Diyarbakır Newrozu yüz binlerin katılımıyla kutlandı. Newroz ateşinin yakılmasıyla coşkunun arttığı alana seslenen Ahmet Türk “Bu dönem özgürleşme günü olacaktır” derken, Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü Çiğdem Kılıçgün Uçar ise alanı işaret ederek Newroz’un ‘çözüm iradesi’ olduğunu belirtti. Kürt partileri de ulusal birlik mesajı verdi. HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, 14 Mayıs seçimlerine işaret ettiği konuşmasında “Newroz’a merhaba, AKP-MHP iktidarına elveda. Hep birlikte onları göndereceğiz” dedi.
Diyarbakır’da her yıl olduğu gibi bu yıl da Newroz kutlaması Newroz Parkı’nda yapıldı.
“Her der Newroz, her dem Azadî” pankartı, bayrak ve flamalar asılan alana girişler sabahın erken saatlerinde başladı.
Alana, biri protokol kapısı olmak üzere 5 kapıdan giriş yapıldı. Gazeteciler, 3 ayrı arama noktasından geçtikten sonra Newroz alanına alındı.
Kutlamanın yapıldığı Newroz Parkı, dün sabah saatlerinde polisler tarafından kontrol noktaları kurmak için bariyerlerle çevrilmişti.
Depremde yaşamını yitirenler anıldı
Newroz meydanında bulunan ve siyahlara bürünen dev sahneye, Maraş merkezli depremlerde yaşamını yitirenler için “Bila serê gelê me sax be” (Halkımızın başı sağolsun) şeklinde Kürtçe başsağlığı mesajı yazıldı.
Kemal Kurkut ve Mahsa Amini posterleri
Newroz meydanına, İran’da rejim güçleri tarafından öldürülen Jina Mahsa Amini’nin “Bi tayê porê Jîna Emînî, em ê tekoşîna jinê bilintir bikin” yazılı posteri ile 2017 Diyarbakır Newrozu’nda polis tarafından katledilen Kemal Kurkut’un “Kemal Kurkut ölümsüzdür” yazılı posteri asıldı.
Meydana, posterlerin yanı sıra “Şîna me sedema tekoşîna me ye” (Yasımız mücadelemizin gerekçesidir), “Newroz cejna azadiyê ye” (Newroz özgürlüğün bayramıdır), “Gençlik Newroz’un sönmeyen ateşidir” ve “Rihê 8’ê Adarê diherike qada Newrozê” (8 Mart ruhuyla Newroz meydanlarına) yazılı pankartlar asıldı.
Karacadağ eteklerinden ise gençler, her sene olduğu gibi Newroz meydanına atlarıyla giriş yaptı.
Kortejler halinde alana giriş
HDP Gençlik Meclisi ve Demokratik Öğrenci Meclisleri (DÖM), “Bı rihê nûjen Kawa, Bi rihê, Kemal Kurkut, ciwanên azad dimeşin” yazılı pankartla Newroz alanına yürüdü.
Ses sistemine müdahale
Sahneye yüzlerce polis konuşlandırıldı, ses mikseri bariyerlerle kapatıldı. Kafese dönüştürülen ses mikserinde bekletilen polisler, meydandan her slogan yükseldiğinde tonmaystere müdahale etti.
Newroz sahnesiyle meydan arasına çift sıra bariyer dizen Diyarbakır Emniyeti, bariyerlerin arasına da 5 metre yüksekliğinde tel ördü. Tellerin önüne ise çok sayıda çevik kuvvet polisi yerleştirildi.
Gençlerden protesto
Pankartlarıyla tellere çıkan gençler, sloganlarla Diyarbakır Emniyeti’ni protesto etti. Gençlere müdahale etmeye çalışan polis, 5 metre yükseklikte olan gençlere ulaşamadı.
Geçtiğimiz yıl da Newroz meydanında müdahalede bulunan Diyarbakır Emniyeti, sahneyi çift sıra bariyer ve 3 metre yüksekliğinde tel örgütlerle kuşatmıştı. Ancak gençler, bariyer ve telleri yıkarak, sahneye ulaşmayı başarmıştı.
Newroz programı, demokrasi mücadelesinde yaşamını yitirenler ve depremde hayatını kaybedenler anısına bir dakika saygı duruşu ile başladı.
Irkçı saldırılara maruz kalan Amedspor atkıları ve posterleriyle meydanda dikkat çeken gençler, ırkçı saldırılara uğrayan Amedspor’a destek ve dayanışma mesajı verdi.
Newroz ateşi yakıldı
Diyarbakır’da, 2 bin 635’inci Newroz ateşi yakıldı. Newroz ateşinin yakıldığı esnada sloganlar atıldı.
