HABER MERKEZİ – İnşaat işkolundaki üç sendika “İşçilerin hayatı patronların insafına terk edilemez!” başlıklı ortak açıklamayla Corona virüsü nedeniyle işçilerin risk altında olduğuna dikkat çekerek, şantiyelerin üç hafta kapatılmasını istedi. Sendikalar taleplerini yedi maddede sıraladı.
İnşaat iş kolunda örgütlü Devrimci Yapı, Yol ve İnşaat İşçileri Sendikası (Dev Yapı-İş), İnşaat İşçileri Sendikası (İnşaat-İş) ve İnşaat ve Yapı İşçileri Sendikası (İYİ-SEN) yayınladıkları ortak açıklama ile Corona virüsüne karşı şantiyelerde önlem alınmasını istedi.
“Siyasi iktidar sorumluluğu topluma sadece 14 kuralına uymayı öğütleyerek ‘Evde Kal’ çağrıları ile üzerinden atmaya çalışıyor” diyen sendikalar, milyonlarca insanın fabrika ve şantiyelerde aç kalmamak, kirasını ödeyebilmek için çalışmak zorunda kaldığını belirtti.
İktidarın virüse karşı sorumluluk almaması karşısında salgının hızla yayılacağı vurgulanan açıklamada, inşaat işçilerinin çalışma koşullarına dikkat çekildi: “Büyük bir bölümü evlerinden uzakta şantiyelerde toplu halde çalışıp yemekhanede yemek yemekte ve çalıştığı şantiyede yüzlerce işçiyle birlikte barınmaktadır.”
İnşaatlarda gerekli iş güvenliği önlemleri alınmadığı için her yıl yüzlerce inşaat işçisinin zaten iş cinayetlerine kurban gittiğini belirten sendikalar, “Bu gerçek ortadayken salgına karşı patronların gerekli önemleri almayacağı aşikardır” dedi.
“İnşaat işçilerinin canı patronlar tarafından hiçe sayılmaktadır” denilen açıklamada, önümüzdeki üç haftanın salgın açısından kritik olduğu vurgulanarak, şantiyelerin üç hafta kapatılması istenildi.
Sendikalar, inşaat işçilerinin sağlığının ve haklarının korunması için “acilen” şu 7 talebin yerine getirilmesini talep etti:
- Zorunlu olarak durdurulan ya da “maliyetlerin artması” nedeniyle işten çıkartma kabul edilemez. Yasaların ön gördüğü üzere, salgın vb. durumlar “olağanüstü” sayılması gerekmektedir. Olağanüstü dönemlerde “işten çıkartılma” yasaklanmalıdır.
- Salgın tehdidi nedeniyle, zorunlu olarak kapatılan işletmelerde “ücretsiz izin uygulaması” ya da “izinlerin yıllık izinlerden düşülmesi” hem yasal olarak hem de meşru olarak kabul edilemez. Salgın türü “mücbir sebeplerin” meydana geldiği durumlarda “ücretli izin” uygulaması zorunlu kılınmalıdır.
- Salgın tehdidine karşı alınan tedbirlerden kaynaklı olarak yaşanan daralma sebep gösterilerek işçilerin ücretlerinin ödenmemesi mazur görülemez. Önlem süresi boyunca ücretli izine ayrılan işçilerin ücretleri “zorunlu sebepler” nedeniyle ödenememesi halinde, İşsizlik Fonu ve Ücret Garanti Fonunda biriken fonlar işçilerin ücreti için kullanılmalıdır. İşsizlik sigortası ödeneği alabilmek için son üç yılda 600 gün çalışma koşulu virüsle mücadele döneminde 90 güne indirilmelidir.
- Salgın tehdidi, aynı zamanda bir işçi sağlığı ve iş güvenliği sorunudur. Şantiyelerde iş güvenliğini şantiyede çalışan işçilerin, iş kollunda faaliyet gösteren sendikaların ve sağlık emekçilerin meslek örgütlerinden tarafından oluşturulacak bir komite tarafından denetlenme ve yaptırım yetkisi verilmelidir. Gerekli önlemlerin alınmadığı tespit edilen şantiyelerde çalışma durdurulmalı işçiler ücretli izne çıkarılmalıdır.
- Şantiyelerde salgın tehdidiyle karşı karşıya kalan tüm işçilerin ücretsiz sağlık taraması ve kontrolleri ivedilikle başlamalıdır. Kronik rahatsızlığı olan ve elli yaşın üzerindeki işçilere ücretli izin verilmelidir.İnsanların sağlığı piyasacı anlayışa korunamaz sağlık hizmetleri ücretsiz olarak verilmelidir.
- Corana virüsü salgını süresince işsiz kalanların ve gelir kaybına uğrayanların kira, elektrik, su, doğalgaz ve iletişim gibi temel ihtiyaçlar ücretsiz olarak verilmelidir.
- Temel gıda ve kişisel hijyen malzemeleri yardımı karşılanmalı, gıda ve hijyen ürünlerine yapılan fahiş zamlar geri çekilmeli temel gıda malzemelerinde KDV sıfırlanmalıdır. Kontrolsüz fiyat artışına karşı ihbar ve denetim mekanizması kurulmalıdır.
