Ana SayfaGüncelCumartesi Anneleri ‘yok edilen’ Ermeni aydınlarını andı

Cumartesi Anneleri ‘yok edilen’ Ermeni aydınlarını andı

HABER MERKEZİ – Cumartesi Anneleri, 106 yıl önce İstanbul’da gözaltına alınarak Ankara ve Çankırı yolunda kaybedilen Ermeni aydınlarını andı. Bu aydınlardan 174’ünün mezarının dahi olmadığına dikkat çekilen açıklamada ‘yüzleşme’ çağrısı yapıldı.

Devlet ve bağlantılı yapıların gözaltında kaybettiği veya katlettiği yakınları için adalet arayışında olan Cumartesi Anneleri, 839’uncu hafta eylemlerini gerçekleştirdi.

Pandemi nedeniyle dijital ortamda yapılan eylemde 24 Nisan 1915’te evlerinden gözaltına alınıp bir daha geri dönemeyen İstanbullu Ermeni aydınların akıbeti sorularak yüzleşme talebinde bulunuldu.

Cumartesi İnsanları’ndan Ermeni gazeteci yazar Rober Koptaş, Ermeni aydınların da içinde bulunduğu kalabalık bir grubun İstanbul’da gözaltına alındığını, bir gün gözaltında bekletildikten sonra trenlerle Çankırı ve Ankara’ya gönderildiklerini hatırlattı.

‘Aydınların seçilmesi bilinçliydi’

Tren yolculuğundan sonra kendilerinden haber alınamadığına işaret eden Koptaş, bir kısım insanın döndüğünü, bir kısmının ise hayatını kaybettiğini söyledi.

Hayatını kaybedenlerin büyük çoğunluğunun aydın sınıftan olduğuna işaret eden Koptaş, bunun bilinçli işlenen bir soykırım olduğunun altını çizerek, “Böylelikle Anadolu’daki Ermeni kesim son buldu. Öldürülenlerin mezar taşı olmadı ve emri verenler cezasız kaldı. Onların katillerinin yargılanmaması başka katliamların yolunu açtı ve bu ülkede barışı imkansız kıldı. 24 Nisan da tıpkı Cumartesi Annelerinin mücadelesi gibidir. Ermeni halkının Galatasaray Meydanı’dır” dedi.

‘Katliamlarla yüzleşme olmadı’

Cumartesi İnsanları’ndan Aysel Ocak da Ermeni halkının en parlak beyinlerinden olan insanların soykırım sürecinde kaybedildiğini söyleyerek, katliamlarla bir yüzleşme olmadığını ifade etti.

Soykırımın hala devam ettiğinin altını çizen Ocak, “24 Nisan bu ülkede kaybetmelerin başlangıcıdır. Bugün 24 Nisan’ın devamını yaşıyoruz. Onlar gibi olmayanları kaybediyor, katlediyor, baskılıyorlar. Fakat hesabını soranlar da var” dedi.

‘İttihat ve Terakki yönetti’

Haftanın basın metnini okuyan İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi’nden Sevinç Koçak, soykırımda yaşamını kaybedenleri anarak, katliamı Nazilerin 7 Nisan 1941 tarihli “Gece ve Sis” operasyonu kapsamında yaptığı kaybetmeleri işaret ederek tanımladı.

Soykırımla beraber toplu kaybetmelerin başladığını belirten Koçak, toplumsal bellekten silinmek istenen bir geçmiş olduğunu ve bunun ağır insan hakkı ihlalleri ile dolu olduğunu vurguladı.

Koçak, failleri yargılamayanların bugün cezasızlık döngüsüyle “adalet krizinin” temelini oluşturduğuna dikkat çekerek şöyle devam etti:

24 Nisan 1915 gecesi İttihat ve Terakki hükümetinin İçişleri Bakanı Talat Bey’in emriyle İstanbul Emniyeti tarafından bir operasyon başlatıldı. Operasyonu İstanbul Emniyet Müdürü Bedri Bey yönetti. Siyasi Şube Müdürü Mustafa Reşat Bey yönetiminde önceden hazırlanan Tutuklanacak Ermeni’ler Listesine göre polisler gece yarısından sonra insanları evlerinden ‘İfadeniz var bir saat içinde geri döneceksiniz’ diyerek götürdü.

‘174’ünün mezar taşı yok’

Koçak, 24 Nisan 1915’de başlatılan bu operasyon kapsamında birçok insanın İstanbul’un çeşitli semtlerinde gözaltına alındığını hatırlattı ve ekledi:

Gözaltına alınanlar önce semt karakollarına oradan da Sultanahmet’teki Merkez Cezaevi’ne nakledildiler. 25 Nisan 1915 tarihinde Cezaevi Müdürü İbrahim Bey nezaretinde ve güvenlik güçleri eşliğinde özel bir trenle yola çıkarıldılar. Tutuklular önce tren sonra at arabalarıyla Ayaş ve Çankırı’ya sevk edildiler. Daha sonraki günlerde İstanbul’da devam eden tutuklamalarla Çankırı’ya getirilenlerin sayısı 158 kişiye, Ayaş’a getirilenlerin sayısı 92 kişiye çıktı. Gözaltına alındıkları andan itibaren başlarına geleceklerden hükümetin sorumlu olduğu bu insanlardan 174’ü bir mezar taşları bile olmadan yok edildiler.

Devlet gözetiminde kaybedilen insanlar için, “Onların hakikati resmi tarihten düşürüldü” diyen Koçak, tüm kayıpları hakikat ve adalet mücadelelerinde yaşatacaklarını belirterek, “Unutturmaya karşı hatırlamayı, inkara karşı hakikati, cezasızlığa karşı adaleti savunmayı sürdüreceğiz” diye ekledi.




Önceki Haber
Kanser hastası 64 yaşındaki Ali Osman Köse için tahliye çağrısı
Sonraki Haber
Aile Bakanı koruma altındaki çocuğu kameralar önüne çıkardı