Cenazenin PTT’yle gönderilmesi: Ne oldu, kim ne dedi?

HABER MERKEZİ – Dersim’de 2017 yılında yaşanan bir çatışmada yaşamını yitiren Agit İpek’in cenazesinin, ailesine 3 yıl sonra PTT ile gönderilmesine başta HDP’li vekiller olmak üzere çok sayıda siyasetçi tepki gösterdi, birçok milletvekili de yaşananları Meclis gündemine taşıdı. Oğlunun kemikleri posta yoluyla gönderilen anne Halise Aksoy ise yaşadıklarını anlattı. Mezopotamya Ajansı’ndan Ayşe Sürme ve Fahrettin Kılıç’ın kamuoyunun gündemine taşıdığı olay ve sonrasında yaşananları derledik.

Ne oldu?

Dersim’de 2017 yılında yaşanan bir çatışmada yaşamını yitiren PKK’li Agit İpek’in cenazesi ailesine üç yıl sonra, posta yoluyla gönderildi.

Bunun öncesinde tüm girişimlerine rağmen cenaze aileye teslim edilmemişti. Yıllarca cenazenin olmadığı söylenen aileye Mayıs 2019’da bulunduğu bilgisi verilmişti.

Bunun üzerine İpek ailesi Dersim’e giderek DNA testi için kan örneği verdi. Yapılan test sonucunda cenazenin İpek’e ait olduğu tespit edildi.

Gelişmelerin ardından Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı bu yılın Mart ayında İstanbul Adli Tıp Kurumu’ndan kendilerine gönderilen cenazeyi PTT’ye verdi ve İpek ailesinin ikamet ettiği Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderdi.

2 Mart’ta Dersim’de PTT’ye verilen cenaze, dün Bağlar ilçesi 5 Nisan Mahallesi’nde oturan İpek ailesine, Diyarbakır Adliyesi’ne çağrılarak teslim edildi.

İpek ailesi, çocuklarının cenazesini Mardin’in Artuklu ilçesine bağlı Elmabahçe Mahallesi’ne götürerek abluka altında toprağa verdi.

Annesi yaşadıklarını anlattı

Oğlunun cenazesinin PTT’yle gönderilmesini “vahşet” olarak nitelendiren anne Halise Aksoy, yaşanan süreci şu sözlerle anlattı:

“İstanbul’da olduğum bir zamanda Diyarbakır Adliyesi arayıp ellerinde bir dosya olduğunu, gelip almam gerektiğini söylendi. Oğlumla mı ilgili olduğunu sorunca gizli olduğunu söylediler. Aradan 10 gün geçti, bu sefer Tunceli Adliyesi beni arayıp dosyanın kendilerinde olduğunu söylediler. Ben tekrar ‘Diyarbakır’a gönderin’ dedim.

“Emniyetten aldığım kağıtta emanet yazıyordu. Diyarbakır Adliyesi’ne gittiğimde ’emanet nedir’ diye sorunca ‘Kemikleriniz gelmiş, kutunun içinde’ dediler. Baktım paketim orada, Agitim PTT yazılı paketin içinde. Kemiklerimi aldım evime geldim.”

“Düşünsenize çocuğunuzun kemikleri kargo ile elinize ulaşıyor” diye sözlerini sürdüren Aksoy, “Agit’in kemiklerinin ellerinde olduğunu düşünüyordum. Bu yüzden bu kadar beni gezdirip uğraştırdıklarını tahmin ediyordum. Fakat bu kadar büyük bir vahşeti tahmin etmiyorduk” dedi ve ekledi:

“Bir gün çıkıp ‘Çocuğunuzun kemiklerini bulduk gelin alın’ diyecekler diye düşünüyorduk. Fakat bilmiyorduk ki PTT’nin etiketini oğlumun cenazesinin üzerine yapıştırıp göndereceklerini. Bu hiçbir dine, Müslümanlığa sığmaz.”

Defin işlemlerinde baskıya maruz kaldıklarını da vurgulayan anne Aksoy, şöyle devam etti:

“Zorluklar içinde büyüttüğümüz çocuklarımızı bir eşya parçasıymış gibi elimize kargo ile veriliyor. Cenazemizi gömmek istediğimizde bile sadece birkaç kişiye izin verildi. Daha biz gitmeden kuşatılmıştı mezarlık. Ziyaret etmek isteyen köylüler geri çevriliyordu. İmamın gelmesine dahi izin vermediler.”

