Türkiye yolsuzlukta dünya 86’ncısı

HABER MERKEZİ – Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün Yolsuzluk Algı Endeksi’ne göre Türkiye, 180 ülke arasında 86’ncı sırada yer aldı. Avrupa ülkeleri arasında puanı en düşük olan ülke konumundaki Türkiye, 2012’den bu yana gerileme yaşıyor.

Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International), 2020 Yolsuzluk Algı Endeksi’ni açıkladı.

Örgütün hazırladığı ve 0 ila 100 arasında derecelendirilen endekse göre 0 yolsuzluğun çok yoğun olduğu, 100 ise tamamıyla yolsuzluktan arınmış ülkelere işaret ediyor.

DW Türkçe’de yer alan habere göre endekste dünyadaki yolsuzluk oranının, bir önceki yıla benzer bir seviyede seyrettiği belirtildi.

Buna göre, 2020 yılında, dünya ülkelerinin üçte ikisi, 50’nin altında kalmış bulunuyor.

Yolsuzluk Algı Endeksi’ne göre 40 puan alan Türkiye, küresel sıralamada 180 ülke arasında 86’ncı sırada bulunuyor.

Türkiye geçen yıl yayınlanan endekste ise 39 puan ile 91’inci sırada yer almıştı.

2020 yılı endeksinde, Türkiye ile aynı puanı paylaşan ülkeler, Trinidad ve Tobago, Doğu Timor, Fas, Hindistan ve Burkina Faso oldu.

2012’den bu yana düşüyor

Türkiye, Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler ile karşılaştırıldığında, 44 ile AB içinde en düşük puanı alan Romanya’nın da gerisinde kaldı.

Türkiye, Ekonomik ve İşbirliği Kalkınma Teşkilatı (OECD) ülkeleri arasında da sondan üçüncü sırada yer aldı.

İstanbul’da bulunan Uluslararası Şeffaflık Derneği, Türkiye’nin küresel sıralamada “ekonomik, sosyal ve politik istikrarsızlıkların yoğun olduğu, demokrasi ile tanışamamış birçok ülkenin gerisinde” kaldığına dikkat çekti.

Dernekten yapılan açıklamaya göre, 2012 yılından bu yana puanı ve sırası hızlı bir biçimde düşmekte olan Türkiye, bu yıl 1 puan fazla almasına karşın son sekiz yıl içinde en çok gerileyen beş ülke arasındaki yerini değiştiremedi.

‘Ülke kaynakları korunmalı’

Uluslararası Şeffaflık Örgütü Yönetim Kurulu üyesi ve Uluslararası Şeffaflık Derneği Başkanı E. Oya Özarslan da Türkiye açısından sonucu şöyle değerlendirdi:

Türkiye yolsuzlukla mücadele konusunda endişe verici durumunu koruyor. Temelli bir adım atmadığımız sürece de böyle olmaya devam edecektir. Küresel bir salgını yaşadığımız bu günlerde sağlık, eğitim gibi temel ihtiyaçlara gitmesi gereken ülke kaynaklarının korunması herkesin derdi olmalı.

Danimarka ve Yeni Zelanda zirveyi paylaştı

Yolsuzluk Algı Endeksi’nin ilk sıralarında, 88’er puanla Danimarka ve Yeni Zelanda yer aldı.

Bu iki ülkeyi 85’er puanla Finlandiya, Singapur, İsveç ve İsviçre takip etti.

Almanya, 2019’da olduğu gibi 80 puanla 8’inci sırada geldi.

Dünyada en fazla yolsuzluğun hüküm sürdüğü ülkeler ise 12’şer puanla Somali ve Güney Sudan oldu.

Onların önünde ise 15’er puanla Venezuela ve Yemen ile 14 puanla Suriye yer aldı.

Sahra-Altı Afrika ülkelerine düşük puan

Bölgesel olarak bakıldığında, Sahra-Altı Afrika ortalama 32 puanla en düşük notu alırken, Batı Avrupa ise 66 puan ile en yüksek nota layık görüldü.

Türkiye’nin de yer aldığı Doğu Avrupa ve Orta Asya grubundaki ülkelerin ortalama puanı ise 36 oldu.

Bu grupta Türkiye, Gürcistan, Ermenistan, Belarus ve Karadağ’ın ardından 5’inci sırada geldi.

Uluslararası Şeffaflık Örgütü’ne göre, 2012 yılından bu yana 48 ülkenin puanında “kayda değer değişiklikler” görüldü.

Söz konusu zaman diliminde 26 ülkenin puanı yükselirken, 22 ülkenin puanı ise düştü.

Yunanistan, Myanmar ve Ekvador yolsuzlukta hafif düşüş görülürken, Lübnan, Malavi ve Bosna-Hersek’te ise yükseliş kaydedildi.

Dünyanın üçte ikisinde yolsuzluk var

Raporla ilgili DW’ye açıklamalarda bulunan Şeffaflık Örgütü Yönetim Kurulu Başkanı Daniel Eriksson, “Dünyanın üçte ikisinde yolsuzluğun olduğu söylenebilir” dedi.

Derecelendirmesini yaparken öncelikli olarak rüşvet, zimmete para geçirme ve kayırmanın ülkelerde ne kadar yaygın olduğunu inceleyen endeks, söz konusu ülkelerde yolsuzlukla mücadele yasalarının olup olmadığını ve bu yasaların uygulanıp uygulanmadığını da dikkate alıyor.

Covid-19 ile yolsuzluk arasındaki bağlantı

Bu yılki endeks, Corona virüsü pandemisi nedeniyle, yolsuzluk ile sağlık hizmetleri arasındaki bağlantıya da odaklandı.

Eriksson, “Yolsuzluk seviyesi ve pandemi nedeniyle yaşanan sağlık krizine verilen yanıt arasında bir bağlantı olduğu ortaya çıktı. Pandemi maalesef yolsuzluk yapan hükümetler için iyi bir zaman” dedi.

Otoriter hükümetlerin özellikle tıbbi araç-gereç ve maske alım süreçlerinde şeffaf davranmadığının altını çizen Eriksson, “Maliyeti halkın sırtına yükleyerek, kendilerini zenginleştirmek, paraları kendi ceplerine indirmek için cazip bir süreç” dedi.

‘Demokrasi ile doğru orantılı’

Eriksson, “Toplumlar demokratikleştikçe, açıklaştıkça, şeffaflaştıkça, yolsuzlukla mücadele etme kabiliyetleri de artıyor. Görüyoruz ki düşünce özgürlüğünün altını oyan, insan haklarını ihlal eden bazı ülkelerde yolsuzlukla mücadele kabiliyeti de çok düşük” ifadelerini kullandı.

Adam kayırma, yolsuzluk ve rüşveti görünür kılmayı hedefleyen Yolsuzluk Algı Endeksi, 2004 yılından bu yana her yıl yayınlanıyor.