Türk: Bu faşizmi yıkmakta kararlıyız
Newroz meydanını dolduran halka seslenen Kürt siyasetçi Ahmet Türk, uzun süre alkışlandı.
“Newroza Amedê pîroz be” dedi. Türk’ün konuşmasında öne çıkan başlıklar şöyle:
Bugünü değişimin, dönüşümün yaşandığı bir dönemdeyiz. Faşizmi yıkmak için mücadeleyi esas alan bir dönemdeyiz. Kahrolsun faşizm diyoruz. Faşizme karşı halkların mücadelesini büyüteceğiz. Önümüzdeki seçimlerde bu faşizmi yıkmak, Demokratik Cumhuriyeti gerçekleştirmek için sizlerle birlikte mücadelede kararlıyız. Bizim amacımız, Kürt halkı üzerindeki baskıya karşı direnmektir. Kürt halkına düşmanlık eden sadece Bakurê Kurdistan’da değil, Başur’da, Rojava’da Kürt halkının geleceğini yok etmek isteyen anlayışa karşı mücadelenin günüdür. Bu seçim Demokratik Cumhuriyeti inşa etmek için Newrozla birlikte faşizmi yıkmak için çabalarımızı büyütmek zorundayız.
‘Bu dönem özgürleşme günü olacaktır’
Kürt halkına sesleniyorum. Faşizme karşı mücadele ediyoruz. Bugün Kürt halkına düşmanlık eden bu iktidara karşı eğer hala sessiz kalıyorsanız, bu büyük bir ahlaksızlık olur. Yeni bir sistemin inşası için yeni bir dönem var. Bu iktidarın yarattığı kaosu ortadan kaldırmak için mücadeleyi büyütmek gerekiyor. Bu Newroz, bu dönem, Sayın Öcalan’ın özgürleşme dönemidir. Bunun için mücadele etmek zorundayız. Eş Genel Başkanlarımız Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ, Gültan Kışanak, bu iktidarın Kürt düşmanlığından dolayı bugün zindanlarda. Biz bunlara karşı birliğimizi güçlü hale getiremezsek, eğer bunun hesabını sormazsak, yazıklar olsun bize. Demokratik Cumhuriyetin inşası için bugün Kürt halkı önemli bir mücadele yürütüyor. 24 yıldır zindan esaretine son vermeliyiz. Bu dönem özgürleşme günü olacaktır. Kürt halkının kendi kaderini belirleme dönemi olacaktır.
Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü Çiğdem Kılıçgün Uçar ise konuşmasında da şu detaylar öne çıktı:
Bugün sürgünde olan yoldaşlarımız, dünyanın dört bir yanından insanlar Amed Newrozunu izliyor. Herkesin kalbi burada. Dünyanın dört bir yanında insanların yüreği Amed’te atıyor.
Bu halk iktidarın faturasını çoktan kesti. Gidecekler biz göndereceğiz. Yaşadığımız deprem sadece bir doğal afet değildi. Deprem öncesinde tedbir almayan, yaşananlara göz yumanlar, vergileri yandaşlara peşkeş çeken, dayanışmamıza kayyım atayan bu iktidar suçlu. Onlar adına hesabı biz birlikte soracağız. Devletin bütün yasaklarına afet bölgesine giden, hayat kurtaran, yeni bir yaşamın mümkün olduğunu gösteren toplumsal bir dayanışma var. Bu yeni dönemde bizim rehberimiz. 14 Mayıs bütün bunlar karşısında AKP siyasetinin son bulduğu, Üçüncü Yol siyasetinin yolu olacak. Yeşil Sol Parti bunun sözünü ve mücadelesini veriyor.
‘Newroz bir çözüm iradesidir’
Newroz aslında bir çözüm iradesidir. Tam da Diyarbakır’da tam da bu Newroz alanında tam da bu sahnede 2013 yılında Sayın Öcalan’ın Kürt sorunu karşısında yazmış olduğu çözüm deklarasyonunu burada hep birlikte dinledik. O zaman da bu saha Kürt sorunun çözümü konusunda sorumluluk alacağını bu sorunun çözülebileceğini tüm Türkiye toplumuna, Kürt sorunu konusunda sorumluluk almayan devlet, iktidar aklına bir cevap verdi. Bugün bu çözüm halen gerekli, bugün bu deklarasyon halen geçerli. Bugün gördüğümüz Amed Newroz’u hem savaş karşısında hem derinleştirilen tecrit karşısında bu çözümün nihai bir sona ulaşacağının teyidini veriyor. Sorumluluğunu alıyor. 2023 yılı demokratik bir Türkiye’nin savaşsız bir Türkiye’nin, tecridin olmadığı bir Türkiye’nin yılı olsun.