Siyasetçilerin tepkileri

Yaşananlara karşı tepkisini sosyal medyadan dile getiren aralarında HDP milletvekillerinin de olduğu siyasetçiler, şunları kaydetti:

• DTK Eşbaşkanı Leyla Güven: ‘Kargonuz var gelin alın deniliyor’ Xalise anneye. Canından bir parça, bin bir emekle büyüttüğü gül kokulu oğlunun paketlenmiş cenazesini veriyorlar. Buna rağmen anne ‘halkımızın başı sağ olsun’ diyor. Tarih şahidimizdir ki sana bu acıyı yaşatanlar, acıların en büyüğünü yaşayacaktır.
• DBP Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz: Kürt halkına düşmanlıkta sınır tanımayan zihniyetiniz, bütün insanlık onurunu ayaklar altına almıştır. Ama biz halkımızın yanında olmaya devam edeceğiz.
• HDP Mersin Milletvekili Fatma Kurtalan: Bir anneye kargo ile evlat cenazesi gönderenlerin iktidarı bin kere yerin dibine batsın. Kürde, insanlığa olan düşmanlıklarına binlerce defa lanet olsun.
• HDP Batman Milletvekili Feleknas Uca: Ne kadar ahlaksız ve vicdansız olabildiğinizi herkese tekrar gösterdiniz.
• HDP Van Milletvekili Tayip Temel: İnsanlık tarihi boyunca böyle bir alçaklık, böyle bir düşmanlık görmedi. Alçaklığın tarihini yazıyorsunuz.
• HDP Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş: İnsanlıktan çıkmanın bir adımı daha. Dünyanın hiçbir yerinde, savaş halinde bile böyle insanlık dışı bir muameleyi yeryüzü görmedi. Bir anneye evladının cenazesini kargo ile göndermek hangi dine, hangi vicdana, hangi hukuka sığar.
• HDP Muş Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit: Bir annenin cenazesini postayla ona göndermeyi insanlık dilinde tanımlayacak bir cümle yok. Bu davranışı hangi din, hangi vicdan, hangi ahlak kabul edebilir. İnsanlık hiç bu kadar alçalmadı.
• HDP Diyarbakır Milletvekili Dersim Dağ: Bir anneye evladının bedenini posta kutusunda teslim edecek kadar alçaksınız! Kürt düşmanı politikalarınız sonunuzu getirecek.
• HDP Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel: İnsanlıktan nasibinizi zerre kadar almamışsınız. Utanın diyeceğiz ama utanacak bir yüzünüz olsaydı bu ahlaksızlığı yapmazdınız.
• HDP Diyarbakır Milletvekili Remziye Tosun: Söylenecek söz bulamıyorum… Bu tablo ne vicdana ne de insanlığa sığar… Hitler faşizminin alçaklığı bile bu tablonun karşısında masum kalır.
• HDP Urfa Milletvekili Ayşe Sürücü: AKP İktidarı Kürtlerden, Kürt olarak ölmüş olmanın hesabını soruyor. Bir anneye PTT yoluyla kargo paketi ile evladının cenazesini gönderiyor. İnsanlıktan çıkmışsınız.

Cenazenin PTT ile gönderilmesi Meclis gündeminde

HDP milletvekilleri Agit İpek’in cenazesinin ailesine 3 yıl sonra PTT ile gönderilmesini Meclis gündemine taşıdı.

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’ün yanıtlaması istemiyle Meclis’e sunulan soru önergesinde, şu soruların cevabı istendi:

• Agit İpek’in cenazesinin PTT ile gönderilmesi ile işlenen insanlık suçunu nasıl açıklıyorsunuz?
• Agit İpek’in cenazesi neden PTT ile gönderilmiştir? Bu insanlık dışı uygulama cenazeye saygısızlık değil midir?
• Agit İpek’in cenazesi kaç kez PTT kargosuna verilmiştir? İnsanlık onuru kaç kez ayaklar altına alınmıştır?
• Cenazenin PTT ile gönderilmesi kararı kim veya kimler tarafından verilmiştir? Bu kararı verenler ve bu insanlık suçunu işleyenler hakkında yasal bir yaptırım uygulanacak mıdır?
• Bir anneye oğlunun cenazesini kargoyla gönderebilecek kadar düşmanlaşan bu politikalardan utanç duymuyor musunuz?
• Cenazenin dini vecibelerinin dahi yerine getirilmesine neden müsaade edilmemiştir?
• Defin işlemlerinin yapılmasına müsaade edilmemesi ile acılı aileye bir acı daha yaşatmak insanlık mıdır? Bu engellemeler aynı zamanda ölüye saygısızlık değil midir?

