous post
Gerekçe Gülmen ve Özakça’ya destek eylemleri: Ankara'da yasaklar 3 ay uzatıldı
Next post
Ensesti anlatan kitap 'cinsel içerikli' denilerek cezaevine alınmadı