Rap grubu Kejoo, Reqso ve Roni Artin sahne aldı
Konuşmaların ardından Rap grubu Kejoo, Reqso ve Roni Artin sahne aldı. Şarkılarını depremde yaşamını yitirenlere atfeden rap grubunun seslendirdiği şarkılar, Newroz meydanında coşkuyu yükseltti.
Kürdistani İttifak Çalışması’nda yer alan partiler temsilcileri de sahne alarak, ulusal birlik mesajı verdi.
Mızraklı: Newroz ateşleri yüreklerimizde daim, yolumuz açık ve aydınlık olsun
Diyarbakır’ın tutuklu eski Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Selçuk Mızraklı, gönderdiği mesajında dayanışma, örgütlülük ve birlik vurgusunda bulunarak, “Mutlaka kazanacağız” dedi.
Mızraklı’nın Edirne F Tipi Cezaevi’nden Diyarbakır Newrozu’na gönderdiği mesaj şöyle:
Amede Gûlistan Merhaba, acıyı, yıkımı, direnişi, sevdayı ve zaferi aynı yüreğe aynı bilince sığdıran cesur yürekler merhaba. Bir yanımızda ağıtlar, tamamlanmamış yaslar bir yanımızda güven, umut, kararlılık ama önümüzde aşılması gereken zorlu patikalar var. Bütün bunları taşıyacak ve aşacak olan dayanışmamız, örgütlülüğümüz ve birliğimiz olacak.
Yüzyılın alacaklısı, mazlumu ve mücadelecisi olan bizler direnişle, onurla, alnı açık olarak bugünlere geldik. Yarınları özgürlük, eşitlik, demokrasi, adalet ve barışın coğrafyası, ülkesi ve dünyası yapabilecek düşünce ve inanca sahibiz.
Bizler acıları emecek, taş üstüne taş koyacak, sofraya lokma, ayağa çorap olacak ama en fazla kadın, erkek, genç, yaşlı yarınlarımızın iradesi ve sahibi olacağız. Kawa’nın evlatları ülkeye özgürlük ve onurlu barışı müjdeleyeceksiniz. Newroz ateşleri yüreklerimizde daim, yolumuz açık ve aydınlık olsun.
Mutlaka kazanacağız! Serkeftin!
‘Bu zihniyetin sonu geldi’
Diyarbakır Newrozu’nda sahne alan Grup İsyan Ateşi, şarkılarını depremlerde yaşamını yitirenler için söyledi.
Ardından sahneye çıkan DTK Eş Başkanı Berdan Öztürk, 14 Mayıs seçimlerine işaret ederek, “14 Mayıs seçimleri büyük önem taşıyor, tarihi bir seçim geliyor. Bu faşist ve çürümüş sisteme seçimlerde hesap soracağız. O günler geçti. Bu da sözümüz olsun, bu zihniyetin sonu geldi” diye konuştu.
Sancar: Newroz’a merhaba, AKP-MHP iktidarına elveda
Newroz meydanını dolduran yüz binlere seslenen HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, “Direngen halkımız, hepinizi yürekten selamlıyorum” diyerek başladığı konuşmasında “Bu Newroz’u büyük depremin yarattığı felaketin gölgesinde karşılıyoruz. Acımız büyük, yasımız var, ama öfkemiz de var” ifadelerini kullandı.
Maraş merkezli depremlerin ardından yaşananlara dikkat çeken ve 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlere dair mesajlar veren Sancar, sözlerini özetle şöyle sürdürdü:
Biz bu öfkeyi mücadeleye, mücadeleyi de yeni yaşamı inşa etme iradesine çevireceğiz. Bu büyük depremin büyük felakete dönüşmesinin sorumlusu AKP-MHP iktidarıdır. Bu iktidar talan politikalarıyla, rant ekonomisiyle, yandaşlara peşkeş çektiği kaynaklarla ülkeyi yıkıma sürüklemiştir. Depremi de felakete dönüştüren budur. Bu iktidar, bir felaket iktidarıdır. Bu iktidarın adını açık koyalım. Yıkım, kan, talan ve felaket iktidarıdır. Şimdi bu iktidardan kurtulma zamanıdır. Bu Newroz, meydanlardaki bu sesi ve iradeyi en güçlü şekilde yansıtıyor. Evet, bu felaket iktidarını mutlaka göndereceğiz.
Sancar, “Bizler Newroz’a merhaba derken, savaş politikalarına da hayır diyoruz. Sömürüye, talana, yalana hayır diyoruz. Yeni bir ülke, yeni bir yaşam kurmayı savunuyoruz. O nedenle Newroz’a merhaba, AKP-MHP iktidarına da elveda. Hep birlikte göndereceğiz onları” diye ekledi.