Meclis’e soru önergesi veren isimler şöyle: HDP milletvekilleri Pero Dundar, Ebru Günay, Dersim Dağ, Remziye Tosun, Hişyar Özsoy ile DBP Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz.

AKP’den “usule uygun” savunması

Diğer yandan HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş’ın, İpek’in cenazesinin ailesine PTT ile gönderilmesine ilişkin Meclis Genel Kurulu’nda yaptığı açıklamalara AKP’den yanıt geldi.

AKP Grup Başkanvekili Cahit Özkan, Genel Kurul’da söz alarak, yapılanları “usule uygun” diye savundu.

Özkan, “Cenazenin kargoyla iade edilmesi meselesi bir adli vaka olarak önümüzdedir. Yer gösteren teröristin ifadesi üzerine ilgili kişinin annesinden DNA örneği alınarak İstanbul Adli Tıp Kurumu’na incelemeye gönderilmiştir. Bir ceset ortada yoktur, birkaç kemik parçası vardır” ifadelerini kullandı.

AKP’li Özkan’ın açıklamalarına sert tepki gösteren Danış Beştaş ise “Ceset ya da kemiği neye göre ayırıyorsunuz. Ortada bir DNA testi var mı, var. Bu cesedi kim parçaladı, niye kemiğe dönüştü tartışmak bile istemiyorum. İktidarın ne vicdanı ne etik değeri ne insanlığı kalmıştır. Bu bir insanlık suçudur, bunun hesabını Lahey’de vereceksiniz. Bu annelere hesap vereceksiniz” diye tepki gösterdi.

İslam’dan İpek’in annesine: Özür diliyorum

Meclis Genel Kurulu’nda konuşan Bağımsız Milletvekili Cihangir İslam, İpek’in cenazesinin Sağlık Bakanlığı’nın denetiminde gönderilmesi gerektiğini belirterek, “Sizler cenazeye saygı duyan insanlarsınız. Artık ölen bir insanın bu ülkede mahkemelerle, Anayasa Mahkemesi’yle, İnsan Hakları Mahkemesi’yle, bu dünyadaki bütün hukuk sistemleriyle bağlantısı kesilmiştir” dedi ve ekledi:

“O insan hakkındaki davalarda düşmüştür. Artık o en yüce mahkemeye havale edilmiştir. Ben bu anneden, bir insan, bir hekim ve bir vekil olarak özür diliyorum.”

İHD ve Diyarbakır Barosu’ndan soruşturma talebi

İHD Diyarbakır Şubesi de Agit İpek’in cenazesinin PTT aracılığıyla gönderilmesi üzerine yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamanın bir bölümü şöyle:

“İpek’in cenazesinin kargo aracılığıyla aileye teslim edilmesi, insancıl hukuk normları, toplumsal, kültürel ve inançsal değerler gereği asla kabul edilemezdir. Bu durum ölüye, hatırasına, cenazeye saygıyı ve gömülme hakkını ortadan kaldırmıştır. Cenazeye yönelik yapılan bu muameleler işkence ve kötü muamele suçunu oluşturmaktadır.

“Uluslararası ve ulusal hukuk bu gibi durumlarda cenazenin teslim alınmasına dönük, kişinin hatırına saygı ve gömülme hakkını gözeten bir yöntemin nasıl olmasını gerektiğini ayrıntılı bir şekilde vermektedir.

“Hukuksal normların yanı sıra toplumsal değerlerin, dinlerin ve inançların binlerce yıldır öğrettiği üzere; ölümün, cenazenin ve gömülme hakkının tüm insanlığın dokunulmaz değerleri olduğu kuşkusuz bir realitedir.

“İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesi olarak, insancıl hukuk ve değerler bakımından ağır ihlal olan eylemin ivedilikle soruşturulması ile ilgili kişi ve kurumlar hakkında işlem başlatılmasını talep ediyoruz.

“Tüm hukuki süreç boyunca konunun takipçisi olacağımızı kamuoyuna saygı ile bildiririz.”

Diyarbakır Barosu da “Hukukun üstünlüğü, demokrasinin korunması ve gelişimi için vermiş olduğumuz mücadele doğrultusunda meydana gelen bu gayri insani olayı kınıyor, sebep olanlar hakkında gerekli adli ve idari işlemlerin başlatılmasını talep ediyoruz” dedi.