HABER MERKEZİ – HDP Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, kadınların seçme ve seçilme hakkı üzerine Parlamento Dergisi’ne yazdığı yazısının sansürlendiğini açıkladı ve metnin aslını paylaştı.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, Türk Parlamenterler Birliği yayın organı Parlamento Dergisi’nin Aralık 2019 sayısı için, kadınların seçme ve seçilme haklarını kazandığı 5 Aralık 1934 tarihinin yıldönümü vesilesiyle yazdığı yazının yayın kurulunca sansürlendiğini duyurdu.
Bazı bölümlerinin sansürleneceğini düşündüğü için yazısının derginin yayın kurulundan geçen halini görmek istediğini ancak son halinin kendisiyle paylaşılmadığını aktaran Kerestecioğlu, hakeza HDP’li seçilmişlerin karşılaştığı hukuksuzlukları konu ettiği bölümlerin baskıda tümüyle çıkarıldığını belirtti.
HDP’li vekil, “Tarafımıza kelime sınırı koyulmadığı ve kısaltma gerektiği durumda, bunu kendimiz yapabileceğimiz halde söz konusu bölümün tümüyle çıkarılması, açık bir sansürün göstergesi” dedi.
Yazısının sansürsüz haliyle yeniden basılmasını talep ettiğini de ifade eden Kerestecioğlu “Ancak mektubuma hiçbir şekilde yanıt alamadım. Muhataplarla görüşmelerimiz de sonuçsuz kaldı” diye belirterek, “Tüm bu süreç sonunda, bu durumu kamuoyuyla paylaşmaktan başka bir yol göremiyorum” diye konuştu.
Kerestecioğlu’nun yazısı
Filiz Kerestecioğlu, bu sebeplerle yazısının aslını da kamuoyuyla paylaştı. Metnin tamamı şöyle:
Kadınların Türkiye’de seçme ve seçilme haklarını kazandıkları gün olan 5 Aralık, kadınlar için çok önemli bir dönüm noktası olmakla birlikte aslında ne kadınların mücadelesinin sonu ne de başlangıcı… Bu önemli kazanımın, hem -kadınları uzun süre dışlamış olan- evrensel oy hakkı mücadelesinin hem de kadın hakları mücadelesinin sonucu ve bir parçası olduğunu biliyoruz.
Türkiye’de kadınların oy hakkı mücadelesinin izleri, 19. yüzyılda işçiler için oy hakkı talep eden çartizm hareketine, Fransız devriminde kadınları yok sayan İnsan Hakları Sözleşmesi karşısında Kadın Hakları Sözleşmesini yazdığı için idam edilen Olympe de Gauge’a, Paris Komününde kadın meclislerini kuran kadınlara kadar uzanır. Sovyetler Birliği’nde kadınların siyasal mücadeleye katılmaları ve örgütlenmeleri için mücadele eden ve dünyanın ilk kadın büyükelçisi olarak Sovyetler Birliği’ni Norveç, Meksika ve İsveç’te temsil eden Kollontay, İngiltere’de kadınların oy hakkı için 19. yy sonlarında İngiltere’de radikal eylemler yapan Sufrajetler bu uzun soluklu oy hakkı hareketinin önemli parçalarıdır.
Kadınların devlet yurttaş sözleşmesine ilişkin bu temel talepleri, aslında yaşamlarını düzenleyen kanunlarda, medeni haklarda, Anayasa’da söz sahibi olma talebiydi. Osmanlı’da da özellikle 20. Yüzyılın başından itibaren dergiler ve dernekler çevresinde örgütlenen, hatta Cumhuriyetin kurulmasıyla parti dahi kuran (sonrasında ‘kadınların seçme ve seçilme hakkı olmadığı’ gerekçesiyle İçişleri Bakanlığı tarafından kapatılmıştır) kadınlar, güçlü biçimde oy taleplerini dile getirmiş ve nihayet, 1934 yılında bu hakkı elde etmişlerdir.
Fakat ifade ettiğim gibi, bu tarih kadınlar için nihai amaç olmaktan ziyade önemli bir dönüm noktasıdır. Bu tarihten sonra çok az sayıda kadın kendisine siyasi partilerde ve parlamentoda yer bulabilmiştir. Kadın mücadelesinden gelen, feminist kadınların seçilmesi ise çok daha uzun zaman alacaktır…
Kadınlar, seçildikleri partilerde ve siyaset içinde bugün halen en çok emek harcayanlar ve kadın oldukları için daha fazla hedef alınanlar… Örneğin Halkların Demokratik Partisi, Mecliste kadın temsiliyeti oranını tek başına yükseltti ve bu, Parti içindeki güçlü kadın mücadelesinin sonucuydu. HDP sıralarında oturan kadınların hepsinin kadın hareketi içinde emeği var. Bu nedenle sokağın, kadın hareketinin sözünü ilk günden beri Meclise taşımaya çalıştık. Yerel yönetimlerde ise kadın Belediye Başkanları, Türkiye’de ilk defa Kadın Daire Başkanlıkları, Müdürlükleri kurdu. Kadınlar için önemli bir bütçe ayırdı, özel programlar oluşturdular. Fakat kadın milletvekillerimiz, belediye eş başkanlarımız ve binlerce kadın üyemiz bugün hapiste! Belediye eş başkanlarımız görevden alındı, milletvekili arkadaşlarımızın vekillikleri düşürüldü. Savaşların yaşanmadığı, eşit ve özgür bir ülke talebinin şiddetle bastırıldığı bu otoriter dönem, tüm muhalif kesimleri hedef alsa da kadınların büyük bir emekle kazandıkları temsiliyetlerin çok daha kolayca yok sayıldığına tanık olduk.
Yine de içinde bulunduğumuz bu baskıcı ortama rağmen bugün, kadınların varlık mücadelesinin çok daha güçlü olduğuna inanıyorum. Feminizmin yarattığı politik söz, kadınlar arasında çok daha yaygın. Türkiye’de birçok feminist kitap yayımlanıyor, kadınlar bu alanda üniversitelerde bilimsel bilgi üretiyorlar. Erkek egemenliğiyle mücadele etmek için pek çok yol ve yöntemler seçiyor, tüm baskılara rağmen 8 Martlarda 25 Kasımlarda on binlerce kadın, sokağa çıkıyoruz. Bugün kadınlar, işyerinde, politik partiler içinde çok daha güçlüler. 5 Aralık 1934’ten yüzyıllar önce başlayan kadınların kurtuluş ve özgürlük mücadelesinin, büyüyerek süreceğine inanıyorum.