Bu meydanlardaki halkın güçlü direnişi ve duruşuyla, kararlı yürüyüşüyle kurduğumuz ittifaklarla yeni yaşamı mutlaka inşa edeceğiz. Emek ve Özgürlük İttifakı, Kurdî partilerle yaptığımız ittifaklar, bütün ülkenin ezilenleri, sömürülenleriyle kurduğumuz ittifaklar, kadınların ve gençlerin öncülüğünde yürüttüğümüz mücadele mutlaka başarıya ulaşacaktır. Bundan hiç şüpheniz olmasın. Bu iktidarı göndereceğiz, bu düzeni mutlaka değiştireceğiz.
14 Mayıs’ta sandıklarda, bu güçlü ittifaklarla yeni bir başlangıcın güçlü sonuçlarını çıkaracağız. Bu sandıklara savaş iktidarını, sömürü ve talan iktidarını gömeceğiz. Buradan değişimin, dönüşümün, barışın, özgürlüğün gücünü ve güvencesini çıkaracağız. Bu ülkede demokratik dönüşüm de büyük barışın da güvencesi bizleriz, sizlersiniz. Sizlerin kararlı duruşu ve yürüyüşüdür. Başaracağız mutlaka başaracağız.
“Yürüdüğümüz yol üçüncü yoldur. Yeni yaşamın yolu üçüncü yoldur. Bu yol demokratik cumhuriyete çıkıyor. Demokratik cumhuriyeti birlikte inşa edeceğiz” diyen Sancar, “Mutlaka başaracağız. Eşit, özgür, barış içinde bir yaşamı mutlaka kuracağız” mesajı verdi.
Mithat Sancar, son olarak şunları söyledi:
Yaşamı yeniden inşa edeceğiz. Bu toprakların bütün dillerinin ortaklığıyla yeni bir dil kuruyoruz. Yeni bir ruh yaratıyoruz. Bu yeni dil ve bu yeni ruh mücadelemizin kaynağıdır. Newroz ateşi gibi yüreğimizi ve yolumuzu aydınlatıyor. Biliyoruz ki, yeni bir dil olmadan, yeni bir dünya ve yeni bir yaşam kurulamaz. O nedenle, yeni dili de yeni yaşamı da kuracağız. Büyük barışı da bu ülkeye mutlaka ama mutlaka getireceğiz.
Sancar’ın konuşmasının ardından siyah elbiselerle sahne alan Koma Aryen, şarkılarını depremzedeler için seslendirdi.
Kemal Kurkut vurulduğu yerde anıldı
Öte yandan, 2017 Diyarbakır Newrozu sırasında polis tarafından öldürülen üniversite öğrencisi Kemal Kurkut, vurulduğu Evrim Alataş Caddesi’nde anıldı.
Kurkut, Newroz kutlamasına katılan Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eş Başkanı Berdan Öztürk, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü Çiğdem Kılıçgün Uçar, Kürt siyasetçi Ahmet Türk ve HDP milletvekilleri tarafından vurulduğu yerde karanfillerle anıldı.
Anmada kısa bir konuşma yapan HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, şunları söyledi:
Newroz yaşam coşkusunun canlandığı gündür ama 2017’den beri, her Newroz’da yüreğimizde acıyla yanan da bir ateş var. Bu ateşin adı: Kemal Kurkut’tur. Kemal Kurkut, gencecik bir insanımız, yaşam coşkusuyla, yeni yaşam coşkusuyla Newroz meydanına gelmişti. Göz göre göre, dünyanın gözü önünde, burada katledildi. Onu bir kez daha sevgi ile rahmet ile anıyoruz. Sadece katledilmekle kalınmadı. Acılan soruşturma ve davaların hepsi bir bir düştü ve beraat kararı verildi. Açıkça işlenen cinayet böylece yargı eliyle, devletin çeşitli organlarının katkısıyla aklandı. Ama o kararlar bizim için geçerli değildir. Kemal kardeşimizi, canımızı katledenleri, yüreklerimizde ve hafızalarımızda ebediyen mahkûm ettik. Kemal kardeşimizi de yaşatmaya söz verdik. Onun yaşam coşkusunu, özgürlük tutkusunu ve yeni başlangıç umudunu canlı tutma sözümüz var. Sevgili Kemal, sana bu sözümüzü tutmak için bütün halklarımız, en çok da gençler, mücadelenin her alanındalar ve bu mücadele mutlaka başarıya ulaşacak. Sen de bu mücadelenin başarısının sembolü olarak yüreklerimizde yaşayacaksın.
Siyasetçiler daha sonra Kurkut’un vurulduğu yere karanfil bıraktı.